Korona virüs sebebiyle işletmelerin karşılaştığı zorluklar göz önüne alınarak Maliye Bakanlığı yetkilileri ve SGK yetkilileri mücbir sebep halinin neler olduğunu belirlemiş ve ertelemeler yapmıştır. Burada Maliye Bakanlığının 24.03.2020 tarih ve 31078 mükerrer no.lu resmi gazetede yayımlanan 518 sayılı Vergi Usul Kanunu genel tebliğini inceleyerek bütün sektörler için mücbir sebep hali isteyeceğimizi baştan belirtmek isterim.
Hangi sektörler için mücbir sebep hali vardır?
a) Ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunan mükelleflerin,
b) Koronavirüs salgınından doğrudan etkilenen ve ana faaliyet alanı itibarıyla; alışveriş merkezleri dahil perakende, sağlık hizmetleri, mobilya imalatı, demir çelik ve metal sanayii, madencilik ve taş ocakçılığı, bina inşaat hizmetleri, endüstriyel mutfak imalatı, otomotiv imalatı ve ticareti ile otomotiv sanayii için parça ve aksesuar imalatı, araç kiralama, depolama faaliyetleri dahil lojistik ve ulaşım, sinema ve tiyatro gibi sanatsal hizmetler, matbaacılık dahil kitap, gazete, dergi ve benzeri basılı ürünlerin yayımcılık faaliyetleri, tur operatörleri ve seyahat acenteleri dahil konaklama faaliyetleri, lokanta, kıraathane dahil yiyecek ve içecek hizmetleri, tekstil ve konfeksiyon imalatı ve ticareti ile halkla ilişkiler dahil etkinlik ve organizasyon hizmetleri sektörlerinde faaliyette bulunan mükelleflerin,
c) Ana faaliyet alanı itibarıyla İçişleri Bakanlığınca alınan tedbirler kapsamında geçici süreliğine faaliyetlerine ara verilmesine karar verilen işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyette bulunan mükelleflerin,
1/4/2020 ila 30/6/2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğunun kabul edilmesi uygun bulunmuştur.
(2) Birinci fıkrada bahsi geçen ana faaliyet alanlarının tespit edilmesinde bu Tebliğin yayımı tarihi itibarıyla vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu dikkate alınır.
(3) Mükellefin vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu itibarıyla birinci fıkradaki sektörler arasında bulunmamasına rağmen ana faaliyet alanı olarak bu sektörlerden herhangi birisinde fiilen iştigal ettiğini ispat ve tevsik etmesi halinde, mükellefin mücbir sebep kapsamında olup olmadığının tespitinde ana faaliyet kodu yerine fiilen iştigal edilen ana faaliyet alanı dikkate alınır.
Tebliğin 4 üncü maddesi vergi ödevlerinin ertelenmesini konu almıştır.
Tebliğin 5 inci maddesi 65 yaş üstü mükellefler veya kronik rahatsızlığı olanların vergi ödevleri ile ilgili mücbir sebep halini konu edinmiştir.
Tebliğin 6 ıncı maddesi vergi ödevlerinin ertelenmesinin nasıl olacağını açıklamıştır.
Diğer hususlar ise tebliğin 7 inci maddesinde aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.
(1) Sokağa çıkma yasağının, 3 üncü madde kapsamında ilan edilen mücbir sebep tarihleri aralığında sona ermesi halinde, 5 inci madde kapsamında mücbir sebep hükümlerinden faydalanan mükellefler, 3 üncü madde kapsamında bulunmaları koşuluyla, sona erme tarihinden itibaren söz konusu madde kapsamındaki mücbir sebep hükümlerinden faydalandırılır.
(2) Sosyal güvenlik mevzuatı gereğince sigortalıların mücbir sebep dönemine ilişkin prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile bildirilmesinin zorunlu olması durumunda mücbir sebep, bu beyannamelerin vergi kesintilerine ilişkin kısmının beyan ve ödeme sürelerinin ertelenmesi için geçerli olacaktır.
Yetkililer bugüne kadar görülmeyen bir hızla düzenleme yapmış ve Tebliğin 3’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), b) ve (c) bendi kapsamında mücbir sebep durumundan yararlanılıp, yararlanılmadığına ilişkin yapılabilen sorgulamaya, İnteraktif Vergi Dairesine giriş yapılarak Bilgilerim/518 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği Kapsamında Mücbir Sebep Durum Sorgusu başlığından erişilebilmesini sağlamışlardır. Bunun için devlet yetkili ve çalışanlarına teşekkür etmek gerekir.
Ancak, yapılan bu düzenlemeler ve kolaylaştırma sadece mücbir sebep haline uyan mükellefler için geçerli olup tebliğde yer almayan sektörleri kapsamamaktadır.
Oysa:
Sanayi ve Ticaret Aleminin faaliyetleri bir bütündür.
Herhangi bir sanayi ve ticaret firması çalışmadığı takdirde sadece vergisel ödemeler söz konusu değildir. Bu firmaların aşağıdan yukarıya veya yukarıdan aşağıya işlemleri tamamı etkilenmektedir.
Firma müşteriden tahsilat yapacak ki alacaklılarına ödeme yapabilmelidir. Firma faaliyetlerine durdurduğu takdirde tahsilatlarını yapamayacak ve dolayısıyla ödemelerini de yapamayacaktır.
518 sayılı tebliğ kapsamında olmayan sektörlerden aklımıza gelen bazılarını sayalım:
- Kesinlikle muhasebeciler yani SMMM ler
- Yeminli Mali Müşavirler
- Bağımsız Denetim Firmaları
- Mühendisler, serbest çalışan doktorlar, danışmanlık firma ve şirketleri gibi muhtelif serbest meslek erbabı
- Ortak Sağlık Güvenlik birimleri
- Yazıyı uzatmamak için saymadığımız diğer şahıs ve şirketler
Bugüne kadar yapılan açıklamalarda 518 sayılı tebliğde sayılan mükelleflerin ve şirketlerin mücbir sebepten faydalanması ve gerek vergi ve gerekse SGK beyan ve ödemelerinin ertelenmesi sağlanmıştır.
TEKRAR ETMEK İSTERİM Kİ EKONOMİ YUKARIDAN AŞAĞIYA VEYA AŞAĞIDAN YUKARIYA BİR BÜTÜNDÜR.
Bu bütünün bir parçasını kestiğiniz, kopardığınız zaman özellikle Korona virüs tedbirlerinde şemalarda belirtildiği gibi BÜTÜNÜN BİR PARÇASINI DİĞERLERİNDEN AYIRDIĞINIZDE GERİ KALANA korona virüs bulaşamamaktadır.
Aynı örneği ekonomi için göz önüne aldığımızda, mücbir sebeplerle veya tebliğle belirtildiği şekilde firmanın çalışmasını engellediğinizde bütün ekonomi duracak ve sonuçlar çok ama çok kötü olacaktır.
Siz, bu bütünün aradaki bir veya birkaç parçasının tahsilat ve ödemelerini yerine getiremediği takdirde diğer parçaların da ödevlerini yerine getiremeyeceğini kesinlikle bilmelisiniz.
Zaten alınan tedbirlerle ekonominin %90 lık bir kısmının vergisel ve SGK ödevlerini ertelemişseniz ekonominin çalışmasının zora gireceği muhakkaktır. Kalan %10 luk kısmı da ertelerseniz ekonomiyi rahatlattığınız gibi MORAL BOZUKLUĞUNU ÖNLEMİŞ OLURSUNUZ VE DEVLETE GÜVENİ DE SAĞLAMIŞ OLURSUNUZ.
SONUÇ OLARAK
ÇÖZÜM TÜM SEKTÖRLER İÇİN MÜCBİR SEBEP İLANI VE ERTELEMELERİN. SAĞLANMASIDIR.
Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
Kaynak: www.bdTurkey.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
