31.12.2020 tarih ve 31351 sayılı 5. Mükerrer resmi gazetede 7262 sayılı Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine ilişkin kanun yayınlandı. Bu kanunun mesleğimizi ilgilendiren kısmı Hamiline hisse senetlerinin Merkezi Kayıt Kuruluşu’na kaydının mecburi hale getirilmesi idi.
Tabii hamiline hisse senetleri ile ilgili bu düzenleme, aslında şirketlerdeki hamiline hisse senedi olayını ortadan kaldırmış oluyor. Bundan sonraki adımın da hamiline hisse senetlerinin tamamen kaldırılacağı şeklinde bir düzenleme olabilir. Yani böyle bir düzenlemeden sonra hamiline hisse senedi çıkarılmayacak, tamamen nama yazılı hisse senetleri olacaktır. Zaten bugünkü dünyada da olması gereken budur diye düşünüyorum.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’ndan önce durum nasıldı? Genel Kurullar nasıl yapılıyordu acaba? Yakın tarihimizdeki genel kurullar, hisse senetleri basımı, genel kurula ibrazı gibi konulardaki uygulamaları şöyle bir bahsedelim diyorum.
Borsaya açık olmayan bir çok şirkette, hisselerin hemen hemen tamamı hamiline yazılı oluyordu. Hamiline hisseler bastırılıyor ve genellikle şirketlerin kasasına konuyordu. Genel kuruldan bir hafta önce hisseler, güya yönetim kuruluna bir belge ile teslim ediliyor ve bu belgeler esas alınarak genel kurul yapılıyordu.
Daha sonra, genel kurulda kar dağıtım kararı alınıyor. Bir bakıyorsunuz, aslında şirketin 5 ortağı olup bir ortak %99 hisseye sahip olduğu halde, genel kurula iştirak eden sayısı 10-15 oluyor. Kar dağıtımında ise belki 100 kişi üzerinden kar dağıtımı yapılıyordu.
Böylece ne şirketin hakiki hisse dağılımı ve ne de şirketin hakiki kar dağıtımı ortaya çıkmıyor, vergi ve beyanname vermeyecek şekilde düzenleniyor. Hisseler de şirketin merkezindeki veya gizli olan bir kasada duruyordu.
Yukarıda bahsi geçen 7262 sayılı yasa ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda yapılan değişikliklerden sonra artık genel kurullar bu şekilde yapılmayacak, hamiline hisse senetleri de şirketlerin kasasında veya özel kasalarda bulunmayacak, her türlü işlem Merkezi Kayıt kuruluşuna bildirilecek, hayali işlemler inşallah sona ermiş olacak.
Nama yazılı hisselerle ilgili söylenecek bir şey yoktur. Nama yazılı hisseler ve genel kurulda temsili eskiden olduğu gibi olacaktır. Hamiline yazılı hisseler de işbu elektronik dünyada nama yazılı hale gelmiş veya getirilmiştir.
İnşallah, doğru bir düzenleme olmuştur diyoruz.
NOT:
EKOHABER Gazetesi’ndeki yeni yapılanmalar çerçevesinde geçen haftaki yazım yine belli bir standarttan daha uzun olduğu için basılı gazetede yayımlanamamıştır. Bu sebeple EKOHABER internet sitesinde yayımlanmıştır. Vergi konularını ilgilendiren yazılarım, kısa yazılamayacağı için bundan sonraki yazılarım eğer belli standarttan uzunsa, basılı gazetede bir notla bildirilecek ve gazetenin internet sitesinde yayımlanacaktır. Önceki haftaki yazım olan DİKKAT HAMİLİNE HİSSELER VE TERÖR BAĞLANTISI başlıklı yazımın www.ekohaber.com.tr sitesinde yayımlanmış olup çok önemli bir yazıdır. Okunmasını ve ona göre tedbir alınmasını tavsiye ederim.
EkoHaber | Cevdet AKÇAKOCA
