e-Defterde Yeni Dönem Başlıyor

08 Kasım 2024 Tarihli Resmi Gazetede elektronik defterle ilgili olarak “Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No:1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 5)” yayımlandı.

Hazine ve Maliye Bakanlığının yaptığı açıklamaya göre, 2012 yılından bu yana elektronik fatura uygulamasına dahil olma zorunluluğu bulunan mükellefler ile Türk Ticaret Kanunu'nun ilgili hükümleri kapsamında bağımsız denetime tabi şirketlerin e-Defter'e dahil olmaları zorunluydu. Bu kapsamda yaklaşık 720 bin mükellefin defterikebir ve yevmiye defterleri elektronik ortamda tutuluyordu.

Değişiklikle yaklaşık 1 milyon yeni mükellefin e-Defter uygulamasına dahil olması öngörülüyor. Bu sayede kâğıt, yazıcı ve noter masrafları gibi maliyetlerden tasarruf edilebilecek.

Yapılan düzenleme ile neler değişti, bir göz atalım.

e-Defter Uygulamasına Dâhil Olma Zorunluluğu

Düzenlemeyle e-Defter uygulamasında tutulan defterler ile bunlara ilişkin beratların Gelir İdaresi Başkanlığına (GİB) elektronik ortamda yüklenmesine ilişkin sürelerde değişikliğe gidildi.

Bu kapsamda, meslek mensuplarının yoğunluğunun dengelenmesinin yanı sıra sistemlerde oluşabilecek yükün de dağıtılması amacıyla söz konusu süreler gelir vergisi ve diğer mükellefler için farklılaştırıldı.

Yapılan düzenlemeyle e-Defter uygulamasına dâhil olma zorunluluğu olan mükellef gruplarına, bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olan mükellefler ve isteğe bağlı olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih eden mükellefler de eklendi.

Bununla birlikte, isteğe bağlı olarak e-Defter uygulamasına dâhil olma koşullarını düzenleyen fıkra tamamen yürürlükten kaldırıldı.

Buna göre;

• 1/1/2025 tarihinden (bu tarih dâhil) itibaren bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olan mükellefler ile bu tarihten itibaren (bu tarih dâhil) ihtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih eden mükellefler 1/1/2025 tarihinden (bu tarih dâhil) itibaren (Vergi Usul Kanunu kapsamında kendisine özel hesap dönemi tayin edilenler 2025 yılı içinde başlayan hesap dönemi başından itibaren),

• 1/1/2025 tarihinden itibaren (bu tarih dâhil) yeni işe başlayan, yeniden işe başlayan, sınıf değiştiren, yeni bir mükellefiyete giren ve vergi muafiyeti kalkan mükelleflerden ihtiyari ya da zorunlu olarak bilanço esasına göre defter tutacaklar işe başlama, sınıf değiştirme, yeni mükellefiyete girme ve muaflıktan çıkma tarihinden itibaren,

e-Defter uygulamasına geçmek ve edefter.gov.tr adresinde format ve standardı belirlenen defterleri e-Defter olarak tutmak zorundadırlar.

e-Defter Dosyalarının Oluşturulması ve Yüklenmesi

Gelir vergisi mükellefleri için e-Defter dosyalarının yüklenme süreleri ayın 10’una kadar, diğer mükellefler için ise ayın 14’üne kadar olacak şekilde güncellenmiştir.

e-Defter dosyalarının yüklenme sürelerine ilişkin yapılan değişiklikler aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.

Yapılan düzenleme sonrasında, defter ve berat dosyalarını oluşturma, NES veya Mali Mühürle imzalama/onaylama ve Başkanlık onaylı berat dosyalarını alma süreleri aşağıdaki tabloda belirtilmektedir. Özel hesap dönemini kullanan mükellefler, tabloda yer alan bilgileri, hesap dönemlerinin başlangıç ve bitiş aylarına uygun olarak dikkate alacaklardır.