268 ve 298 Seri No.lu Ge­lir Vergisi Genel Tebliğine göre; konut­larda her bir konut için aylık 500 TL ve üzerindeki kiralamalarda, kısa süreli ko­nut kiralamalarında ve iş yerlerinde ise herhangi bir sınırlama olmaksızın kira­ya ilişkin tahsilat ve ödemelerin banka ve benzeri finans kurumları veya posta idareleri aracılığıyla gerçekleştirmeleri ve bu kurum ve kuruluşlar tarafından dü­zenlenen belgelerle tevsik etme zorunlu­luğu bulunmaktadır.

9 Eylül günü Gelir İdaresi tarafından yayımlanan Gelir Ver­gisi Tebliğ Taslağına göre tutarı ne olur­sa olsun kira ödemelerinin bankalar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirke­ti tarafından düzenlenen belgelerle tev­sik edilmesi zorunluluğu getirilmiştir.

Kira ödemelerinin tamamı tevsik zorunluğu kapsamında

Tebliğ Taslağına göre; konutlarda ve iş yerlerinde konutu ve iş yerini kiraya ve­ren ve bunları kiralayanların, kiraya iliş­kin tahsilat ve ödemelerini bankalar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirke­ti tarafından düzenlenen belgelerle tevsik etmek zorunludur. Haftalık, günlük veya benzeri şekilde kısa süreli konut kiralama­larına ilişkin yapılan tahsilat ve ödemeler de tevsik kapsamındadır. Kira bedelinin mahkeme ve icra yoluyla veya aynî olarak yapılması halinde tahsilat ve ödemeler tevsik zorunluluğu kapsamında değildir.

Hisseli gayrimenkullerin kiralanma­sında, kira bedelinin tamamının hisse­darlardan birisine bankalar veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi ara­cılığıyla ödenmesi durumunda, tevsik zorunluluğunun yerine getirildiği kabul edilir ve ceza uygulanmaz.

Tevsik edici belgeler nelerdir

Bankalar veya Posta ve Telgraf Teşkila­tı Anonim Şirketi aracılığıyla para yatır­ma, havale, EFT, çek, banka ve kredi kar­tı ile yapılan tahsilat ve ödemeler karşı­lığında düzenlenen dekont veya hesap bildirim cetvelleri tevsik edici belge ola­rak kabul edilecektir. Bankaların inter­net şubeleri üzerinden yapılan ödeme ve tahsilatlar da tevsik edici belgedir.

Cezalar ne kadar

Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 355 inci maddesinde yer alan hüküm uyarın­ca kira ödemelerinde tevsik zorunlulu­ğuna uymayanların her birine hem kira­cıya hem de kiralayana olmak üzere her bir işlem için

-Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 20.000-TL den,

-İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler hakkında 10.000-TL den,

-Yukarıda yazılı bulunanlar dışında kalanlar hakkında 5.000-TL den az ol­mamak üzere işleme konu tutarın %10’u oranında özel usulsüzlük cezası kesi­lir. Ancak, bir takvim yılı içinde kesile­cek özel usulsüzlük cezasının toplamı 20 milyon lirayı geçemez.

Tevsik zorunluluğuna uymaksızın el­den ödeme yapanların, bu durumu öde­meyi takip eden beş iş günü içerisinde kendiliğinden idareye bildirmesi halin­de, ödeme yapanlara özel usulsüzlük ce­zası kesilmez.

Kira ödemesinin bir kısmının Banka veya PTT aracılığıyla, bir kısmının ise elden ödenmesi halinde, kira bedelinin tamamı üzerinden değil, elden ödenen tutar dikkate alınarak ceza uygulaması yapılacaktır. Tebliğ Taslağı yayımlandığı şekilde yürürlüğe girerse tutarı ne olur­sa olsun konut ve işyeri kira ödemele­ri Banka veya PTT aracılığıyla ödenmek zorundadır.

Dünya | Mahmut Bülent YILDIRIM