Dün ve bugünkü yerel basında yine hastane metro inşaatının başladığından, Ulaştırma Bakanlığı ödenekleri zamanında vermezse metro inşaatının yine durabileceğinden bahseden yazılar yayınlandı.
Diğer yandan T2 hattının da hala tamamlanmadığı bütün Bursa'lıların malumudur.
Biz de burada malumu ilan etmekten başka bir şey yapmıyoruz zaten.
Basında bu haberleri görünce, bu hafta metro ve tramvay hatları ile ilgili düşüncelerimi öne çıkarıp yazıya döküp paylaşmayı tercih ettim.
Anılar ve askerlikle ilgili yazılarımı biraz ertelemeyi tercih ettim.
1960'lı yıllarda üniversite talebesi iken İstanbul'da tramvay ve troleybüsler vardı ve maalesef bir müddet sonra hepsi kaldırıldı.
Bir de halen çalışmakta olan Karaköy tüneli vardı.
Biz de ona metro diyorduk.
Hem de hiç gülmeden.
Yabancı filmlerde gösterilen yabancı ülkelerdeki metrolara veya yurt dışına gittiğimizde, gittiğimiz şehirlerdeki metrolara gıpta ile ağzımız sulanarak bakıyorduk.
Ama elimizden bir şey gelmiyordu.
Yıllar sonra İstanbul'da bir metro hamlesi başladı. Gerek yer altından ve gerekse yer üstünden yüzlerce kilometre hatlar yapıldı. Bu arada İstanbul'da metro yapılırken tünel delme makineleri de kullanılıyordu.
Çok şükür Bursa da hızlı tramvay ve metro hamlesine başladı.
Ne kadar sevindik bilemezsiniz!
Ama o ne, Tünel delme veya açma makineleri İstanbul'da bile kullanılırken Bursa'da tüneller aç kapa sistemi ile yapılıyor ve yerüstü hatlarının 10 misline mal oluyordu.
Koca koca belediye başkanları, onlarca danışmanları, yurt dışı gezileri yapıyor ve metro anlaşmaları yapıyorlardı.
Ama hiçbiri tünel delme makinesini düşünmüyordu.
Tabii ki bu şekilde bir çalışma şekli, bir zamanlar Hindistan'da makine yerine insan gücü ile baraj yapmaya benziyordu. Yahut ben öyle düşünüyorum.
Bir de eski Belediye Başkanları; "Bursa'da yeraltı metrosu olamaz, çünkü aç kapa sistemi ile 10 misli pahalıya mal olur" diye konuşuyor, yeniler de bu söylenenleri hiç ama hiç incelemeden kabul ediyorlardı.
Ben de kendime göre araştırma yapan bir insanım. İstanbul'da neler yapıldığını görüyordum ve yine internette araştırma yaptığımda türlüüü çeşitli tünel delme makinelerinin olduğunu görüyordum. Her ne kadar ben de kendime göre bir veya bir takım partileri tutuyorsam da siyasetçilerle resmen hiçbir temasım yoktu.
Önceki belediye başkanına yakın olan bazı arkadaşlarıma tünel açarak metro yapmanın daha iyi olduğunu anlattım. Onlar da önceki belediye başkanına anlattılar.
Belediye başkanının cevabı "ama 10 misli pahalıya mal oluyormuş" olmuş. Ben de tünel delme makineleri ile ilgili bilgileri ve fiyatlarını çıkararak gönderdim.
"Bundan sonra kesinlikle metroyu yer altından yapacağım" dediğini bana naklettiler.
Ama ömrü vefa etmedi.
"Yeni gelen Belediye Başkanı gençtir, herhalde gerekeni yapar" dedim.
Ama maalesef o da aynı düşüncede devam ediyor. Ben de buna üzülüyorum.
Beyler, ağalar, paşalar, başkanlar!
Bakın artık tünel delme makineleri (Tunnel boring machines yani TBM veya köstebek) artık ülkemizde de yapılıyor.
Bir tünel delme makinesi günde 20 metre tünel delebiliyor.
Artık kendinize gelin, şu tünel delme makinesi ile metro yapmayı düşünün.
Zaten Bursa gibi bir şehirde kesinlikle metronun yer altından olması gerekir.
Bakın Tünel delme makinesi ile ilgili internetten aldığım bazı haberlere:
TBM günde kaç metre ilerler?
Günde ortalama 20 metre hızla ilerleyen TBM, delme ve beton işini tamamen bitirmiş olarak tünelden çıkıyor.
2003 yılındaki bir haberden alıntı.
Şu anda, Dışkapı İstasyonu'nda montaj çalışmaları sürdürülen dev tünel delme makinesi, 450 ton ağırlığında ve 85 metre uzunluğunda olacak. Köstebek, montaj çalışmalarının bitiminden hemen sonra kazı çalışmalarına başlayacak. Keçiören-Tandoğan Metro Hattı'nın 15 Temmuz 2003 yılında yapımına başlandığını ve inşaatın fiziki gerçekleşmesinin yüzde 21 oranında olduğunu belirten Raylı Sistemlerden Sorumlu Proje Müdürü, Keçiören Metrosu'nda inşaat çalışmalarının aralıksız sürdürüldüğünü, inşaatta kullanılmak üzere alınan tünel delme makinesinin hem kazarak, hem de kazdığı yerleri betonla kaplayarak günde 20 metre tünel yapımı gerçekleştireceğini, bunun da çalışmalara büyük hız kazandıracağını söyledi.
Günde ortalama 20 metre hızla ilerleyen TBM, delme ve beton işini tamamen bitirmiş olarak tünelden çıkıyor. Tünel içinde 7 teknik personel tarafından çalıştırılan ve dışarıyla kapalı devre TV ile haberleşmeyi sağlayan dev makinenin ortalama ekonomik çalışma süresi 20 kilometre olmasına karşın, başlık üzerinde bulunan 72 adet kırıcı disklerin ve rulmanların değiştirilmesi ve gerekli bakımın düzenli yapılmasıyla çalışma süresi 100 kilometreye kadar çıkarılabiliyor.
Tünel açma makinesi nerede üretiliyor?
Türkiye'de üretilen tünel delme makinesi bir özel şirket tarafından üretilmektedir ve ülkemizi dünyanın 8. TBM (tünel açma makinesi) üretici ülkesi unvanına eriştiren, 3.25 metre çapında, 92 metre uzunluğunda, 175 ton ağırlığında ve 800 KVA gücündeki tünel açma makinesi, Tekirdağ'da Ergene Derin Deşarj Tünel ve Arıtma Projesi'nde kullanılacaktır.
"Türkiye altyapı yatırımlarında çağ atladı"
Sanayi ve Teknoloji Bakanı, bu tür yatırımların hayata geçmesinde en önemli rolün makine parkı olduğunu belirterek, "Köstebek olarak da adlandırılan tünel açma makineleri çok önemli. Dünyada 'bu alanda üretim yapan, küresel rekabette ben de varım.' diyen 8 ülkeden birisiyiz. Rakiplerin hepsi gelişmiş ülkeler." ifadelerini kullandı.
Tasarımı Türk mühendislerince yapılan ve yüzde 54 yerlilik oranına sahip tünel açma makinesinin, TÜBİTAK TEYDEB desteğiyle ortaya çıktığını söyledi.
Bakan ve beraberindekiler tarafından tünel açma makinesinin üretim bandından indirilmesi dolayısıyla kurdele kesildi.
İmalatçı şirketin Yönetim Kurulu Başkanı, Bakana makine ile ilgili bilgi verdi.
"Makine stratejik öneme sahip" dendi.
Görüldüğü üzere, Tünel delme makineleri ülkemizde yapılmaktadır.
Tünel delme makineleri ile hem hızlı hem de daha ucuza metro tünelleri yapılabilmektedir.
Soruyorum öyle ise:
Bursa'mızda niye metro yer altından yapılmıyor ve neden tünel delme makineleri kullanılmıyor.
Kim, neden, nasıl ve hangi amaçla bu yeniliğin gelmesini önlüyor?
Bu arada haddimizi aştı isek affola, henüz kış gelmediği için çizmemizin nereye kadar uzandığını göremediğimizden haddimizi aşmış olabiliriz.
O zaman ilgililer, bilgililer bu konuda yayın yapsalar nasıl olur acaba?
LifeBursa | Cevdet AKÇAKOCA
