Nace Kodu, koronavirüs salgınıyla mücadele edilmek üzere alınan tedbirleri içeren 'Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi'nin açıklanmasıyla birlikte, kamuoyunun gündemine girdi, bir türlü de çıkmıyor.
Hemen her gün bu Kodla ilgili yeni bir sorun yaşanıyor. Düşünün, Maliye bile mükelleflerin Nace Kodu itirazları ile ilgili komisyonlar kurdu.
Yani, Nace Kodu, bu aralar oldukça moda ve çok önemli!
Nace Kodu Nedir, Neyi Gösteriyor?
NACE kodu, işyerinin faaliyet alanını ve işyeri tehlike sınıfı bilgisini veren altı haneli bir kod. Yeni bir işyeri açarken, yapılacak faaliyete ilişkin NACE kodunun tespit edilerek, ana faaliyet kodu olarak vergi dairesine kaydettirilmesi gerekiyor.
Nace Kodu Bir Anda Neden Bu Kadar Önemli Oldu?
Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi açıklanana kadar, Nace Kodu ile ilgili bir sorunumuz yoktu. Kimse Nace Kodu’nun önemini ve bir gün bu kadar lazım olabileceğini hiç düşünmedi. Mükellefler gelişigüzel, yapmayacakları faaliyet için Nace Kodu alarak vergi dairesine ana faaliyet kodu olarak kaydettirdiler. Sıkı durun, bunlar Nace Kodu aldıkları faaliyeti hiç yapmadılar, başka işler yaptılar. Yapabilirler mi, evet yapabilirler. Çünkü, 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu ile Ultra Vires İlkesi kaldırıldı. Evet, buraya kadar her şey normal.
Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi’nde bulunan vergi ve SGK prim ertelemesinin açıklanmasıyla beraber, Nace Kodu bir anda çok önemli hale geldi. Çünkü, Maliye, söz konusu Paket kapsamında vergi ertelemesinden yararlanacak sektör ve iş kollarını, 24 Mart 2020 tarihi itibariyle vergi dairesi sicil kayıtlarında geçerli olan Nace Kodlarını dikkate alarak tespit etti. Birden fazla Nace Kodu bulunanlardan mücbir sebep kapsamına girenleri de, vergi dairesine bildirdikleri ilk Nace Kodu’nu dikkate alarak belirledi. SGK ise, prim ertelemesinde Maliye’nin tespit ettiği Nace Kodlarını esas alacağını açıkladı.
Yani, vergi ve SGK prim ertelemesi, Nace Kodu’na bağlandı.
AVM’lere Olmayan Nace Kodu Sürprizi!
518 Sıra No.lu VUK Tebliği ile, koronavirüs salgınından doğrudan etkilenen ve ana faaliyet alanı itibarıyla alışveriş merkezleri dahil perakende, sağlık hizmetleri, mobilya imalatı, demir çelik ve metal sanayii, madencilik ve taş ocakçılığı, bina inşaat hizmetleri (…) sektörlerinde faaliyette bulunan mükelleflerin mücbir sebep kapsamında oldukları kabul edilerek vergi ertelemesinden ve dolayıyla SGK prim ertelemesinden yararlanmaları uygun görüldü.
Tam da bu sırada, AVM sahipleri ve/veya işletmecilerinin vergi ve SGK ertelemesinden yararlanıp yararlanamayacakları konusunda gereksiz bir tartışma başladı, hala da devam ediyor. Tartışmanın konusu ise, AVM sahipleri ve/veya işletmecilerinin 518 No.lu Tebliğde geçen “koronavirüs salgınından doğrudan etkilenen ve ana faaliyet alanı itibarıyla alışveriş merkezleri dahil perakende, sağlık hizmetleri (…) sektörlerinde faaliyette bulunan mükellefler” kapsamına girip girmedikleri.
Bize göre, ana faaliyet alanı itibariyle AVM sektöründe faaliyet gösteren AVM sahipleri ve/veya işletmecileri de, 518 No.lu Tebliğ ile düzenlenen mücbir sebep kapsamında vergi ve SGK prim ertelemesinden yararlanabilir. Bu husus, Tebliğde son derece açık ve net.
Buraya kadar sorun yok, ancak gelin görün ki hiçbir AVM sahibi ve/veya işletmecisi şirket, vergi ve SGK prim ertelemesinden yararlanamıyor! Çok şaşırtıcı değil mi? Evet, ben de ilk duyduğumda çok şaşırdım. Peki, bunun nedenini öğrenmek ister misiniz? Çok fazla merak ettirmeden söyleyeyim: Çünkü, AVM Sektörü/İşletmeciliği diye bir Nace Kodu yok! Vergi ve SGK prim ertelemesi Nace Kodu’na göre belirlendiğine göre, bu sonuç çok normal.
Ben de merak edip hemen birkaç AVM sahibi ve/veya işletmecisi şirketin Nace Koduna baktım, gerçekten de bu kapsamda AVM Sektörü/İşletmeciliği diye bir kod yok! Bu şirketler, mevcut kod sisteminde Emlak Müşavirleri Meslek Grubu’nda sınıflandırılıyor, Nace Kodu ise, “68.20.02 Kendine ait veya kiralanan gayrimenkullerin kiraya verilmesi leasingi (kendine ait binalar, devre mülkler, araziler, müstakil evler vb.).
Dolayısıyla, Maliye’nin İnteraktif Vergi Dairesi’nde tanımladığı mücbir sebep kapsamında vergi ve SGK prim ertelemesinden yararlanacak Nace Kodları arasında, AVM sahip ve/veya işletmecilerinin de yer aldığı 68.20.02 kodu yok. Yani, AVM sahip ve/veya işletmecileri söz konusu ertelemeden Tebliğe göre yararlanıyorlar, ancak İnteraktif Vergi Dairesi’nde tanımlanan Nace Kodlarına göre yararlanamıyorlar.
Şimdi ne olacak? AVM’lerin tamamı kapalı, gerek orada yer alan işyeri sahipleri gerekse AVM’lerin sahipleri ve/veya işletmecileri gerçekten zor durumda. AVM’ler, hem ülkemiz hem de bunları yapanlar açısından önemli ve ciddi yatırımlar. Bize göre bu sorun, Maliye tarafından çıkarılan 2020/3 Seri No.lu Uygulama İç Genelgesi’nde bahsedilen Özel Nitelikli Rapor ile çözümlenebilir. Söz konusu raporda, AVM sahibi ve/veya işletmecilerinin ana faaliyet konusu olarak AVM işletmeciliği yaptığı açıkça belirtilmeli, İdare de zaten olmayan Nace Kodu’nu aramadan bu mükellefleri vergi ve SGK prim ertelemesinden yararlandırmalı. Ancak, bunun için Gelir İdaresi Başkanlığı’nın ivedilikle bir adım atarak, konuya açıklık getirmesi şart. Yoksa, AVM sahipleri ve/veya işletmecileri Nace Kodu’nun azizliğine uğrayacaklar.
GYO’larda Erteleme Kapsamı Dışında!
Gayrimenkul yatırım ortaklıkları (GYO), gayrimenkul sektörüne kurumsal sermayenin girişini sağlamak ve nitelikli projeleri hayata geçirmek amacıyla kuruluyor. Sektörde, bir yandan yaşanan likidite soruna çözüm sunarken, diğer yandan da bireysel ve kurumsal yatırımcılara ait tasarrufları ortak bir havuzda toplayarak, büyük çaplı projelerin devamlılığına imkân tanıyor. Ayrıca, finansal yetersizlik nedeniyle tamamlanamayan projeleri, ekonomiye kazandırıyor. GYO’lar da, virüs salgınından önemli ölçüde etkilendiler.
Maliye, “Bina projelerinin geliştirilmesi, ikamet amaçlı binalar ile ikamet amaçlı olmayan binaların inşaatı, binaların yeniden düzenlenmesi ve yenilenmesi faaliyetleri, yıkım işleri, sıtma, havalandırma, soğutma ve iklimlendirme sistemlerinin kurulumu, binaların iç ve dış boyama ve işleri, duvar ve yer kaplama gibi bina inşaatı ile özel inşaat faaliyetleri”ni mücbir sebep kapsamına alırken, hemen hemen aynı kapsamlı GYO’ları mücbir sebep dışında bıraktı. Bize göre, ülkemiz açısından büyük bir öneme sahip olan GYO’larla ilgili bu durumun yeniden değerlendirilmesinde ve mücbir sebep kapsamına alınmasında fayda var!
Maliye’nin Artık Nace Kodlarını Yayınlaması Şart, Açıklamak İçin Neyi Bekliyor?
518 No.lu Tebliğin yayımı ve arkasından yapılan ikincil düzenlemeler, insanlarımızın kafasını oldukça karıştırdı. İsteyen İnteraktif Vergi Dairesinden girerek, mücbir sebep kapsamında olup olmadığını bireysel olarak öğrenebiliyor. Ancak, çoğu mükellef aynı sektörde faaliyet gösterdikleri halde, kendilerinin mücbir sebep kapsamına alınmadığını, buna karşılık diğer şirketlerin kapsama alındığını iddia ediyor. Bu iddialar oldukça fazla ve gitgide de yaygınlaşıyor.
Bunu önlemenin yolu ise, Maliye’nin, mücbir sebep kapsamında kabul ettiği sektör ve iş kollarının Nace Kodlarını, kendi web sayfası ve İnteraktif Vergi Dairesinde yayınlaması. Hem de, acilen.
Devletimize güveniyoruz, Devletimizin yanındayız.
OgünHaber | Abdullah TOLU
