İşletmelerin faaliyetlerini gerçekleştirirken çevreyi korumak ve çevresel sorunları önlemek amacıyla katlandığı maliyetlerin muhasebesidir.
Çevre Muhasebesi=Yeşil Muhasebe=Doğal Kaynak Muhasebesi
Çevresel muhasebe bir muhasebe alt kümesidir, hedefi ekonomik ve çevresel bilgiyi birleştirmektir.
ÇEVRESEL MALİYETLER = Azaltma Maliyetleri, Kullanma Maliyetleri, Zarar Maliyetleri
Azaltma Maliyetleri:İşletmelerin çevresel sorunların önüne geçmek ya da bu sorunları azaltmak amacıyla katlandığı maliyet unsurlarından oluşmaktadır.
Örnek olarak aşağıdaki maliyetler verilmiştir.
Çevre Planlaması, Çevre Denetimi, Emisyon Ölçüm Cihazları, Geri Dönüşüm Tasarımları, Çevreye Zararsız Ambalaj Geliştirme, Çevre Geliştirme, Çevresel Eğitim, Çevreye Zararsız Mamul Tasarım Geliştirme, Atık Kontrolü, Atıkların Yok edilmesi, Atık Arıtımı Biyolog, Kimyager Hizmetleri, Çevre Mühendislik Hizmetleri, Çevre Raporları, Çevre Etiketleri, Çevre Güvenilirlik, Çevresel Bilgi Sistemi, Araştırma Geliştirme Maliyetleri,
Kullanma Maliyetleri:İşletmelerin çevresel kaynakları kullanması nedeniyle katlandığı maliyet unsurlarından oluşmaktadır.
Örnek olarak aşağıdaki maliyetler verilmiştir.
Hava Maliyeti, Su Maliyeti, Toprak Maliyeti, Gürültü Maliyeti, Görüntü Maliyeti, Doğal Gaz Maliyeti, Petrol Maliyeti, Kömür Maliyeti, Enerji Maliyeti,
Zarar Maliyetleri:İşletmelerin faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan çevresel kirlenmeler ya da çevresel zararların işletmelere yüklediği maliyet unsurlarından oluşmaktadır.
Örnek olarak aşağıdaki maliyetler verilmiştir
Hava Kirliliği, Su Kirliliği, Toprak Kirliliği, Gürültü Kirliliği, Görüntü Kirliliği, Cezalar ve Tazminatlar, Çevre Temizleme, Şikâyet Araştırmaları, Kefalet Ve Garanti Giderleri, Satış Azalmaları,
Bu Çevresel Faaliyetlere İlişkin Maliyetlerin muhasebe sisteminde; diğer maliyetlerin dışında ayrı olarak gösterilmesi gerekmektedir.
Stoklar ile ilgili örnek
…………………../…………….
153 TİCARİ MALLAR. XXX
153. 03 ÇEVRESEL MALLAR
102 BANKALAR XXX
__________/________
Yatırımlar ile ilgili örnek
_________/_________
258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR XXX
258.03 ARITMA TESİSİ
102 BANKALAR XXX
_________/_____________
Sabit kıymetler ile ilgili örnek
…………./………………….
253 TESİS, MAKİNA VE CİHAZLAR XXX
253.01 TESİSLER
253.01.10 ARITMA TESİSİ
258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR XXX
258.03 ARITMA TESİSİ
………………………../………………………..
253 TESİS, MAKİNA VE CİHAZLAR HS. XXX
253.02 CİHAZLAR
253.02.09 EMİSYON ÖLÇÜM CİHAZI
102 BANKALAR XXX
……………………………/……………………………:
Yıpranma Payları ile ilgili örnek
.………………………../………………………
730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ HS. XXX
730.8 AMORTİSMAN VE TÜKENME PAYLARI
730.8.70 ÇEVRESEL FAAL. İLİŞKİN AMORT. VE TÜK. PAY.
730.8.70.01 ARITMA TESİSİ AMORTİSMANI
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR XXX
………………………./………………………
Araştırma ve Geliştirme Giderleri ile ilgili örnek
………..……………./…………………
750 ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ HS. XXX
750.3 DIŞARIDAN SAĞLANAN FAYDA VE HİZMETLER
750.3.30 ÇEVRESEL FAAL. İLİŞKİN DIŞ. SAĞ. FAYDA VE HİZ.
750.3.30.01 ÇEVRE DOSTU ÜRÜN TASARIMI TEST GİDERİ
102 BANKALAR XXX
………………………………./………………………………….
Çevre Azaltma Maliyetlerine örnek hesap planı
____________/_______________
730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ HESABI XXXX
730.0 İlk Madde Ve Malzeme Giderleri X
730.0.20 Çevresel Faaliyetlere İlişkin İlk Madde Ve Malzeme Giderleri
730.0.20.01 Biyolojik Arıtma Tesisi Malzeme Giderleri
730.0.20.02 Baca Gazı Arıtma Tesisi Malzeme Giderleri
730.1 İşçi Ücret ve Giderleri X
730.1.20 Çevresel Faaliyetlere İlişkin İşçi Ücret Ve Giderleri
730.1.20.01 Biyolojik Arıtma Tesisi İşçi Ücret Ve Giderleri
730.1.20.02 Baca Gazı Arıtma Tesisi İşçi Ücret Ve Giderleri
730.3 Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler X
730.3.20 Çevresel Faaliyetlere İlişkin Dışarıdan Sağ. Fay. Ve Hizmetler
730.3.20.01 Biyolojik Arıtma Tesisi Enerji Gideri
730.3.20.02 Baca Gazı Arıtma Tesisi Enerji Gideri
730.3.20.03 Biyolojik Arıtma Tesisi Bakım/Onarım Gideri
730.3.20.04 Baca Gazı Arıtma Tesisi Bakım/Onarım Gideri
730.6 Amortisman ve Tükenme Payları x
730.6.20 Çevresel Faaliyetlere İlişkin Amortisman Ve Tükenme Payları
730.6.20.01 Biyolojik Arıtma Tesisi Amortisman Gideri
730.6.20.02 Baca Gazı Arıtma Tesisi Amortisman Gideri
102 BANKALAR XXX
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR X
Çevresel Azaltma Maliyetlerinin Kaydı
………………………./…………………….
Çevre Kullanma Maliyetlerine örnek hesap planı
…………………………../…………………………….
730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ HESABI XX
730.3 Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler X
730.3.20 Çevresel Faaliyetlere İlişkin Dışarıdan Sağ. Fay. ve Hizmetler.
730.3.20.05 Su Kuyusu Enerji Gideri
730.3.20.06 Su Kuyusu Bakım/Onarım Gideri
730.6.Amortisman ve Tükenme Payları X
730.6.20 Çevresel Faaliyetlere İlişkin Amortisman Ve Tükenme Payları
730.6.20.03 Su Kuyusu Sistemi Amortisman Gideri
102 BANKALAR X
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR X
Çevresel Kullanma Maliyetlerinin Kaydı
………………………………../…………………………………..
Çevre Zarar Maliyetlerine örnek hesap planı
………………………………/…………………………….
730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ HESABI X
730.4.Çeşitli Giderler
730.4.20 Çevresel Faaliyetlere İlişkin Çeşitli Giderler
730.4.20.01 Tehlikeli Atık İmha Gideri
730.4.20.02 Çevresel Vergiler Gideri
730.4.20.03 Çevresel Cezalar Gideri
102 BANKALARX
Çevresel Zarar Maliyetlerinin Kaydı
…………………………../………………………..
YMM/BD HASAN SANCAK
