Garanti BBVA'nın bilançosunda hiperenflasyon muhasebesi uygulaması BBVA'nın ilk çeyrek kârının 324 milyon Euro azalmasına neden oldu.
BBVA, hiperenflasyon muhasebesinin ardından birinci çeyrek net kârını 1.326 milyar Euro olarak revize etti. BBVA, Türkiye'deki 2022 enflasyon beklentilerine dayanarak, Garanti Bankası'nın kârının ana hissedarı BBVA'nın sonuçlarına ciddi bir etkisi olmayacağını ve sermayesiyle, defter değerine gelecek çeyreklerde olumlu etkisi olacağını açıkladı. Garanti BBVA, 1 Ocak’tan itibaren hesaba katılan hiperenflasyon muhasebesinin ikinci çeyrek sonuçlarına yansıtacağını ve düzeltme nedeniyle birinci çeyrek karının ise 324 milyon Euro düştüğünü belirtirken UFRS’ya göre bilanço tutan şirketler yoğun bir şekilde enflasyon muhasebesi yapıyor.
Türkiye’de mayıs itibariyle yüzde 73,5’i aşan yıllık enflasyon ve ekonomistlerin yüzde 80’in aşılacağı beklentileri şirketlerin gerçek bilançolarını görme ihtiyacını büyüttü. Özellikle ilk çeyrekte rekor karlara imza atan bankacılık sektöründe yabancı sahipli bankaların enflasyon muhasebesine geçme olasılığı bulunduğu dile getiriliyordu. Bunun ilk adımı dün Garanti BBVA’dan geldi. İspanyol banka Banco Bilbao Vizcaya Argentaria (BBVA), hissedarı olduğu Garanti BBVA'nın bilançosunda hiperenflasyon muhasebesi uyguladığını ve bunun ardından birinci çeyrekte net kârının 324 milyon Euro düştüğünü belirtti. Bilançolarını uluslararası Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’na (UFRS) göre tutan şirketlerde Mart 2022 sonrası yüksek enflasyon muhasebeleştirmesi devreye girdiği için bu adımların devamı da gelecek.
BBVA’dan yapılan açıklamaya göre ise 1 Ocak'tan itibaren hesaba katılan hiperenflasyon muhasebesi BBVA'nın ikinci çeyrek sonuçlarına yansıtılacak. BBVA, hiperenflasyon muhasebesinin ardından birinci çeyrek net kârını 1 milyar 326 milyon Euro’ya revize etti. BBVA, Türkiye'deki 2022 enflasyon beklentilerine dayanarak, Garanti Bankası'nın kârının ana hissedarı BBVA'nın sonuçlarına ciddi bir etkisi olmayacağını ve sermayesiyle, defter değerine gelecek çeyreklerde olumlu etkisi olacağını açıkladı. BBVA'nın Garanti Bankası'ndaki payı, tamamlanan gönüllü pay alımı sonunda yüzde 86'ya çıkmıştı.
Analistler Türkiye’nin hiperenflasyon sürecini girdiği göz önüne alındığında bankaların bilanço ve değerlemelerinde herkesin çok zorlandığını ve enflasyon düzeltmesinin özsermaye karlılığının da gerçek rakamını ortaya çıkaracağını vurguladı. Garanti BBVA örneğinde olduğu gibi reelde bankaların o kadar yüksek karlar etmediğini belirten uzmanlar yaşanan özsermaye erimesinin de önüne geçebilmek için gerçek bilanço verilerinin ortaya çıkmasının önemli olduğunu kaydetti. Analistlerin verdiği bilgiye göre enflasyon muhasebesi bankacılık sektöründe rasyoların da doğru yorumlanması anlamına gelecek.
Türkiye iştiraki gerçekten karlı mı?
Güncel Group Denetim Vergi Danışmanlık Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz Sezer sadece bankaların değil Türkiye’de faaliyet gösteren birçok yabancı şirketin de enflasyon düzeltmesi talep ettiklerini dile getirdi. Enflasyon düzeltmesinin vergi veya Türkiye’deki bilanço verileri gibi konularda bir etkisi olmayacağını söyleyen Sezer, sadece şirketlerin iştiraklerinin reel durumlarını ve enflasyondan arındırıldığındaki performanslarını görmeyi hedeflediklerini vurguladı.
Sezer, şu anda bir çok yabancı sahipli şirketin enflasyon düzeltmesi taleplerini yerine getirdiklerini vurgulayarak bunu da son 20 yıla inerek yaptıklarını ve yüksek enflasyon döneminde kazanılan paranın ne kadarının gerçek kar olduğunun anlaşılmasına yardımcı olduklarını dile getirdi. Bankaların da şu anda karlarının oldukça yüksek olduğunu ama bunun ne kadarının gerçek olduğunun yüksek enflasyon nedeniyle anlaşılamadığını söyleyen Sezer, şöyle konuştu: “Sadece bankalar değil işletmeler de öyle. İşletme yüksek karlar elde ediyor ama sattığı malın yenisini yerine koyup koyamayacağından endişeli. Özellikle yabancı sahipli bankalar bu konuda çok daha duyarlılar. Türkiye’deki iştiraki yüksek kar elde ediyor ama para enflasyonist dönemde cebi yakar diye bir söz vardır doğru, bu para eriyip gidiyor. Ne kadar para kazansa da kağıt üzerinde gerçek kar değil. İştirakinin durumunu ve yabancı şirketin de önünü görmesi açısından enflasyon düzeltmesi yapılıyor. Türkiye operasyonu ne derece başarılı şirketler bunu görmek istiyor.”
UFRS’ye göre yapanlar iki mali tablo hazırlayacak PwC Türkiye Denetim Hizmetleri Direktörü Aslı Gedik, enflasyon muhasebesinin hem UFRS’nin hem de Türkiye Finansal Raporlama Standartları’nın (TFRS) 29 finansal raporlama standardı içinde yer aldığını ve belli kriterlere göre uygulandığını söyledi. Gedik, bunun için belli kriterler olduğunu ancak rakamsal olarak da tüketici fiyat endeksinin son üç yılın toplamının yüzde 100’ü geçmiş olmasının gerektiğini belirterek 2022 Mart ayı itibariyle bu oranın yüzde 100’ü geçtiğini vurguladı. UFRS’ya göre bu tarihten sonra çıkacak bilançolarda enflasyon muhasebesi zorunluluğunun doğduğunu kaydeden Gedik, ancak kamu gözetim kurumunun, BDDK’nın veya SPK’nın enflasyon muhasebesi uygulanacağına ilişkin kararı olmadığı için sadece UFRS’ya göre bilanço hazırlayan şirketlerin bunu yapacağını dile getirdi. Gedik şöyle konuştu: “Borsada işlem gören şirketlerin ikinci çeyrek bilançolarında muhtemelen hem enflasyon muhasebesi uygulanmış hem de uygulanmamış olarak iki ayrı mali tablo göreceğiz. Bunu sadece yabancı ortaklı şirketler yapmak zorunda değil, yurtdışında bono veya tahvil ihraç eden veya etmek isteyen şirketlerin de UFRS’ye göre enflasyon muhasebesi yapılmış bilançolarını hazırlamaları gerekecek. Enflasyon muhasebesi kar ve zarar rakamlarını değiştirecek. Enflasyon muhasebesi yapılmış mali tablolar yatırımcıya ilave yatırım kararında, temettü kararında, yeni ortak bulma veya farklı yönetsel kararlarda daha reel tablo sunmuş oluyor.”
Yılmaz SEZER
