7351 sayılı “Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 22.01.2022 tarihli Resmî Gazete'de yayımlandı. Bugün bu kanunda yapılan vergi düzenlemeleri ile ilgili sizlere özet bilgi vermeye çalışacağım.
KURUMLAR VERGİSİ ORANININ BİR PUAN İNDİRİMLİ UYGULANMASI KOLAY OLMAYACAK!
Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 32'nci maddesinde Kurumlar Vergisi oranı %20 olarak düzenlenmiştir. Aynı kanunun geçici 13'üncü maddesinde %20 olan Kurumlar Vergisi oranının, kurumların 2021 yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için %25, 2022 yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için %23 olarak uygulanacağına ilişkin düzenleme yapılmıştır.
7351 sayılı Kanun'un 15'inci maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 32'nci maddesine eklenen;
– 7'nci fıkra ile ihracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına Kurumlar Vergisi oranının 1 puan indirimli uygulanması,
– 8'inci fıkra ile sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettiği kazançlarına kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli uygulanması (Bu kazançların ihracata isabet eden kısmı için 7'nci fıkra hükmüne göre ayrıca indirim uygulanmayacaktır),
– 9'uncu fıkrası ile 7'nci ve 8'inci fıkralardaki indirimli oranların, KVK'nun 32'nci maddesi kapsamındaki diğer indirimler uygulandıktan sonraki Kurumlar Vergisi oranı üzerine uygulanacağı, şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Düzenleme, 01.01.2022 tarihinden, özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2022 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere 22.01.2022 tarihinde yürürlüğe girdi.
Ülkemizde, 31.12.2021 tarihi itibari ile 986.318 kurumlar vergisi mükellefi var. Bu mükellefler içinde ihracatçı mükellef sayısı 86.269 ve sanayi sicil belgesine sahip imalatçı mükellef sayısı ise 155.049. Bu durumda, 2022 yılı kazançları ile ilgili olarak kurumlar vergisi oranı %22 olarak uygulanacak mükellef sayısı 241.318'dir.
Kurumlar Vergisi oranının 01.01.2021'den itibaren %20 olarak uygulanması gerekir iken, yapılan yeni yasal düzenleme ile bu oran 2021 hesap dönemi kazançlarına %25 olarak uygulandı. Bu oran artışı ile 2021 yılı için konulan kurumlar vergisi tahsilat tutarı 105 milyar 174 milyon TL olmasına rağmen, gerçekleşen tahsilat 177 milyar 970 milyon TL oldu. Türkiye ‘de 1 milyona yakın kurumlar vergisi mükellefi olmasına rağmen, bu verginin %85'ini 1.700 mükellef ödemektedir. Hal böyle iken, ihracatçı kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançların tespiti veya sanayi sicil belgesi sahibi imalatçıların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançların tespitinde birçok ihtilaf yaşanacaktır. Bütün dünyanın 2023'ten itibaren asgari %15'lik kurumlar vergisi oranını uygulamayı düşündüğü bu dönemde; 1 puanlık oran indirimi bütün mükelleflere uygulanmalı idi.
YATIRIM FONLARINDAN ELDE EDİLEN KÂR PAYLARINA DA İSTİSNA…
7351 sayılı Kanun ile KVK'nun 5/1-a maddesinde yapılan değişiklikle, girişim sermayesi dışındaki diğer yatırım fonlarından elde edilen kâr paylarına da istisnanın uygulanması sağlanmıştır. Girişim sermayesi dışındaki diğer yatırım ortaklıklarından elde edilen kâr paylarına istisna uygulanması mümkün değildir. Ayrıca söz konusu istisna, portföyünde yabancı para birimi cinsinden varlık ve altın ile diğer kıymetli madenler ve bunlara dayalı sermaye piyasası araçları bulunan yatırım fonlarından elde edilen iştirak kazançlarına da uygulanamayacaktır.
YÜRÜTMEYİ DURDURMA KARARI ALMAK FİİLEN ENGELLENECEK!
Haksız vergi iadesi alınmasının engellenmesi amacıyla; 7351 sayılı Kanun ile vergi kanunları uyarınca iadesi talep edilen vergilere ilişkin olarak açılan davalarda, dava konusu edilen tutarın %50'si oranında teminat alınmadan yürütmenin durdurulması kararı verilemeyeceğine ilişkin düzenleme yapıldı.
Köşemde 7 Ocak'ta yayımlanan “Vergi mahkemeleri, haksız vergi iadesinin yolunu açıyormuş!” başlıklı yazımda, yapılmak istenen bu düzenlemenin yanlışlıklarını ortaya koymuştum.
2021 yılında bütçeden 169 milyar 400 milyon TL'lik iade yapılmış ve bunun 148 milyar lirası katma değer vergisi iadesi. Haksız yürütmeyi durdurma kararı ile alındığı iddia edilen iade tutarı ne kadar? Yaklaşık 2.5 milyar TL. Yüzde 2 için bütün mükellefleri teminat bulamayıp, “açıkça kanuna aykırı ve uygulanması halinde telafisi imkansız” durumlara yol açacak idarenin iade red işlemleri ile baş başa bırakmak! Bu düzenlemenin çok uzun ömürlü olmayacağını şimdiden söyleyeyim.
Sözcü | Nedim TÜRKMEN