19.Aralık.2024 tarih ve 32757 sayılı Resmi Gazete’de KGK nın 16.12.2024 tarih ve …28123 sayılı kararı ile BOBİ FRS’nin kripto varlıklara ait değişiklikler yayımlanmıştır.
Sevgili okurlar, değerli meslektaşlarım,
19.Aralık.2024 tarih ve 32757 sayılı Resmi Gazete’de KGK nın 16.12.2024 tarih ve …28123 sayılı kararı ile BOBİ FRS’nin kripto varlıklara ait değişiklikler yayımlanmıştır. Görüldüğü gibi kripto varlıklara ilişkin değişiklikler 2024 yılı Aralık ayının sonuna doğru yayımlanmış olup 1/1/2024 tarihinden itibaren geçerlidir. Ne olurdu ki, bu değişiklikler çok daha önceden yayımlansın ve meslektaşlar da daha önceden değişiklikleri inceleyip çalışsın, hazır olsunlar.
Burada sırası gelmişken hemen bir anımı anlatmak isterim ki değişiklikleri hatırlayın ve unutmayın. Efendiiim, 1978 yılı içinde yeni bir firmada işe başladım. Başladığım firma, Türkiye’de ilk 500 ve ilk 100’e giriyordu. Buna rağmen muhasebe sistemi bana göre geri idi ve bilgisayar da yoktu. Hoş o tarihte muhasebede bilgisayar kullanılmıyor ve bir takım muhasebe makineleri kullanılıyordu. Derhal harekete geçtim, İnanamayacaksınız ama FORTRAN lisanında, yani mühendislik bilgisayar programı esasında, bir muhasebe programı yazdırdım. Bütün ambarlar, imalat ve satış mağazaları bu sisteme bağlandı. Bu arada da ben dahil en az 10 kişi programı öğrenmek üzere faaliyete geçtik. Ama bir hafta sonra bütün muhasebe servisi geldi. Siz bu programı öğrenmeye çalışırsanız, biz öğrenmeyeceğiz diye isyan bayrağını çektiler. O tarihte bir siyası vardı, Acul Sadi. Siz Acul Sadiden daha acil hareket ediyorsunuz, biz sizin hızınıza yetişemiyoruz, bu sebeple ya bu ya bu dediler. Ben de pes ettim ve bilgisayar programcılığını öğrenmekten vazgeçtim. Muhasebe servisi için bu çok iyi oldu idi.
KRİPTO VARLIKLARLA İLGİLİ KURALLAR BOBİ FRS’YE EKLENDİ
Sevgili okurlar, değerli meslektaşlarım,
19.Aralık.2024 tarih ve 32757 sayılı Resmi Gazete’de KGK nın 16.12.2024 tarih ve …28123 sayılı kararı ile BOBİ FRS’nin kripto varlıklara ait değişiklikler yayımlanmıştır. Görüldüğü gibi kripto varlıklara ilişkin değişiklikler 2024 yılı Aralık ayının sonuna doğru yayımlanmış olup 1/1/2024 tarihinden itibaren geçerlidir. Ne olurdu ki, bu değişiklikler çok daha önceden yayımlansın ve meslektaşlar da daha önceden değişiklikleri inceleyip çalışsın, hazır olsunlar.
Burada sırası gelmişken hemen bir anımı anlatmak isterim ki değişiklikleri hatırlayın ve unutmayın. Efendiiim, 1978 yılı içinde yeni bir firmada işe başladım. Başladığım firma, Türkiye’de ilk 500 ve ilk 100’e giriyordu. Buna rağmen muhasebe sistemi bana göre geri idi ve bilgisayar da yoktu. Hoş o tarihte muhasebede bilgisayar kullanılmıyor ve bir takım muhasebe makineleri kullanılıyordu. Derhal harekete geçtim, İnanamayacaksınız ama FORTRAN lisanında, yani mühendislik bilgisayar programı esasında, bir muhasebe programı yazdırdım. Bütün ambarlar, imalat ve satış mağazaları bu sisteme bağlandı. Bu arada da ben dahil en az 10 kişi programı öğrenmek üzere faaliyete geçtik. Ama bir hafta sonra bütün muhasebe servisi geldi. Siz bu programı öğrenmeye çalışırsanız, biz öğrenmeyeceğiz diye isyan bayrağını çektiler. O tarihte bir siyası vardı, Acul Sadi. Siz Acul Sadiden daha acil hareket ediyorsunuz, biz sizin hızınıza yetişemiyoruz, bu sebeple ya bu ya bu dediler. Ben de pes ettim ve bilgisayar programcılığını öğrenmekten vazgeçtim. Muhasebe servisi için bu çok iyi oldu idi.
Bu değişikliklerde görüyorum ki, Acul Sadilik olayı olmuyor, KGK burada kuralları koyuyor ve siz 19.Aralık Tarihinden itibaren monte edilen yenilikleri öğreneceksiniz diyor. Eh ne yapalım, emir büyük yerden, öğreneceğiz, yapacağız.
Bir de şunu görüyoruz ki, KGK dünyadaki gelişmeleri ve kripto varlıkları da takip ediyor ve ona göre kurallar koyuyor.
Gelelim değişikliklere:
1. Maddi Olmayan Duran varlıklar (MODV); kripto varlıklara ilişkin istisna hükümleri hariç olacaktır ve ilk kayda almadan sonra birikmiş itfa payları ve birikmiş değer düşüklüğü zararları düşülerek maliyeti üzerinden ölçülecektir.
2. Bu bölüm kapsamındaki kripto varlıklar hariç, maddi olmayan duran varlıklar için itfa payı ayrılması zorunludur. İtfa işlemi varlık kullanıma hazır hale geldiğinde başlar. Dönem içinde alınan varlıklar için kıst amortisman hesaplanır. İtfa işlemi varlığın finansal tablo dışında bırakılması veya faydalı ömrü belirsiz varlıklar açısından belirlenen itfa süresinin tamamlanmasıyla biter.
3. Kripto varlıkların nasıl muhasebeleştirileceği de belirli kurallara bağlanmıştır.
a. Başka bir bölüm kapsamına girmeyenler paragraf 14.2 de tanımlamaya uyanlar
b. Sahibine dayanak mallar, hizmetler veya diğer varlıklar üzerinde uygulanabilir haklar veya talepler sağlamayan
c. Blok zinciri veya benzer teknolojiyle ..bir defter üzerinde oluşturulan veya bulunan,
ç. Kriptografiyle güvence altına alınan veya korunan
d. Takas edilebilir
e. Raporlayan işletme veya ilişkili taraflarınca oluşturulmuş veya ihraç edilmemiş olan
Kripto varlıkların ilk ölçümü, değer düşüklüğü ve finansal tablo dışı bırakılmasında bu bölümün ilgili diğer hükümleri uygulanacaktır.
4. Kripto varlıkların sonraki ölçümü ve sunumu gerçeğe uygun değeriyle ölçülür ve değerlemeden kaynaklanan kazançlar Diğer faaliyetlerden gelirler veya giderler altında Diğer gelirler veya Diğer giderler kaleminde kar veya zarara yansıtılır. Gerçeğe uygun değerin (GUD)tarifini meslektaşlarım biliyor.
5. GUD güvenilir bir şekilde ölçülemeyen kripto varlıkların sonraki ölçümü maliyet bedeli üzerinden gerçekleştirilir.
6. Kripto varlıklar Kavramsal Çerçeve ve Finansal Tablolar bölümünün ilgili bölümlerindeki hükümler uyarınca Dijital varlıklar kaleminde sunulur
7. VE kripto varlıklar itfaya tabi tutulmaz.
Varlıklarda değer düşüklüğü tüm varlıklar için uygulanacaktır.
Ancak, maddi olmayan duran varlıklar bölümündeki gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülen kripto varlıklar için değer düşüklüğü karşılığı uygulanmayacaktır.
Tüm işletmeler tarafından yapılacak açıklamalar ise dipnotlar olarak gösterilecektir.
Kripto varlıklara ilişkin açıklamalar şu şekilde olacaktır.
Kripto varlığın adı, maliyet bedeli veya maliyetin nasıl belirlendiği, ölçülebiliyorsa gerçeğe uygun değeri, sayısı, gerçeğe uygun değerin belirlenmesindeki yöntem ve önemli varsayımlar, gerçeğe uygun değerle ölçüm yapılamıyorsa, bunun nedenleri, ekleme veya elden çıkarmalarda gerçekleştirilen faaliyetin niteliği, varsa satış kısıtlamasına tabi varlıklar için gerçeğe uygun değeri, kısıtlamalar nelerdir ve kalan süresi, kısıtlamaların zaman aşımı sebepleri,
Kripto varlıkların bir önceki yıl açılışından kapanışına kadar gerçekleşen işlemlerin mutabakını sağlayacak şekilde ve ayrı ayrı olmak üzere:
a. Ölçülen kripto varlığın edinim maliyeti, gerçeğe uygun değer (GUD) üzerinden ölçülen dönem başı ve dönem sonu değeri,
b. Ekleme ve elden çıkarmalar
c. GUD a göre ölçülen kripto varlıkların cari raporlama döneminde GUD da meydana gelen değişiklikleri
Ç. Kripto varlık bazında, dönem içinde kar veya zarara dahil edilen kazan veya kapıplar
Bütün bu açıklamalardan sonra münferit finansal durum tablosu, konsolide finansal durum tablosu eklenerek kripto varlık tanımı da yapılmıştır.
2024 yılı bağımsız denetim raporlarında bu kuralların da göz önüne alınması gereklidir.