Mesleki sorumluluk sigortası; konusu taraflarca belli edilerek, belirli sınırlar çerçevesinde kapsama alınan mesleki faaliyet ifa edilirken istem dışı yapılan bir davranış veya işlem sonucu, üçüncü şahıslara verilen maddi ve manevi zararların güvence altına alınmasını sağlayan ve her meslek özelinde hükümleri belirlenmiş bir sigorta çeşididir.
Mesleki sorumluluk sigortaları (sigorta türleri arasında) Genel Sorumluluk Sigortaları içerisinde yer alır ve oda, birlik vb. mesleki kuruluşlara üye olan meslek grupları için yapılır.
Sigorta, genel olarak Türkiye Cumhuriyet sınırları içerisinde sürdürülen mesleki faaliyetler için geçerlidir. (Ancak yurtdışı faaliyetinde bulunan kişiler ile sigorta şirketi arasında anlaşma yapılarak, yurtdışı faaliyetleri de sigorta kapsamına alınabilmektedir.)
26 Mayıs 2013 tarihli ve 28658 sayılı Resmi Gazete de mesleki sorumluluk sigortasının konusu “bu sigorta sözleşmesi ile sigortalının poliçede belirtilen ve ilgili taraflarca konusu tarif edilerek sınırları çizilen mesleki faaliyeti ifa ederken, sözleşme süresi içinde meydana gelen olay sonucu doğan ve sorumluluk hükümleri uyarınca tazmini sözleşme süresi içinde ya da sonrasında talep edilen zararlara karşı veya sözleşme yapılmadan önce veya sözleşme yürürlükteyken meydana gelen bir olay nedeniyle, sadece sözleşme süresi içinde sigortalıya karşı ileri sürülebilecek taleplere karşı sözleşmede belirtilen miktara kadar isteme ilişkin makul giderleri de içerecek şekilde teminat verilir” şeklinde ifade edilmiştir.
Ödenen mesleki sorumluluk primleri gider kaydedilebilir mi?
Mali idare bu güne kadar vermiş olduğu özelgelerde mesleki sorumluluk sigorta primlerinin mesleki kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınamayacağı noktasındaki görüş beyan etmiş, konuya ilişkin görüşlerine (verilen özelgelerde) dayanak olarak, serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirlerin mesleki sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunluluğunun bulunmamasına, isteğe bağlı olarak yaptırılmasına bağlamaktadır.
Oysa ki, serbest muhasebeci, serbest muhasebeci ve mali müşavir ve yeminli mali müşavirlerin mesleki sorumluluk sigortası meslek faaliyeti sonucunda oluşan serbest meslek kazancının mesleki risklerden arınmış olarak sürdürülmesini sağlamak niyetiyle yapılan bir sigortadır. Özü itibarıyla mesleki kazancın sürdürülebilirliğini sağlama amacına yönelik yaptırılmaktadır. Vergi mevzuatı açısından mesleki kazancın tespit edilmesi sırasında ödenen bu mesleki sigorta primlerinin zorunlu olup olmaması, (gider olarak dikkate alınmasına) hiçbir şekilde ölçüt olmamalıdır. Bu nedenle serbest meslek kazancının tespitine ilişkin GVK 68/1 maddesinde sözü edilen faaliyete ilişkin kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderler niteliğinde olan mesleki sorumluluk sigorta primlerinin kazancın tespitinde gider olarak indirilmesi gerektiği aşikârdır.
Mesleki sorumluluk sigortası primi beyannamede indirim konusu yapılabilir mi?
Mali idarenin bu güne kadar vermiş olduğu özelgelerde mesleki sorumluluk sigortasının GVK’ nun 89/1’nci maddesinde sözü edilen, mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, kaza, hastalık, sakatlık, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigortası niteliğinde olmaması nedeniyle, bu sigortaya ilişkin primlerin yıllık beyanname üzerinden indirim konusu yapılmasının mümkün bulunmadığı ifade edilmektedir.
Bu açıdan bakıldığında özelgede yer alan sigorta primlerinin beyanname ile beyan edilen gelirden düşülemeyeceği görüşüne katılmaktayız.
Serbest meslek erbabına sigorta şirketlerince mesleki sigorta kapsamında ödenen tazminatın vergilendirilmesi nasıl olacaktır?
Sigorta şirketince mesleki sorumluluk sigortası kapsamında yapılan tazminat, yargılama gideri ve vekalet ücreti niteliğindeki ödemelerin mesleki kazancı ile ilişkisi bulunmadığından serbest meslek kazancının tespitinde gelir ve/veya gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır. Kaynak İzmir V.D. Başkanlığı 18/09/2015 trh.84098128-120.04(68-2014-5)-455 sayı numaralı özelgesi)
Faydalı olması ümidiyle…
Özkan ÇİNAR
Mali Müşavir/SPK Denetçisi
Yönetim Danışmanı/Eğitmen
Kaynak: www.bdTurkey.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
