Emekli olmayı düşünenler için yıl sonları hareketli geçer. Bu yıl asgari ücrette beklenen yüksek artış ve emekli aylıklarındaki yüzde 30’luk kayıp nedeniyle her yıldan daha hareketli bir yıl sonu yaşanıyor. Emekli olmayı düşünenler dilekçelerini verip düşüşten etkilenmemeyi tercih ediyorlar. Emekli olmak için prim günü eksiği bulunanlar ise borçlanma yapıyorlar. Diğer yandan bu yıl emekli olamayacak olsa bile borçlanma düşünenlerin ellerini çabuk tutmasında fayda var. Asgari ücretteki artış borçlanma yapacakların cebinden çıkacak parayı artıracak.
1- Doğum Borçlanması: Kadın çalışanlar doğum nedeniyle iş hayatından uzak kalırlar. Bu nedenle de emekli olmak için gerekli gün sayısı şartını doldurmakta zorlanırlar. İşte bu yüzden doğum borçlanması düzenlemesiyle doğum nedeniyle iş hayatından uzaklaşan kadın çalışanlara doğum borçlanması hakkı tanınır. Ancak her durumda doğum borçlanması yapmak gerekli olmayabilir.
Doğum borçlanması yapan kadın sigortalı çalışmadan gün elde etmiş olur. Kadın sigortalılar genellikle emeklilik için gerekli yaş ve sigortalılık süresi şartını doldururlar ancak doğum nedeniyle iş hayatından uzak kaldıkları için prim ödeme gün sayısı şartını sağlayamazlar. Doğum borçlanmasıyla prim ödeme gün sayısı artan kadın sigortalı emekli olma hakkına kavuşabilir.
Doğum borçlanması doğumdan sonraki en fazla iki yıllık süre için yapılabilir. Her doğumda en fazla 720 günlük süre borçlanılabilir. Bu sürenin üzerinde doğum borçlanması yapılamaz. Dolayısıyla, her doğum sonrasında kadın sigortalı 720 gün borçlanma hakkına sahiptir. 720 günün altında borçlanma yapılması da mümkündür.
Doğum borçlanması ancak doğumdan önce sigorta girişi olan kadın sigortalılar tarafından yapılabilir ve yalnızca prim ödeme gün sayısı kazandırır. Doğumdan sonraki süreler borçlanılabildiği için sigorta girişi geri gitmez ve emeklilik için avantaj söz konusu olmaz. Dolayısıyla, doğum borçlanması yapan kadın sigortalı daha önce hangi koşullara tabi olarak emekli olacaksa, yine aynı koşullar üzerinden emekli olabilir. Emeklilik koşullarında herhangi bir değişiklik olmaz. Yalnızca gün kazanılması söz konusu olur.
2- Askerlik Borçlanması: Kadın sigortalılar için doğum borçlanması hakkı varken erkek sigortalılar için de askerlik borçlanması emeklilik durumunu değiştirebilir. Askerlik borçlanması, borçlanan kişinin prim ödeme gün sayısını artırır. Emekli olmak için sigorta süresi ve yaş şartını sağlayan, ancak günü yetmeyen bir sigortalı askerlik borçlanması ile emekli olmaya hak kazanabilir. Askerlik borçlanması erkek sigortalılar için emekliliği öne çekmenin yöntemi olabilir.
Erkek sigortalılar, er veya erbaş olarak silah altında geçirdikleri süreleri ve yedek subay okulundaki süreleri borçlanabilirler. Askerlik borçlanması, borçlanılabilecek sürelere ilişkin primlerin SGK’ya ödenmesi ile yapılır. Askerlik borçlanması yapmak isteyen sigortalı, SGK’ya askerliğini yaptığını gösterir belgelerle birlikte başvurur ve yalnızca bu sürelerin primlerini ödeyerek borçlanma yapar.
İlk kez sigortalı olduğu tarihten sonra askerlik borçlanması olan kişilerde bu borçlanması yalnızca prim ödeme gün sayısını artırır, ancak emeklilik tarihini öne çekmez. Fakat çalışmaya başlamadan önce askere giden bir sigortalı askerlik borçlanması yaparsa, ilk kez sigortalı olduğu tarih borçlanma süresi kadar geriye gider.
3- Yurtdışı Borçlanması: Yurtdışında yaşayan ve çalışan vatandaşlarımız için yurtdışı borçlanması ile Türkiye’de emeklilik hakkı çok önemli. Bu sayede uzun yıllar yurtdışında çalışmış ve Türkiye’ye dönmüş vatandaşlarımıza emekli aylığı bağlanabiliyor. Yurtdışı borçlanması yapabilmek için öncelikle Türk vatandaşı olmak gerekir. Bunun dışında doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni ile Türk vatandaşlığını kaybeden kişiler de, yani mavi kartlılar da yurtdışı borçlanması yapabilirler.
Asgari ücretle birlikte artacak
Bugün itibarıyla 1 günlük askerlik ve doğum borçlanması bedeli 213.36 TL. Asgari ücretteki artışla bu artacak. Asgari ücrette yüzde 35’lik artış olursa günlük borçlanma bedeli 288 TL’yi bulacak. Bir doğum borçlanacak kişi için fark 53 bin TL’yi geçecek. Yurtdışı borçlanmasında da bugün 1 günlük borçlanma bedeli 300 TL. Bu tutar da yüzde 35 asgari ücret artışı olursa 405 TL olacak. Bir yıllık yurtdışı borçlanmasında cepten 37.800 TL daha fazla para çıkacak. Bu nedenle borçlanmaya konu süresi olan ve borçlanma yapması kendi lehine olan kişiler yıl bitmeden borçlanmalarını yapmalılar.
