Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) öncülüğünde yürütülmekte olan Dijital Türk Lirası Projesi’nin birinci faz çalışmaları tamamlandı. 2023 yılı itibarıyla tamamlanan ilk faz çalışmaları kapsamında, dijital ödemelerde güvenlik ve kullanıcı deneyimi konularında başarılı pilot testler gerçekleştirildi.
Dijital Türk Lirası, sadece bir ödeme aracı değil, aynı zamanda Türkiye’nin dijital ekonomiye entegrasyon sürecinde önemli bir adım olarak görülüyor.
Ekonomim'de yer alan habere göre, 2025 ’te daha geniş kapsamlı pilot testlerle sürecek ikinci faz çalışmaları, dijital ekonomiye yeni bir ivme kazandırmayı hedefliyor. Dijital Türk Lirası, çevrimdışı ödemeler ve güvenli dijital kimlik gibi yenilikçi özelliklerle öne çıkıyor.
Hızlı ve güvenli ödeme yapabilme imkanı
Dijital Türk Lirası, mevcut Türk lirasının dijital biçimi olarak tanımlanıyor. TCMB tarafından geliştirilen Dijital TL, fiziksel paranın sağladığı işlevleri dijital ortama taşıyarak kullanıcıların daha hızlı ve güvenli ödeme yapabilmesine imkan tanıyacak. Fiziksel banknotların dijital ortamlarda sınırlı işlev görmesi nedeniyle, TCMB bu projeyle ekonomik faaliyetlerde yeni bir ödeme altyapısı sunmayı hedefliyor.
Ödeme aracı ve milli para birimi
Dijital Türk Lirası, kripto paralardan farklı olarak TCMB tarafından çıkarılan yasal bir ödeme aracı ve milli para birimidir. Dijital TL, kripto paralarda olduğu gibi merkeziyetsiz değil, devlet tarafından desteklenen merkezi bir yapıya sahiptir. Dijital Türk Lirası, Türkiye Cumhuriyeti’nin para birimini temsil eden, yasal güvenceye sahip bir dijital para formatıdır.
Dijital ödemelerde doğrudan ve bağımsız bir çözüm sağlayacak
Fiziksel paralar, pamuk, keten, kâğıt gibi çeşitli materyallerden üretilir ve anında dolaşıma sunulur. Ancak dijital çağda, fiziksel paranın işlevselliği kısıtlı kalıyor; banka mevduatları veya kredi kartları gibi ek çözümler gerektiriyor. TCMB, dijital ödemelerde doğrudan ve bağımsız bir çözüm sağlayabilmek adına Dijital TL projesini başlattı. Bu dijital para birimi, fiziksel Türk lirasının dijital ortamda daha işlevsel bir versiyonu olarak düşünülebilir ve TCMB’nin 1998’den beri sürdürdüğü elektronik ödeme projelerinin bir uzantısı niteliğindedir.
Çevrimdışı ve akıllı ödeme özellikleri
TCMB’nin birinci faz raporuna göre dijital Türk lirası, finansal kapsayıcılığı artırmayı, kesintisiz ödeme imkânları sunmayı ve dijital ekonomiyle uyumlu bir ödeme sistemi geliştirmeyi hedefliyor. Dijital TL, Türkiye’nin hızla büyüyen finansal teknolojiler ekosistemine entegre edilerek yenilikçi çözümler sunacak. Bu projede çevrimdışı ödeme ve akıllı ödeme gibi özellikler de yer alıyor.
Doğal afet gibi durumlarda finansal işlemler kesintisiz sürecek
Birinci faz raporuna göre Dijital Türk Lirası, kullanıcıların çevrimdışı ödemeler yapabilmesini sağlayacak özelliklere sahip olacak. Çevrimdışı ödeme yetenekleriyle doğal afet gibi durumlarda bile finansal işlemlerin kesintisiz devam etmesi sağlanacak. Aynı zamanda akıllı sözleşmelerin entegrasyonu ile, dijital TL üzerinde programlanabilir ödeme sistemleri geliştirilerek işletmeler ve bireyler için yeni nesil ödeme akışları sunulacak.
Kriptografi yöntemleri kullanılarak güvenlik sistemleri geliştirildi
Dijital Türk Lirası projesinde güvenlik ve gizlilik en öncelikli unsurlar arasında yer alıyor. TCMB, dijital TL için kullanıcı verilerini korumak amacıyla gelişmiş kriptografi yöntemleri kullanarak güvenlik sistemleri geliştirdi. Bu kapsamda, dijital kimlik sistemleri ve kullanıcıların yalnızca gerekli verilerini paylaşmalarını sağlayan güvenli dijital kimlik teknolojileri ilk fazda test edildi ve başarılı sonuçlar elde edildi.
Bir çok alanda altyapı güçlendirilecek
2025 yılında Dijital Türk lirasının ikinci faz çalışmaları kapsamında daha kapsamlı pilot testler gerçekleştirilecek ve yeni katılımcılar iş birliği platformuna eklenecek. TCMB, bu yeni fazda çeşitli kullanım senaryolarını değerlendirecek ve elde edilen verilerle dijital Türk lirasının ekonomik, hukuki ve teknolojik altyapısını güçlendirecek.
