ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZLARDAN (YAZAR KASALARDAN) GERÇEKLEŞTİRİLEN SATIŞLARA AİT YENİ BİR BİLDİRİM ZORUNLULUĞU GELDİ. ARTIK BU CİHAZLARDAN YAPILAN SATIŞLARA AİT MALİ BİLGİLER DÜZENLİ OLARAK GELİR İDARESİNE BİLDİRİLECEK….
30.09.2017 Tarih ve 30196 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 483 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nin ( 489 ve 498 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile Değişen Hali) “ÖKC’ler den gerçekleştirilen satışlara ait mali bilgilerin GİB’e bildirilmesi” başlıklı 4 üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasında aşağıdaki açıklamalara yer verilmiştir.
“(1) 483 Sıra No.lu Tebliğin 3 üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamına giren mükellefler (3100 sayılı Kanun ve ilgili mevzuatına göre ÖKC kullanmak zorunda olan mükelleflerden, faaliyetlerinde seyyar EFT-POS cihazı kullananlar ile yol kenarı otopark hizmeti verenlerin seyyar EFT-POS cihazı yerine EFT-POS özellikli yeni nesil ÖKC kullanması gereken mükellefler hariç) mali hafızaları doluncaya veya mali hafıza değişimini gerektiren durum oluşuncaya kadar kullanabilecekleri 3100 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine tâbi mevcut eski nesil ödeme kaydedici cihazları ile yeni nesil ödeme kaydedici cihazlarından düzenlenen ÖKC günlük kapanış (Z) raporlarına ait mali bilgileri; 01.10.2018 tarihinden itibaren,
a) ÖKC TSM Merkezleri üzerinden,
b) Başkanlıktan e-Arşiv hizmetleri konusunda izin alan özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığıyla e-Arşiv uygulaması üzerinden bu Tebliğin 5 inci maddesinde belirtilen “Perakende Mal Satışları ile Hizmet İfalarına İlişkin Mali Rapor Bildirim Kılavuzu”ndaki esaslara göre,
c) Başkanlık tarafından internet vergi dairesi üzerinden oluşturulan elektronik bildirim portalleri üzerinden,
olmak üzere üç yöntemden birini seçerek GİB’e elektronik ortamda bildirilmesi gerekmektedir.
Yöntem tercihi ve bildirime ilişkin usul ve esaslar www.efatura.gov.tr internet adresinde Başkanlık tarafından ayrıca duyurulacaktır. (498 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği İle Eklenen Cümle) Gelir İdaresi Başkanlığı, ÖKC günlük kapanış (Z) raporlarına ait bildirilecek bilgilerin içeriği, formatı, standardı, başvuru ve bildirimin kapsamı ile başvuru ve bildirimlere ilişkin uyulacak diğer usul ve esasları www.efatura.gov.tr internet adresinde yayınlanacak teknik kılavuzlarla belirlemeye yetkilidir.”
Mevzuat hükmününden de anlaşılacağı üzere ÖKC kullanmakta olan mükellefler 01.10.2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ÖKC’ler den gerçekleştirdikleri satışlara ait mali bilgilerini, tebliğde belirtilen üç yöntemden birini 01.10.2018 tarihinden önce seçerek sistem üzerinden başvuru yapmak zorundadırlar. Daha sonrasında düzenli olarak ÖKC’ler den gerçekleştirdikleri aylık satışlara ait mali bilgilerini takip eden ayın 15 ine kadar Gelir İdaresi Başkanlığı(GİB)’na elektronik ortamda bildirmekle yükümlüdürler.
Gerek Tebliğ gerekse Perakende Mal Satışları ile Hizmet İfalarına İlişkin Mali Rapor Bildirim Kılavuzu ile Ödeme Kaydedici Cihazlardan Düzenlenen Günlük Kapanış (Z) Raporlarına Ait Mali Bilgilerin Bildirim Yöntemi Tercihi Ve Bildirimlere İlişkin İzlenecek Usul Ve Esaslar Teknik Kılavuzları dikkate alınarak ÖKC’ler den gerçekleştirilen aylık satışlara ait mali bilgilerin bildirimi ile ilgili uygulama esasları aşağıdaki gibidir;
- TANIMLAR
Öncelikle tebliğde yer alan ve elektronik ortamda gerçekleşecek bildirimlerin daha net anlaşılması adına aşağıdaki tanımlara yer vermek istiyorum;
Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz; 01.01.2016 öncesinde kullanılan yazarkasalar üzerine POS uygulamasının da yüklenebildiği, işlem sırasında slip ile fiş tefariğini aynı anda sağlayabilen ve gün sonu raporları üreterek satışa yönelik bilgileri anlık olarak GİB veritabanına iletebilme özelliği olan ödeme kaydedici cihazlardır.
TSM; “Trusted Service Manager” veya “Güvenlik Servis Sağlayıcı” olan TSM, ÖKC Üreticisi tarafından yeni nesil ÖKC’lerin yönetilmesinde, yazılım güncelleme süreçlerinde, parametre yükleme işlemlerinde ve GİB Merkezi ile iletişimde kullanılan terminallerdir.
- ÖKC MALİ BİLDİRİMİYAPMAK ZORUNDA OLAN / OLMAYAN MÜKELLEFLER KİMLER ?
Vergi Usul Kanunu 483 Sıra No.lu Tebliğin 3 üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamında aşağıda belirtilen şartlardan en az ikisini sağlayan ve toplam 20 ve üzerinde ÖKC’ye sahip olan mükelleflerin (3100 sayılı Kanun ve ilgili mevzuatına göre ÖKC kullanmak zorunda olan mükelleflerden, faaliyetlerinde seyyar EFT-POS cihazı kullananlar ile yol kenarı otopark hizmeti verenlerin seyyar EFT-POS cihazı yerine EFT-POS özellikli yeni nesil ÖKC kullanması gereken mükellefler hariç), işletmelerinde mevcut eski nesil ÖKC’lerini, cihazın ilk alış faturasının düzenlendiği tarihten itibaren 10 yılı geçmemek üzere ve mali hafızaları doluncaya kadar kullanmaları mümkün bulunmaktadır.
“a) 2016 yılı satışları veya gayri safi iş hasılatı toplamının 10 milyon TL’yi aşması,
b) 2016 yılı bilanço aktif toplamının 10 milyon TL’yi aşması,
c) 2016 yılı bilanço öz sermaye veya öz kaynak toplamının 1 milyon TL’yi aşması.”
Yukarıda yer alan şartları sağlayan mükelleflerin ÖKC’ler den gerçekleştirdikleri aylık satışlara ait mali bilgilerini tebliğde belirtilen üç yöntemden birini seçerek sistem üzerinden başvuruda bulunmaları gerekmektedir.
Muhasebe ve defter kayıtlarını Vergi Usul Kanunu 486 Sıra No.lu Genel Tebliği uyarınca “Defter Beyan Sistemi” üzerinde oluşturması gereken mükellefler ise söz konusu elektronik sistem gereği (Z) Raporlarına ilişkin kayıtlarını da Gelir İdaresi Başkanlığı bilgi sistemleri üzerinden oluşturmakta - tutmakta olduklarından; bu mükelleflerin, ÖKC’lerden gerçekleştirilen satışlara ait mali bilgilerini bu yasa kapsamında ayrıca bildirme zorunlulukları bulunmamaktadır. Bu nedenle Defter Beyan Sistemi kapsamındaki mükelleflerden faaliyetlerinde ÖKC kullanmakta olanlar, bildirim yöntemi olarak “Defter Beyan Sistemi” seçeneğini seçmek, listelenen ÖKC bilgilerini kontrol etmek ve kayıt butonuna tıklamak suretiyle başvurularını tamamlayabilecekleri gibi başvuruda bulunmamaları halinde de sistem otomatik olarak işleyecektir.
Defter Beyan Sistemi’ne 01.10.2018 tarihinden sonraki tarihlerde geçmesi öngörülen mükelleflerde ise (örneğin işletme hesabı esasındaki mükellefler) ilgili sisteme giriş zorunluluklarının başlayacağı tarihe kadar olan sürelere ait eski nesil ÖKC’lerden gerçekleştirilen satışlara ait mali bilgilerin GİB’e elektronik ortamda bildirim yöntemi olarak; yukarıda belirtilen üç yöntemden birini seçmek suretiyle, bildirim tercihlerini yapacaklardır
- ÖKC MALİ BİLDİRİMİNE AİT TERCİHLER NASIL BELİRLENECEK ?
ÖKC kullanma mecburiyeti bulunan ve faaliyetlerinde ÖKC kullanmakta olan mükellefler, ÖKC’lerden gerçekleştirilen satışlara ait mali bilgilerini GİB’e elektronik ortamda hangi yöntemlerle iletileceğine yönelik tercihlerini https://portal.efatura.gov.tr/OkcBasvuru/ internet adresinde açılan “Ödeme Kaydedici Cihazlardan Gerçekleştirilen Satışlara Ait Günlük Kapanış (Z) Raporlarında Yer Alan Mali Bilgilerin Gelir İdaresi Başkanlığına Bildirim Yönteminin Tercihi Ekranı” üzerinden gerçekleştireceklerdir.
- ÖKC MALİ BİLDİRİMİNE AİT TERCİH SEÇİMİ VE SİSTEM BİLDİRİMİ NASIL YAPILACAK?
Tercih ekranına, mükelleflere ait kullanıcı kodu ve şifresi ile sisteme giriş sağlandıktan sonra açılan yeni ekranda: vergi kimlik numarası ve ünvan bilgisi, Mali Raporun Gönderim Şekli bölümü ile birlikte mükellef adına GİB sisteminde kayıtlı bulunan eski ve yeni nesil ÖKC’lerin ayrı ayrı listesi, açılan ekranda görünecektir
Bildirim yönteminin seçiminden önce ekranda listelenen ÖKC listelerinin mükellefler yahut mali müşavirlerce kontrolünün yapılarak, ÖKC bilgilerinde hata veya eksiklik olup olmadığı tespit edilmelidir. Eğer bir hata yahut eksikliğin tespiti halinde Eski Nesil ÖKC’ler” için bağlı bulunulan vergi dairesine, “Yeni Nesil ÖKC’ler” içinse yetkili ÖKC servisine gerekli tevsik edici bilgi ve belgelerle birlikte başvuruda bulunularak gerekli düzeltme işlemlerinin yaptırılması gerekmektedir. Bu durumun varlığı, elektronik ortamda yapılacak başvuru işlemlerine engel teşkil etmemektedir.
ÖKC’ler den gerçekleştirilen satışlara ait mali bilgilerin GİB’e elektronik ortamda hangi yöntem ile gönderilmek istendiği, ilgili alanda (belirtilen seçeneklere göre seçimi yapılacak ve akabinde “Bildirimi Kaydet” butonuna tıklanarak, bildirim yöntemi seçimi GİB’e iletilmiş olacaktır. Ekranın üst tarafında yer alan açıklamada, bildirimin hangi tarih ve zamanda GİB sistemlerine iletildiği yer alacaktır.
- YENİ NESİL ÖKC’LERE İLİŞKİN MALİ BİLGİLER NASIL BİLDİRİLECEK?
Vergi Usul Kanunu 483 Sıra No.lu Genel Tebliği’nin 4 üncü maddesi ile getirilen düzenlemenin temel amacı, gerek eski nesil ÖKC’lerden gerekse yeni nesil ÖKC’lerden gerçekleştirilen perakende mal ve hizmet satışlarına ait mali bilgilerin Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) bilgi işlem sistemlerine elektronik ortamda ulaştırılmasının sağlanmasıdır.
Yeni nesil ödeme kaydedici cihazların, eski nesil ödeme kaydedici cihazlardan farkı bilgisayar tabanlı ve GİB ile bağlı bulundukları ÖKC TSM Merkezleri aracılığıyla güvenli internet hatları üzerinden iletişim kurabilen ve elektronik ortamda bilgi iletebilen teknik ve fonksiyonel özelliklere haiz olması vede ÖKC TSM Merkezlerinin de temel fonksiyonlarının yeni nesil ÖKC’lerden temin edilen bilgileri GİB’e iletme görevinin bulunması nedeniyle yeni nesil ödeme kaydedici cihazlardan gerçekleştirilen günlük satışlara ait mali bilgilerin ÖKC TSM Merkezleri tarafından GİB bilgi sistemlerine iletilmesi gerekmektedir.
Yeni nesil ödeme kaydedici cihazlara ilişkin ÖKC’lerden gerçekleştirilen günlük satışlara ait mali bilgilerin de Gelir İdaresi Başkanlığı’na belirtilen ÖKC TSM Merkezi dışında kalan diğer yöntemlerden biri ile bildirilmesi de mümkündür.
- ESKİ NESİL ÖKC’LERE İLİŞKİN MALİ BİLGİLERİNİ NASIL BİLDİRECEK?
Gelir İdaresi Sistemi üzerinden ÖKC günlük kapanış Z raporlarına ait bildirim yükümlülüğü esas olarak, eski nesil ödeme kaydedici cihazlardan gerçekleştirilen satışlara ait mali bilgilerin bildirilmesine yöneliktir.
- ÖKC MALİ BİLDİRİMİNE AİT BELİRLEME VE BAŞVURUNUN YAPILMAMASI HALİNDE NE OLACAK?
ÖKC kullanmakta olan ve Defter Beyan Sistemi kapsamı dışında kalan mükellefler, eski nesil ÖKC’lerden gerçekleştirdikleri satışlara ait mali bilgilere ait bildirimleri için tercihte bulunmayanlar, eski nesil ÖKC’lerine ait ÖKC günlük kapanış (Z) Raporlarına ait mali bilgileri “İnteraktif Vergi Dairesi Portali” üzerinden yerine getirecekleri kabul edilecektir.
- ÖKC TSM MERKEZLERİ ARACILIĞIYLA BİLDİRİM
ÖKC günlük kapanış (Z) Raporlarına ait mali bilgileri “ÖKC TSM Merkezi Üzerinden” yöntemi ile bildirmeyi tercih edecek mükellefler, eski nesil ÖKC’lerden gerçekleştirilen günlük satışlarına ait mali bilgileri ( Aylık dönem ve ÖKC bazında olmak üzere gerçekleştirilen Toplam Satış Tutarı ile Toplam KDV Tutarı bilgilerini) hizmet alacağı ÖKC TSM Merkezine iletecek ve söz konusu bilgiler ÖKC TSM Merkezi tarafından GİB’e “Perakende Mal Satışları ile Hizmet İfalarına İlişkin Mali Rapor Bildirim Kılavuzu”ndaki esaslara göre elektronik ortamda bildirilecektir.
- e-ARŞİV ÖZEL ENTEGRATÖRLERİ ARACILIĞIYLA BİLDİRİM
ÖKC günlük kapanış (Z) Raporlarına ait mali bilgileri “e-Arşiv Özel Entegratörü Üzerinden” yöntemi ile bildirmeyi tercih edecen mükellefler, eski nesil ÖKC’lerden gerçekleştirilen günlük satışlarına ait mali bilgileri ( Aylık dönem ve ÖKC bazında olmak üzere gerçekleştirilen toplam satış tutarı ile Toplam KDV tutar bilgilerini) e-Arşiv Özel Entegratör kuruluşuna iletecek ve söz konusu bilgiler e-Arşiv Özel Entegratörü GİB’e “Perakende Mal Satışları ile Hizmet İfalarına İlişkin Mali Rapor Bildirim Kılavuzu”ndaki esaslara göre elektronik ortamda bildirilecektir.
- İNTERAKTİF VERGİ DAİRESİ PORTALİ ÜZERİNDEN BİLDİRİM
ÖKC günlük kapanış (Z) Raporlarına ait mali bilgileri “İnteraktif Vergi Dairesi Üzerinden” yöntemi ile bildirmeyi tercih eden mükellefler, eski nesil ÖKC’lerden gerçekleştirilen günlük satışlarına ait mali bilgileri interaktif vergi dairesi uygulaması üzerinde oluşturulan bildirim adımlarına uygun olarak,
- ÖKC Sicil No,
- Aylık Dönem bazında olmak üzere Toplam Satış hasılat tutarı,
- Toplam KDV tutarı,
bilgilerini sisteme kaydetmek/yüklemek suretiyle GİB’e elektronik ortamda bildirileceklerdir.
- ÖKC GÜNLÜK KAPANIŞ (Z) RAPORLARININ GİB’E BİLDİRİLME ZAMANI ve CEZAİ SORUMLULUK
ÖKC (Z) Raporlarına ait mali bilgiler Aylık dönemler bazında olmak üzere ve tercih edilen bildirim yöntemiyle, ilgili olduğu ayı takip eden ayın 15 inci günü sonuna kadar GİB’e elektronik olarak bildirilecektir.
Perakende mal satışları ve hizmet ifalarına ilişkin olarak ÖKC’lerden düzenlenen ÖKC günlük kapanış (Z) raporlarına ait elektronik ortamda hazırlanıp GİB’e iletilme zorunluluğu getirilen mali raporların içeriğinde yer verdikleri mali bilgilerin doğruluğundan sorumlu olup, istenilen mali bilgileri bu Tebliğin 5 inci maddesine dayanılarak hazırlanan kılavuzda belirlenen format, standart ve iletim yöntemine uygun olarak ve belirlenen süreler içinde elektronik ortamda GİB bilgi sistemlerine iletmek zorundadırlar. Bahse konu elektronik raporların, belirtilen teknik kılavuzlarla öngörülen imzalama usulü, format, standart, süre ve biçimde GİB bilgi sistemlerine bildirilmediğinin tespitinde veya yapılacak denetimler neticesinde söz konusu rapor ile bildirilmiş olan bilgilerin eksik veya yanlış bildirildiğinin tespiti hallerinde mükelleflere, her bir tespite ilişkin olarak 213 sayılı Kanunun mükerrer 355 inci maddesinde yazılı özel usulsüzlük cezası tatbik edileceği gibi ayrıca GİB tarafından kendilerine verilen uygulamadan yararlanma izni iptal edilebilecektir. İzni iptal edilen mükellefler, izin iptalinin kendilerine tebliği tarihinden itibaren 30 (kalkınmada öncelikli yörelerde 60) gün içinde perakende mal satışları ve hizmet ifalarında Yeni Nesil ÖKC’leri kullanmaya başlamak mecburiyetindedirler.
Sonuç Olarak ;
Meslek mensubu arkadaşlarımın 1 Ekim 2018 tarihinden önce şirket yetkilileri ile gerekli ön görüşmeleri yaparak, tebliğde yer alan 3 tercihten birini seçmeleri ve de sistem üzerinden başvurularını tamamlamaları gerekmektedir.
1 Ekim 2018 tarihinden itibaren yeni yükümlülüğümüz ve de cezai sorumluluğumuz olan ÖKC’lerden gerçekleştirilen günlük satışlara ait mali bilgileri, ilgili olduğu ayı takip eden ayın 15 inci günü sonuna kadar GİB’e elektronik ortamda düzenli olarak bildirmek zorundayız.
Tüm meslektaşlarımıza ve Ödeme Kaydedici Cihaz kullanan müşterilerimize verilen bu yeni görev ile sorumluluğun hayırlı olmasını ve de en kısa sürede kaldırılmasını temenni ediyorum.
Saygılarımla,
Kaynak: www.bdTurkey.com