VERGİSEL AVANTAJLAR ( I )
- Eğitim harcamalarında vergisel avantajlar: Gelir Vergisi Kanunu gelir vergisi beyannamesi vermek durumunda olan; esnaf, tüccar, çiftçi, serbest meslek erbabı, kira faiz, kar payı, temettü geliri elde edenler (gelir vergisi mükellefleri) eğitim harcamalarının beyan edilen gelirin %10’a kadar olan bölümünü vergi matrahından indirebiliyorlar.
İndirimin hakkının kullanılabilmesi içi gerekli koşullar: Öncelikle harcamanın Türkiye’de yapılmış olma şartı var. Bu harcamanın Türkiye’de gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden alınacak belgelerle kanıtlanması gereklidir. 255 Seri No.lu GVK Tebliğinde eğitim harcamaları; eğitim ve öğretim kurumları, anaokulu, kreş ve dershanelere eğitim amacıyla yapılan ödemeler ile eğitim amaçlı kurs ücretleri, okul servis ücretleri, kitap ve kırtasiye alımları için yapılan harcamalar ile öğrencilerin özel yurt ve pansiyonlarda kalmaları durumunda ödenen tutarlar gibi harcamalar olarak açıklanmıştır. Eğitim harcamasının beyan olunan gelirden indirilebilmesi için eğitim görenin bizzat kendisi, yasal evlilik bağıyla evli eşi veya 25 yaşını doldurmamış küçük çocuğu olması gerekiyor. (GVK 23.10.2012 Tarih ve 2012/7 sayılı sirküleri).
- Engellilerin vergisel avantajları:
1-Engellilik indirimi uygulaması: 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 31 inci maddesine göre; çalışma gücünün asgari %80’ini kaybetmiş bulunanlar birinci derece engelli, asgari %60’ını kaybetmiş bulunanlar ikinci derece engelli, asgari %40’ını kaybetmiş bulunanlar ise üçüncü derece engelli sayılmaktadır. Buna göre, engellilik indirimi, çalışma gücü kaybı olanların ücret ve/veya kazançlarına, girecekleri derecelere göre belirlenen miktarda indirimin uygulanmasıdır.
Gelir Vergisi Kanununa göre engellilik indirimi uygulamasından; Engelli ücretli, Bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretli, Engelli serbest meslek erbabı, Bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan serbest meslek erbabı, Basit usulde vergilendirilen engelliler, yararlanmaktadır.
2019 yılı için engellilik indirim tutarları;
I. Derece Engelliler (Çalışma gücünün asgari % 80 ‘ini kaybetmiş olanlar) 1.200
II. Derece Engelliler (Çalışma gücünün % 60‘ını kaybetmiş olanlar için) 650
III. Derece Engelliler (Çalışma gücünün % 40‘ını kaybetmiş olanlar için) 290
2-Gümrük vergisinde sağlanan vergi avantajları: Gümrük Kanununun 167 ‘nci maddesinin birinci fıkrasının (12/a) bendinde malul ve engellilerin kullanımına mahsus eşyanın gümrük vergilerinden muaf olduğu belirtilmiştir.
3-Özel Tüketim Vergisi (ÖTV)avantajı: Engellilik derecesine göre yurt içinde taşıt alımlarında özel tüketim vergisi istisna kapsamındadır.
4-Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV)avantajı: Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun “İstisnalar” başlıklı 4 üncü maddesinde, engellilik derecelerine göre malûl ve engellilerin adlarına kayıtlı taşıtlar ile diğer malul ve engellilerin, bu durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtların motorlu taşıtlar vergisinden istisna olduğu belirtilmiştir.
5-Katma Değer Vergisinde sağlanan vergi avantajları: Engellilerin eğitimleri, meslekleri, günlük yaşamları için özel olarak üretilmiş her türlü araç-gereç ve özel bilgisayar programları, katma değer vergisinden istisna edilmiştir.
Buna göre; münhasıran engellilerin eğitimleri, meslekleri, günlük yaşamlarında kullanmaları için özel olarak üretilmiş her türlü araç-gereç (örneğin, görme engellilerin kullandıkları baston, yazı makinesi, kabartma klavye, sesli kitap; ortopedik engellilerin kullandıkları ortez - protez gibi cihazlar) ile özel bilgisayar programları istisna kapsamında kabul edilecektir. Bu kapsamdaki eşyanın ithali de KDV’den istisnadır.
6-Emlak Vergisinde sağlanan vergi avantajları: Malul ve engellilere vergi açısından sağlanan imkânlardan biri de emlak Vergisi Kanununun değiştirilen 8 inci maddesine göre; Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2 ’yi geçmeyen tek meskene veya tek meskende hisseye sahip olan (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) engelliler, indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlanarak emlak vergisi ödemeyeceklerdir. (Kaynak G.İ.B. Engelliler İçin Vergi Rehberi )
- Vergiye uyumlu mükellef indirimi: Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 121 inci maddesiyle; vergisini zamanında ödeyen ve belirtilen diğer şartları taşıyan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine, 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren verilecek yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin %5’ini, ödenmesi gereken vergiden indirme imkânı getirilmiştir.
Belirtilen şartları taşımaları kaydıyla vergi indiriminden; Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefleri, Kurumlar vergisi mükellefleri (Finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları hariç), yararlanabilir. (Basit usule tabi mükellefler de %5’lik vergi indiriminden yararlanabilecektir.)
%5 Vergi indiriminden yararlanma şartları:
• İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresi içerisinde verilmiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin de kanuni süresi içerisinde ödenmiş olması.
• İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıl içerisinde haklarında beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması.
• Vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla vergi aslı (vergi cezaları dâhil) 1.000 TL üzerinde vadesi geçmiş borcunun bulunmaması.
• Vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki dört takvim yılında kaçakçılık suçu fiillerinin işlenmemiş olması gerekmektedir. ”Konuya ilişkin ayrıntılı bilgi ve örneklere 301 Seri No ’lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinden ulaşılması mümkün bulunmaktadır” (Kaynak. GİB. Vergiye Uyumlu mükellef Broşürü)
Faydalı olması ümidiyle…
Özkan ÇİNAR
Mali Müşavir/SPK Denetçisi
Yönetim Danışmanı/Eğitmen
Kaynak: www.bdTurkey.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
