Bu soru birçok okurumuz tarafından sorulduğu için konuyu mevzuat ışığında değerlendirerek cevaplayalım.

Hizmet ihracatı nedir?

3568 sayılı KDV Kanunu ve 26 nolu tebliğe göre Yurt dışındaki müşteriler için Türkiye”de yapılan hizmetlerden bu müşteriler yurt dışında yaşarlarsa, söz konusu hizmetler, kanunun 11/1-a maddesine göre hizmet  ihracı olacaktır.

KDV kanunun 12/2. maddesinde, ikametgahı, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında olan alıcılara veya Türkiye”deki firmanın yurt dışında müstakilen faaliyet gösteren şubelerine yapılan ve yurt dışında faydalanılan hizmetler… şeklinde tanımlanmıştır.

Bu konuyu KDV açısından daha önce araştırdığımızda hizmet Türkiyede olduğu için yurtdışına kesilen faturaların KDV dahil kesilmesi gerektiği netleşmişti bizde buna göre faturalarımızı kesmekteyiz

Fakat İhracat Genelgesinde TCMB tarafından yapılan değişiklik ile 18.04.2022 tarihi itibariyle ihracat bedellerinin %40 ‘ının bankaya satılması zorunlu hale gelmiştir.

Buna göre, İhracatçılar tarafından gerçekleştirilen, 30.000 USD (buna tekabül eden Euro ve Sterlin dahil) üzerindeki ihracatlara ilişkin olarak, İBKB’ ye veya DAB’ a bağlanan ihracat bedellerinin en az %40’ ı , Türkiye’ye getirildiği anda TCMB tarafından belirlenen döviz alış kuru esas alınarak İBKB’ yi veya DAB’ ı düzenleyen bankaya satılacak ve bu dövizlerin TL karşılığı bedelleri banka tarafından ihracatçıya ödenecektir.

Yapılan düzenlemelerde yer alan ifadelerden bozdurma zorunluluğunun sadece 30.000 USD ve üzerine tekabül eden, döviz alım belgesi (DAB) veya ihracat bedeli kabul belgesi (İBKB)’ne bağlanan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden olan ihracat bedellerini kapsadığı, döviz alım belgesine bağlanma zorunluluğu bulunmayan belirli ülkelere yapılan ihracat bedellerinin satılma zorunluluğunun bulunmadığını düşünüyoruz.

İşlem kuru olarak TCMB tarafından saat 10:00, 11:00, 12:00, 13:00, 14:00 ve 15:00’de ilan edilen ve İBKB veya DAB’ a bağlanan ihracat bedeli dövizin Türk lirasına çevrildiği saat itibarıyla en son açıklanmış olan döviz alış kuru esas alınacaktır.

Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar ile 4/9/2018 tarihli ve 30525 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (İhracat Bedelleri Hakkında) (Tebliğ No: 2018- 32/48)’in 12. maddesinin birinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmış ihracat genelgesini ayrıntılı incelediğimizde
 

İhracat bedellerinin yurda getirilmesi

MADDE 4 –

  1.  2018-32/48 sayılı Tebliğ’in yürürlüğe girdiği tarihten itibaren fiili ihracatı gerçekleştirilen işlemlere ilişkin ihracat bedellerinin yurda getirilme süresi fiili ihraç tarihinden itibaren 180 günü geçemez. 180 gün azami süre olup bedellerin ithalatçının ödemesini müteakip doğrudan ve gecikmeksizin yurda getirilmesi esastır.
  2.  2018-32/48 sayılı Tebliğ’in yayımı tarihinden önce fiili ihracatı gerçekleştirilen ihracat işlemlerine ilişkin bedeller 2018-32/48 sayılı Tebliğ hükümleri kapsamında yer almamaktadır.
  3.  Özelliği olan ihracat işlemlerine ilişkin olarak bu Genelgenin 7. maddesinde belirtilen süreler uygulanır.
  4.  İhracat işlemlerine ait sözleşmelerde bedellerin tahsili için fiili ihraç tarihinden itibaren 180 günden fazla vade öngörülmesi durumunda, bedellerin yurda getirilme süresi vade bitiminden itibaren 90 günü geçemez. Öngörülen vadenin tespiti için ihracatçının yazılı beyanıyla birlikte vade içeren sözleşmenin ya da vadeyi tevsik niteliğini haiz proforma fatura veya poliçenin aracı bankaya ibrazı zorunludur.
  5.  Serbest bölgelere yapılan ihracat işlemleri 2018-32/48 sayılı Tebliğ hükümleri kapsamındadır.

Bu yasal zorunlulukta fiili ihracatı gerçekleştirilen ibaresi önemli bir kavramdır

İhracat hesabının kapatılacağı aracı banka MADDE 24

– (1) İhracat hesabı, peşin ödeme ya da GB’de peşin ödeme ile diğer ödeme şekillerinin birlikte beyan edildiği işlemlerde, peşin bedel kabulünü yapan, bunun dışındaki işlemlerde ise ihracatçı tarafından GB’nin 28 inci hanesinde beyan edilen veya ihracatçı tarafından ihracat hesabının kapatılması işlemlerini gerçekleştirmek üzere GB’nin bir örneği/GB bilgileri ibraz edilerek anlaşma sağlanan aracı banka nezdinde kapatılır

İhracat hesabının kapatılmasında ibrazı zorunlu belgeler MADDE 25 –

(1) İhracat hesabının kapatılabilmesi için GB örneği/GB bilgileri, ilgili İBKB’ler, satış faturası ile indirim ve mahsup konusu belgelerin aracı bankaya ibrazı zorunludur.

1567 sayılı Türk Parasının Kıymetinin Korunması Hakkında Kanun,Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar, söz konusu Karara İlişkin 2018-32/48 sayılı Tebliğ, 16 Ocak 2020 tarihli TCMB İhracat Genelgesi kapsamında işlemler tesis edilmektedir. Bu yasal mevzuata ve KDV Kanun ve mevzuatına göre şu soruların cevabı önemlidir.


İhracat bedellerinin yurda getirilmesi zorunlu mudur? 

İhracat bedellerinin fiili ihraç tarihinden itibaren 180 gün içinde yurda getirilmesi zorunludur.


Mikro ihracatta ihracat bedellerinin yurda getirilmesi zorunlu mudur? 

Mikro ihracatta ihracat bedellerinin getirilme zorunluluğu bulunmamaktadır.


Hizmet ihracatı bedellerinin yurda getirilmesi zorunlu mudur? 

İhracat bedellerinin yurda getirilmesi sadece mal ihracı bedellerine ilişkin olup hizmet ihracatı bedellerinin yurda getirilme zorunluluğu bulunmamaktadır.


Transit ticarette bedellerin yurda getirilmesi zorunlu mudur? 

Transit ticarette bedellerin yurda getirilme zorunluluğu bulunmamaktadır.

Bu yasal zorunlulukta mal ihrac bedellerinin ibaresi  5. Temel husustur düşüncemiz için…
 

Tüm bu verilere dayanarak oluşan düşüncemiz şöyledir;

  1. Firmamıza gelen döviz bedelleri hizmet ihracı şartına uymadığı için (verdiğimiz hizmet Türkiye de olduğu için) gelen dövizler ihracat gibi işlem göremez
  2. Merkez bankası mevzuatları,32 sayılı karar, KDV mevzuatı incelendiğinde merkez bankasında bozdurulma zorunluluğu olan bedellerin mal ihracı endeksli olduğu anlaşılmaktadır oysa ihracat bile sayılsa bizim hesabımıza gelen paralar mal ihracı değil hizmet ihracı olduğu için merkez bankasında bozdurma zorunluluğu yoktur.
  3. Hizmet ihracatı bedellerinin Türkiye’ye getirilme zorunluluğu olmadığı için mal ihracı gibi kambiyo mevzuatına göre giriş olmayacağı için getirilen bedelin bozdurulması da zorunlu değildir.
  4. Özet olarak bizim firmamıza özel gelen komisyon bedelleri ihracat sayılmayacağı için merkez bankası mevzuatı gereği %40 lık bölümünün TL ye çevrilmesine gerek yoktur.

Nevzat ERDAĞ