Vergi incelemelerin de idare tarafından tarhiyatlarda Vergi Tekniği Raporları veri olarak kullanılmaktadır. Bu verilere göre düzenlenen Vergi İnceleme Raporları üzerine tanzim edilen vergi ve ceza ihbarnameleri ancak vergi iptal davalarına konu edilebilmektedir

Uygulamada, Vergi Tekniği Raporlarının tek başına, vergi yargısında iptal davasında konu edilip edilemeyeceği tartışılmaktadır. Vergi incelemelerin de idare tarafından tarhiyatlarda Vergi Tekniği Raporları veri olarak kullanılmaktadır. Bu verilere göre düzenlenen Vergi İnceleme Raporları üzerine tanzim edilen vergi ve ceza ihbarnameleri ancak vergi iptal davalarına konu edilebilmektedir [1](1).

Yine uygulamada sıkça rastladığımız konulardan biri de, Vergi Tekniği Raporlarının bazı mükelleflere hukuki açıdan mağdur etmiş olmaları nedeniyle, bunlar hakkın da yapılan işlemin VTR’ den kaynaklanmış olması nedeniyle işlemin yetki, şekil, sebep ve konu açısından hukuka aykırı olması dolayısıyla vergi iptal davasına konu edilebileceği yönünde görüşler de ileri sürülmektedir [2](2).

Diğer yandan, yaşanan somut bir olay da vergi mahkemesi tarafından verilen karar da doğrudan doğruya söz konusu VTR’ ye karşı iptal davasının açılamayacağı yönünde karar verilmiştir. Kararın dayandığı gerekçeler aşağıda olduğu gibidir:

‘Olayda, davacı hakkında düzenlenen vergi tekniği raporunun bir hazırlık işlemi olması, tek başına icrai nitelik taşıyan ve yürütülmesi gereken bir işlem olmaması nedeniyle idari davaya konu edilmesi mümkün olmadığından, kesin ve yürütülebilir niteliği bulunmayan vergi tekniği raporunun iptali isteminin esasını inceleme olanağı da bulunmamaktadır.[3] ‘ (3)

Gerçekten de, söz konusu VTR için ön hazırlık işlemi mahiyeti taşıyan idarenin kendi iç raporları olup bu raporlar baz alınarak bazı mükelleflere, buradan hareketle düzenlenen vergi inceleme raporları esas alınarak buna göre de vergi ceza ihbarnameleri tebliğ edilmektedir. Tebliğ edilen, söz konusu ihbarnameler üzerine, 30 gün içerisinde vergi iptal davası açılması mümkün olacaktır.

Sonuç olarak, VTR’ na mükellefler tarafından tek başına doğrudan doğruya vergi iptal davası açılması için mümkün bulunmamaktadır. Çünkü Vergi tekniği raporları, idare hukukuna göre idari işlemlerin sınıflandırılması açısından hazırlık işlemleri niteliğindedir. Öğretide, idarenin hazırlık işlemleri, idari kararın hazırlığı olarak nitelendirildiğinden tek başına sonuç doğurmamaları sebebi ile iptal davası konusu edilemeyeceği görüşü ileri sürülmektedir.

[1] 2577 İYUK md. 7

[2] Bkz. Ertuğrul Tuncer, Vergi İnceleme İspat Yükümlülüğü ve Şahit İfadelerinin Önemi, MuhasebeTR, 12.01.2023

[3] İzmir 4. Vergi Mahkemesi Kararı, 11.01.2023, gün ve E 2023/39- K 2023/35