Bilindiği üzere daha önce gerçek kişilerle ilgili olarak kur endeksli mevduat hesapları uygulaması başlatılmıştı. Bu kez de kurumlar vergisinde aynı uygulama başlatıldı. Bu amaçla maliye bakanlığı gelir idaresi başkanlığı taslak bir tebliğ yayınladı. Bu tebliğde konuya ilişkin düzenlemeyi kamuoyunun bilgisine sundu. Anılan tebliğ taslağında;
“31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını, bu Kanunun geçici 14’üncü maddesi ve 1211 sayılı Kanunun ilgili hükmünde öngörülen süre ve şekilde Türk Lirası mevduat veya katılma hesaplarına dönüştüren kurumlar vergisi mükelleflerinin, söz konusu yabancı paralarının dördüncü geçici vergilendirme (1/10/2021 – 31/12/2021) dönemine ilişkin dönem sonu değerlemesinden kur farkı kazançları kurumlar vergisinden istisna tutulacaktır.
Örnek: (B) A.Ş.’nin döviz tevdiat hesabının 2021 yılı hareketleri aşağıdaki gibidir.
|
Alış Tarihi |
(ABD Doları) |
Döviz kuru |
TL Değeri |
Bakiye TL |
Bakiye ABD Doları |
|
|
Alış tutarı |
Satış tutarı |
|||||
|
30/9/2021 |
800.000 |
8,88 |
7.104.000 |
7.104.000 |
800.000 |
|
|
28/10/2021 |
1.000.000 |
9,48 |
9.480.000 |
16.584.000 |
1.800.000 |
|
|
30/11/2021 |
1.300.000 |
12,94 |
16.822.000 |
33.406.000 |
3.100.000 |
|
|
20/12/2021 |
1.500.000 |
17,47 |
-26.205.000 |
7.201.000 |
1.600.000 |
|
|
31/12/2021 |
Değerleme kuru: 12,98 |
1.600.000 |
||||
(B) A.Ş. 30/11/2021 tarihi itibarıyla bakiye döviz tutarı olan 3.100.000 ABD Dolarının 1.500.000 ABD Dolarlık kısmını, 20/12/2021 tarihinde (30/9/2021 tarihinde alınan 800.000 ABD Doları ile 28/10/2021 tarihinde alınan 700.000 ABD Doları) 17,47 kuru üzerinden satmıştır. Bu satış işleminden
- 800.000 ABD Doları x (17,47-8,88=8,59) = 6.872.000,00 TL
- 700.000 ABD Doları x (17,47-9,48=7,99) = 5.593.000,00 TL
Olmak üzere toplamda 12.465.000,00 TL kur farkı kazancı elde etmiş olup bu tutar genel hükümler çerçevesinde vergilendirilecektir.
(B) A.Ş. 31/12/2021 tarihli bilançosunda yer alan 1.600.000 ABD Dolarını 14/1/2022 tarihinde Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14’üncü maddesi kapsamında 6 ay vadeli ve %15 faiz ödemeli Türk Lirası mevduat hesabına dönüştürmüştür.
Dolayısıyla, 31/12/2021 tarihinde 1.600.000 ABD Doları olan bakiye döviz tutarının dönem sonu değerlemesi nedeniyle;
- 300.000 ABD Doları x (12,98-9,48=3,50) = 1.050.000,00 TL
- 1.300.000 ABD Doları x (12,98-12,94=0,04) = 52.000,00 TL
Olmak üzere hesaplanan toplam 1.102.000,00 TL kur farkı geliri bu madde kapsamında kurumlar vergisinden istisna edilecektir.
Görüldüğü üzere yıl içinde oluşan kur farkları kurumlar vergisinden istisna edilmemekte, 31.12.2021 tarihinde mevcut bulunan döviz tevdiat hesaplarına isabet eden kur farkları kurumlar vergisi hesabında dikkate alınmamaktadır.
Karar | Fikret GÖKMEN
