Kurumlar Vergisi Beyannamesi Düzenlenirken Dikkat Edilmesi Gereken Konular.

GEÇMİŞ YIL ZARARARIN MAHSUBU;

Bilindiği üzere herhangi bir yıla ilişkin zarar en fazla takip eden beş yılın kazancından indirim konusu yapılabilmektedir. 2024 yılına ait hesap döneminde, 2019-2023 hesap dönemlerine ait zararlar mahsup edilebilir. Kurum kazancından mahsup edilen zararlar ile ertesi yıllara devreden zararların hangi dönemle ilgili olduğu beyannamede ayrı ayrı belirtilecektir. Bu koşullar çerçevesinde zarar edilen yılların tutarları ilgili satırlarda mutlaka yer almasında ve zarar mahsubu yapılmayan yıllara ait beyannamelerde de geçmiş yıl zararlarının ayrı ayrı gösterilmesi gerekmektedir. Ayrıca geçmiş yıl zararı, mahsup imkanının doğduğu ilk hesap döneminde kurum kazancından mahsup edilmelidir. Beyannameye dahil edilmeyen ilgili yıl zararı sonraki yılda mahsup imkanı olmadığından zararın mahsubundan  vazgeçilmiş  sayılır.  Ayrıca   matrah   artırımı   yapan   mükellefler  artırımı yaptıkları yıla ilişkin geçmiş yıl zararlarının yarısını mahsup etme hakkı bulunmaktadır.

 
SERBEST BÖLGELERDE ELDE EDİLEN KAZANÇLAR;

3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu’nun Geçici 3’üncü maddesine göre, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla (06.02.2004) bu Kanuna göre kurulan serbest bölgelerde faaliyette bulunmak üzere ruhsat almış mükelleflerin;

Bu bölgelerde gerçekleştirdikleri faaliyetleri dolayısıyla elde ettikleri kazançları, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle faaliyet ruhsatlarında belirtilen süre ile sınırlı olmak üzere gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır.

Serbest bölgelerde üretim faaliyetinde bulunan mükelleflerin bu bölgelerde imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançları ile serbest bölgelerde, bakım, onarım, montaj, demontaj, elleçleme, ayrıştırma, ambalajlama, etiketleme, test etme, depolama hizmeti alanlarında faaliyette bulunan ve hizmetin tamamını Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara veren hizmet işletmelerinin, söz konusu hizmetlere konu malların serbest bölgelerden Türkiye'ye herhangi bir şekilde girişi olmaksızın yabancı bir ülkeye gönderilmesi şartıyla bu hizmetlerden elde ettikleri kazançları gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır.

Serbest bölgede üretim faaliyetinde bulunan şirketlere ait makine tesis ve demirbaşların satışından elde edilecek kazançların, bölgede yürütülen faaliyetlerden elde edilmiş bir kazanç unsuru olarak kabul edilerek, kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkündür.

Ancak, satışa konu edilen iktisadi kıymetlerin faaliyet ruhsatında yer alan üretim faaliyetinde bulunmak üzere bölgeye getirildiğinin ilgili makamdan alınacak bir yazı ile tevsik  edilmesi gerekir.

 Şirketlerce satışa konu edilen makine, tesisat ve demirbaşlardan üretim faaliyeti konusu ile ilgili olmayanlar satışından elde edilen kazançların ise bu istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.

1 Seri No’lu KVK Genel Tebliği’nde belirtildiği üzere, serbest bölgelerde yürütülen faaliyetlerden doğan alacaklara ilişkin kur farkı ve vade farkı gelirleri istisna kapsamında değerlendirilecektir. Aynı şekilde,  serbest  bölgelerde  yürütülen  faaliyetler  çerçevesinde  elde  edilen  hasılatın,  serbest

 bölgelerde  yürütülen faaliyetler  çerçevesinde yapılacak  ödemelerde  kullanılıncaya kadar  geçici olarak serbest bölgelerde mevduat hesaplarında veya repo işlemlerinde değerlendirilmesi sonucu elde edilen gelirler de söz konusu istisnadan yararlanabilecektir.

 Bunun dışında, serbest bölgelerde elde edilmiş olsa dahi faiz, repo ve benzeri faaliyet dışı gelirler istisna kapsamına girmemektedir.

 7524 sayılı Kanun ile Serbest Bölgeler Kanununun geçici 3’üncü maddesinde değişiklik yapılarak 01.01.2025 tarihinden itibaren serbest bölgelerde imal edilen ürünlerin yurt içine satışından elde edilen kazançlar istisna kapsamından çıkartılmıştır.

 
YURT DIŞINDA YAPILAN İNŞAAT, ONARIM, MONTAJ İLE TEKNİK HİZMETLERDEN SAĞLANAN KAZANÇLARDA İSTİSNA;

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/1-h maddesindeki istisnanın uygulanması açısından, yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançların Türkiye’ye getirilme zorunluluğu bulunmamaktadır. Söz konusu kazançların Türkiye’de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesi istisnadan yararlanılması için yeterlidir.

ÖRTÜLÜ SERMAYE UYGULAMASI;

Bilindiği üzere, kurumların, ortaklarından veya ortaklarla ilişkili olan kişilerden doğrudan veya dolaylı olarak temin ederek işletmede kullandıkları borçların, hesap dönemi içinde herhangi bir tarihte kurumun öz sermayesinin üç katını aşan kısmı, ilgili hesap dönemi için örtülü sermaye olarak değerlendirilmekte, örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faiz, kur farkları ve benzeri giderler ise Kurumlar Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca gider olarak dikkate alınamamaktadır.

Kurumlar vergisi Beyannamesi doldurulurken örtülü sermaye üzerinden gider yazılan faiz ve kur farkları K.K.E.G olarak dikkate alınmalıdır. Borç verenin örtülü sermaye üzerinden elde edilen faiz ve kur farkı gelirleri de zarar olsa dahi indirilecek istisna ve indirim bölümünde (temettü=kâr payı olarak) ayrıca gösterilmelidir.

Ancak borç veren tarafından indirim hakkının kullanılabilmesi için borç alan tarafından istisnaya isabet eden tutar kadar verginin kesinleşip ödenmiş olması gerekmektedir.
 

TRANSFER FİYATLANDIRMASINA KONU İŞLEMLER;

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 13’üncü maddesi uyarınca ilişkili kişilerle yapılan alım-satım, imalat, inşaat işleri, kiralama veya kiraya verme işlemleri, ödünç para alınması ve verilmesine ilişkin işlemler transfer fiyatlandırması kapsamındadır. İlişkili kişilerle yapılan bu işlemlere ilişkin bedeller emsale uygun tespit edilmelidir.

Kurumlar vergisi beyannamesi doldurulurken ilişkili kişilerle yapılan işlemlere ilişkin mutabakat sağlanarak formun doldurulmasına dikkat edilmelidir.

BEYANNAMENİN EK BİLGİLER BÖLÜMÜ;