Büyük kentlerde, özellikle Ankara, İzmir, İstanbul gibi şehirlerde saatlik, yarım günlük veya bir gün gibi kısa süreli konutların istek sahiplerine kiralandığını sıklıkla yaşamaktayız. Genelde, konut kiralamaları yıllık olabilmektedir. Bazı bölgelerde (1) yıldan daha kısa süreli konut kiralandığı görülmektedir.
Bu arada uluslararası bir konut kiralama şirketi olan Air Bnb şirketinden konut kiralayan kişiler hakkında Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından vergi inceleme sürecinin başlatılmış olduğunu 21.08.2023 tarihli basında çıkan haberlerden öğrenmiş bulunmaktayız
Özellikle, tatil bölgelerinde kısa süreli konut kiralandığı tespit edilmektedir. Sahil il veya ilçelerinde, denize yakın sitelerde (1) veya (2) aylık konutların kiralandığı görülmektedir. Bu bölgelerde vergi idaresinin olayları geriden takip etmesi nedeniyle bazen bu kiralama işlemlerinin vergi dışı kaldığı görülmektedir.
Bize göre, kısa süreli konut kiralama işlemlerinin ticari maksatla yapan gerçek veya tüzel kişiler bakımından bu faaliyetin türü konusunda çelişkiye düşülmektedir. Konutun ticari amaçla kiralanması halinde bu faaliyetin gayrimenkul sermaye iradı olarak değil; ticari kazanç olarak vergilendirilmesi zorunludur. Özellikle otel – motel gibi yerlerde kalmak istemeyen kişilerin kısa süreli metropol dahilinde konut kiralama yönünde tercihte bulundukları tespit edilmektedir. Özellikle, güvenlik açısından denetime tabi olmak istemeyen kimselerin otel yerine bu gibi konutları günlük veya yarım günlük süre ile kiralama yönünde tercihte bulunmaktadırlar. Bu gibi konutları da kiraya verenlerin ticari kazanç elde ettikleri tespit edilmektedir. Dolayısı ile bu gibi kira geliri elde edenlerin GVK md. 37 hükmüne istinaden ticari kazanç elde ettikleri için gerçek usulde gelir, geçici vergi, KDV ve muhtasar vergi kayıtlarını açtırmaları zorunludur. [1]
Kısa süreli konut kiralama işlemlerine tavassut edenler açısından asıl mülk sahibinden konutu kiralayan aracı kişinin mülk sahibine ödediği bedel gider veya maliyet unsurunu oluşturur. Öte yandan, kiralanan konut ile ilgili yapılan her türlü genel giderler yine aracı açısından maliyet ve giderdir. Elde edilen kısa süreli kira gelirleri ise ticari kazanç olması nedeniyle bu bedel karşılığında fatura düzenlenmesi zorunludur.[2]
Sonuç olarak, kısa süreli konut kiralama faaliyetlerinin gayrimenkul sermaye iradı olarak değil, ticari kazanç olarak vergilendirilmesi ve buna göre de defter ve belgelerin tasdiki gerekecektir. [3]
[1] Bkz. GVK md. 37 ayrıca bkz. 2014 Kira Geliri Elde Edenler İçin Beyanname Düzenleme rehberi
[2] Fatura veya perakende satış vesikası da düzenelenbilir. Bkz. 213 sayılı VUK md. 232
[3] Bkz. YÜREK Ömer, “Günlük Kiralık Evlerin Vergilendirilmesi”, Vergi Sorunları Dergisi, Şubat 2014, Sayı:305, s. 127 - 134
23.08.2023