BANKALARDAN ALIMA BİNDE 2 BSMV GELMESİ ŞÜPHELERİ ARTIRDI

Döviz talebini, banka döviz tevdiat hesaplarına uygulanan stopaj oranlarını artırarak ya da kambiyo vergisi getirerek durdurmak mümkün değil. Güveni sağlamadan, ne yapsanız boş

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun 21.05.2020 tarih ve 9033 sayılı kararı ile finansal piyasaların istikrarlı işleyişine ve kredi sisteminin etkin çalışmasına katkıda bulunulmasını teminen; 22.05.2020 tarihinden itibaren gerçek ve tüzel kişilerin günlük 100 gr ve üzerinde altın alım işlemlerinde, altının ilgilinin hesabına aktarılmasının ve/veya kullanıma açılmasının bir iş günü valörlü olarak gerçekleştirilmesine ve konunun kuruluş birlikleri vasıtasıyla tüm bankalara duyurulmasına karar verdi.

Aynı gün Türkiye Bankalar Birliği bütün banka genel müdürlerine gönderdiği mail ile;  “Bankalar nezdinde yatırım hesapları ve diğer hesaplar üzerinden fiziki teslimat olmaksızın yapılan altın satış işlemlerinin kambiyo işlemi değerlendirilerek bu işlemler üzerinden kambiyo muamele vergisi hesaplanmasına ilişkin uygulama konusunda;

1. Uygulamaya mümkün olan en kısa sürede geçilmesi talep edilmektedir. Buna göre Bankanızda sistemde gerekli değişiklik ne kadar sürede yapılabilir?

2. Düzenlemeye ilişkin tereddütler hususunda Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) ile bir görüşme planlanmaktadır. GİB yetkilileri öncelikle tereddütlerin e-ortamda iletilmesini talep etmektedir.

Konuya ilişkin tereddütlerin bugün saat 15'e kadar ……[email protected] adresine iletilmesi beklenmektedir'' şeklinde durumu bankalara bildirmiştir.

ALTIN MEVDUATI NEDEN ÖNEMLİ?

Şirketlerin ve vatandaşların yoğun döviz talebini kırmak için iktidar çeşitli önlemler almasına rağmen, bu talep durdurulamamaktadır. Bilindiği üzere; kambiyo muamelelerinde satış tutarı üzerinden hesaplanması gereken Banka Ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV) oranı (01.05.2008 tarihinden itibaren yüzde 0 olarak uygulanmakta idi.) 15.05.2019 tarihinden itibaren binde 1 olarak belirlendi. Diğer bir ifadeyle, banka, sigorta şirketleri, döviz bürosu veya banker sayılanların kambiyo muamelelerinde satış tutarı üzerinden binde 1 oranında BSMV hesaplanmaya başlamıştı. Binde 1 oranı 7194 sayılı Kanun ile 07.12.2019 tarihinden itibaren binde 2'ye yükseltilmiştir.

Dövizli işlemlerin birebir takibinden kurtulmak isteyen ya da altındaki fiyat hareketliliğinden faydalanmak isteyen birçok oyuncu ortaya çıktı. Ocak 2020'de bankalardaki altın mevduat hesabı 11.8 milyar dolar iken, 08.05.2020 tarihi itibarıyla bu tutar 16.3 milyar dolara yükselmiştir. Katılım bankalarında ise bu tutar, Ocak 2020'de 3.3 milyar dolar iken, 08.05.2020 tarihi itibarıyla 4.6 milyar dolara ulaşmıştır. Bu trend devam ederse, yıl sonundaki altın mevduat hesabının tutarı 50 milyar dolara ulaşabilir. İktidar döviz talebini durdurmak için mücadele ederken, dolarla alınıp satılan altın hesaplarına müdahale etmemesi beklenemezdi.

TALEP DURDURULABİLİR Mİ?

Döviz satış işlemlerine 15.05.2019 tarihinden itibaren binde 1, 07.12.2019 tarihinden itibaren binde 2 oranında kambiyo vergisi uygulanması BSMV tahakkuklarını nasıl etkiledi diye baktığımızda; 2018 yılında toplamda 18 milyar 472 milyon TL tahakkuk varken, bu rakam 2019 yılı sonunda 22 milyar 974 milyon TL'ye ulaşmış. 2020 yılının ilk 4 ayında ise 8 milyar 869 milyon TL'lik bir tahakkuk olmuştur. Türkiye'de insanların döviz talebini, banka döviz tevdiat hesaplarına uygulanan stopaj oranlarını artırarak ya da kambiyo vergisi getirerek durdurmak mümkün değil. Vatandaşın döviz ya da altın talebi tamamen ekonomiye duyulan güven ile ilgili bir konudur. Bu güveni sağlamadan, ne yapsanız boş.

YORUM YOLUYLA VERGİ GETİRİLEMEZ

Bankalarda fiziki teslimat olmaksızın yapılan altın satış işlemlerini kambiyo işlemi olarak değerlendirip, binde 2 oranında kambiyo muamelesi vergisi alma amacı açıkça ortada. Bu konuda henüz bir düzenleme yapılmadı ama ön hazırlıkların başladığını yazımızda yer alan mail'de gördük. Mevcut Gider Vergileri Kanunu'nu değiştirmeden, altında fiziki teslim olsun ya da olmasın kambiyo vergisi alınamaz. Yasal durumda herhangi bir değişiklik olmamasına rağmen; durup dururken altın mevduat hesaplarına kambiyo vergisi getiriyorsanız, “Neden daha önceki yıllarda almadınız?” diye sorarlar adama. Anayasa'nın 73. maddesini ve Gider Vergileri Kanunu'nun ilgili hükümlerini tekrar okursanız, böyle bir vergiyi yasayı değiştirmeden getiremeyeceğinizi anlarsınız. Mevduat faizlerinin bu kadar düşük olduğu bir ekonomide, döviz ve altın alım satımı yoluyla hem birikimini korumak hem de para kazanmak isteyenleri biraz tedirgin etmek, biraz da vergi almak ana amaç gibi duruyor.