Özet:
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğüne gönderilen yazı (19/4/2019 tarihli ve 59353 sayılı yazı) kapsamında gümrüksüz satış mağazalarında satışa sunulan ÖTV Kanununa ekli (III) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan eşyaya ilişkin olarak antrepo rejiminin ihlali neticesinde gümrük yükümlülüğünün doğmuş olması sebebiyle ÖTV tahsil edilmesi gereken hallerde, ÖTV'nin hesaplanmasına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
İçerik:
Yazı içeriğine göre, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 95 inci maddesi uyarınca özel antrepo statüsünde olan gümrüksüz satış mağazalarında satışı yapılan, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listenin (B) cetveli kapsamında yer alan mallara ilişkin olarak, mükellefin kusuru nedeniyle meydana gelen telef, kayıp ve çalınmalarda gümrükyükümlülüğünün doğmuş olması nedeniyle, Gümrüksüz Satış Mağazaları Yönetmeliğinin 30 uncu maddesi uyarınca vergi ve ceza tahakkuku gereken ÖTV'nin hesaplanmasında, malların perakende satış fiyatının esas alınıp alınamayacağı, alınacaksa söz konusu malların perakende satış fiyatı olarak gümrüksüz satış mağazalarındaki satış fiyatının mı yoksa söz konusu malın iç piyasadaki satış fiyatının mı esas alınacağı ile perakende satış fiyatı tespit edilemeyen mallarda matrahın nasıl hesaplanacağına ilişkin Başkanlığımız(GİB) görüşünün bildirilmesinin talep edildiği anlaşılmıştır. Bilindiği üzere, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi
Kanununun (1/1-c) maddesine göre, Kanuna ekli (III) sayılı listedeki malların ithali veya imal edenler tarafından teslimi bir defaya mahsus olmak üzere ÖTV'ye tabi olup, anılan Kanunun (3/e) maddesine göre, ithalatta vergiyi doğuran olay, 4458 sayılı Gümrük Kanununa göre gümrük yükümlülüğünün doğması, ithalat vergilerine tabi olmayan işlemlerde ise gümrük beyannamesinin tescilidir.
Anılan Kanunun (7/7) maddesiyle, 4458 sayılı Gümrük Kanununun transit, gümrük antrepo, dahilde işleme, gümrük kontrolü altında işleme rejimlerine tâbi tutulanlar ile serbest bölgeler ve geçici depolama yerleri hükümlerinin uygulandığı malların vergiden müstesna olduğu hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca, mezkûr Kanunun (11/4) maddesinde, Kanuna ekli (III) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan mallara ait özel tüketim vergisi matrahının, bunların nihai tüketicilere perakende satış fiyatının olduğu; (11/5) maddesinde ise bu mallar için maktu vergi ile birlikte, asgari maktu vergi tutarına göre hesaplanacak vergi tutarından az olmamak üzere nispi vergi uygulanacağı hükme bağlanmıştır
Öte yandan, anılan Kanunun (16/2) maddesinde, 4458 sayılı Gümrük Kanunu ile diğer kanunlar gereğince ithalat vergileri teminata bağlanarak işlem gören mallara ait özel tüketim vergisinin de aynı usule tâbi tutulacağı hüküm altına alınmıştır.
Söz konusu hükümlerin uygulama usul ve esaslarına ilişkin açıklamalara Özel Tüketim Vergisi (III) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinde yer verilmiştir.
Öte yandan, ilgide kayıtlı yazınızda, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 95 inci maddesi uyarınca 8/8/2017 tarihli ve 30148 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Gümrüksüz Satış Mağazaları Yönetmeliğinin 30 uncu maddesi gereği vergi ve ceza tahakkuku gereken durumlarda, CIF kıymetten daha düşük olmamak kaydıyla eşya depo veya mağazaya alınırken beyan ve tevsik edilen kıymetin esas alınacağından le gümrüksüz satış mağazasında mükeiiefn kusuru nedeniyle meydana gelen telef, kayıp ve çalınmalarda gümrük yükümlülüğünün doğması nedeniyle ÖTV Kanununun (3/e) maddesi hükmü gereğince vergiyi doğuran olayın meydana geldiği belirtilmektedir.
Buna göre, gümrüksüz satış mağazasında antrepo rejimin ihlali niteliğinde olduğu anlaşılan durumlardan dolayı gümrük yükümlülüğünün doğmuş olması sebebiyle, vergiyi doğuran olayın gerçekleşmesi neticesinde ÖTV'nin tahsil edilmesi gereken hallerde, ÖTV Kanununa ekli (III) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan mallara ait özel tüketim vergisi matrahı olarak bunların (yurt içinde) nihai tüketicilere perakende satış fiyatının dikkate alınması gerekmekte olup, bu matrah üzerinden hesaplanan ÖTV'nin, asgari maktu vergi tutarına göre hesaplanan vergi tutarından düşük olmayacağı ve hesaplanan ÖTV olarak dikkate alınacak tutara, birim ambalaj başına belirlenen maktu vergi tutarının da eklenmesi gerektiği tabiidir.Öte yandan, vergiyi doğran olayın gerçekleştiği tarih itibarıyla söz konusu malların nihai
tüketicilere perakende satış fiyatının tespit edilemediği hallerde, Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığının görüşüne başvurulabileceği değerlendirilmektedir.
Bilgilerinize Saygılarımızla Arz Olunur.
Ali Çakmakçı
Yeminli Mali Müşavir / Bağımsız Denetçi