Çoğu şirket, teminat mektubu temin edememesi nedeniyle aldıkları veya alabilecekleri işleri kaybediyorlar ya da KDV iadelerini zamanında alamıyorlar, kamuya olan borçlarını tecil ve taksitlendirme yapamıyorlar. Bu da şirketleri oldukça zorluyor. Çünkü, çoğu şirketin bankalardaki kredi ve teminat mektubu limitleri dolu.
İş dünyasının çok ciddi kredi ve teminat mektubu sorunu var. Özellikle ihaleli iş yapanlar, kamuya borcu olanlar ve devletten KDV iadesi alan şirketler teminat mektubu konusunda ciddi sorun yaşıyorlar. Çoğu şirket, teminat mektubu temin edememesi nedeniyle aldıkları veya alabilecekleri işleri kaybediyorlar ya da KDV iadelerini zamanında alamıyorlar, kamuya olan borçlarını tecil ve taksitlendirme yapamıyorlar. Bu da şirketleri oldukça zorluyor. Çünkü, çoğu şirketin bankalardaki kredi ve teminat mektubu limitleri dolu.
Sorununu çözmenin en kestirme yolu ne olabilirdi?
Banka teminat mektubu kullanımında dünya birincisiyiz. Çünkü, ülkemizde teminat mektubu ihtiyacının tamamı sadece bankalar tarafından karşılanıyor. Finans kaynaklarının sınırlı olduğu dikkate alındığında, sadece bankacılık sistemi ile iş dünyasının teminat mektubu sorununun çözülmesi çok zor.
Bu sorunun çözümü için Dünya ülkelerine bakmak yeterli. Dünya ülkeleri bu sorunu bankacılık sistemi dışında, sigortacılık ürünleri ile çözmüş. Örneğin, ABD’de teminat mektubu ihtiyacının tamamı sigorta şirketlerince karşılanıyor. Bu oran Güney Amerika’da yüzde 95, Avrupa'da yüzde 25 ve Asya Pasifik’te ise yüzde 50 civarında.
Bize göre, iş dünyasında yaşanan teminat mektubu sorununu çözecek tek finansal enstrüman da, kefalet sigortası! Çünkü, kefalet sigortası senedi sistemi, tüm dünya’da çok başarılı bir şekilde uygulanıyor. Genel kabul görmüş bu sistemin ülkemizde uygulanmaması için hiçbir sebep de bulunmuyor. Bunun için Amerika’yı yeniden keşfetmeye de gerek yok!
Kefalet sigortası senedi ihtiyacını devamlı gündemde tuttuk!
Son birkaç yıldır ülkemizin kefalet sigortası senedine ihtiyacı olduğu konusunu belirli zaman aralıkları itibariyle hükümetimizin ve kamuoyunun gündemine getirdik.
Kefalet sigortası senedi nihayet yasalaştı!
Israrla yaptığımız bu öneriye nihayet kulak verildi, kefalet sigortası senedi düzenlemesinin de yer aldığı Torba Yasa Teklifi TBMM’de 7417 sayı ile yasalaşarak, Sayın Cumhurbaşkanımızın imzalamasını müteakiben Resmi Gazete’de yayınlanarak 5 Temmuz 2022 tarihinde yürürlüğe girdi (5 Temmuz 2022 tarihli ve 31887 sayılı Resmi Gazete).
7417 sayılı Kanunla 6183 sayılı Kanunun 10. Maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendi önerdiğimiz şekilde aşağıdaki gibi değiştirildi:
“2. Bankalar tarafından verilen süresiz ve şartsız teminat mektupları ile sigorta şirketleri tarafından verilen süresiz ve şartsız kefalet senetleri”
Ayrıca, yine aynı Kanunun 85. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “teminat mektubu” ibaresi “10 uncu maddenin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yazılı teminatların” şeklinde değiştirildi.
Dolayısıyla, bu değişiklik sonucunda, kefalet sigortası senetlerinin KDV iadelerinde, vergi, SGK, belediyeler ve diğer kamu kurumlarına olan borçların tecil-taksitlendirilmesinde teminat olarak kabul edilmesi, çeşitli nedenlerle kamu tarafından teminat istenilen durumlarda (örneğin akaryakıtçılar) kefalet sigortası senetlerinin teminat olarak verilebilmesi ve idarelerinde bunu kabul etmeleri zorunlu hale geldi.
Maliye hemen Tebliği yayınladı!
Söz konusu düzenleme yasalaşır yasalaşmaz Maliye hemen bir Genel Tebliğ çıkararak, durumu kamuoyu ve tüm teşkilatına duyurdu ve sigorta şirketleri tarafından düzenlenecek süresiz ve şartsız kefalet senedi örneğini Tebliğ ekinde yayınladı (14 Sıra No.lu Tahsilat Genel Tebliği, 7 Temmuz 2022 tarihli ve 31889 sayılı Resmi Gazete).
İş dünyası ve sigorta şirketleri düzenlemeyi çok olumlu karşıladı!
Evet, teminat mektubu bulma konusunda sorun yaşayan iş dünyası ve yıllardır kefalet sigortası senetlerinin kabulü için mücadele veren sigorta şirketleri bu düzenlemeyi çok olumlu karşıladılar. Sigorta şirketleri Maliye ile de irtibata geçerek, kefalet senedi konusunda ciddi şekilde çalışmaya başladılar.
KDV iadesi için kefalet senedi alıp Maliye’ye gidenler duvara çarptı!
Bazı mükellefler söz konusu düzenleme yürürlüğe girer girmez KDV iadelerini alabilmek için sigorta şirketlerinden süresiz ve şartsız kefalet senedi alarak vergi dairesine başvurdular. Ancak, büyük bir şokla karşılaştılar.
Vergi daireleri, KDV iadelerinde kefalet senedinin teminat kabul edilebileceğine ilişkin olarak KDV Genel Uygulama Tebliği’nde değişiklik yapılmadığı gerekçesiyle, mükelleflerin kefalet senedi karşılığı KDV iade taleplerini reddettiler.
Peki, bu konuda vergi daireleri haklı mı?
Maalesef bu konuda vergi daireleri haklı!
Çünkü, KDV iadelerinin usul ve esaslarının düzenlendiği KDV Genel Uygulama Tebliği’nde KDV iadelerinde kefalet senetlerinin de kabul edilebileceğine ilişkin henüz bir düzenleme/değişiklik yapılmadı. Tebliğin ilgili bölümlerinde banka teminat mektubu ibaresi geçtiğinden, vergi dairelerinin KDV iadelerinde kefalet senetlerini reddetmesinde mevzuata aykırı bir husus bulunmuyor.
KDV iadeleri ayrı bir mevzuata ve prosedüre tabi, kefalet sigortası senetleri ile ilgili başta bu senetlerin nerden ve nasıl teyit edileceği hususu başta olmak üzere pek çok konu ile ilgili Tebliğde yeni düzenleme ve değişiklikler yapılması gerekiyor.
Tahsilat Tebliğinin çıkarılmış olması KDV iadeleri için deyeterli değil mi?
Hayır, maalesef yeterli değil. Çünkü, Tahsilat Genel Tebliği, borçların tecil ve yapılandırılması vb. işlemler için geçerli. Kefalet senetlerinin KDV iadelerinde teminat olarak kabul edilebilmesi için, mutlak suretle KDV Genel Uygulama Tebliği’nin ilgili bölümlerinde buna yönelik değişiklik yapılması gerekiyor.
Peki, Maliye bunun için neyi bekliyor?
Kefalet senetlerinin KDV iadelerinde teminat olarak kabul edilebilmesi için, Maliye’nin beklediği herhangi bir şey yok. 6183 sayılı Kanunda buna yönelik olarak gerekli yasal düzenleme yapıldı, yasal altyapı tamam, kefalet senedi örneği tamam, artık geriye Maliye’nin ikincil mevzuat kapsamındaki KDV Genel Uygulama Tebliği’nde değişiklik yapması kaldı.
KDV iadeleri için kısa sürede düzenleme yapılması bekleniyor!
İş dünyası ve sigorta şirketleri, Maliye’nin en kısa zamanda kefalet senetlerinin KDV iadelerinde teminat olarak kabul edilmesine yönelik olarak KDV Genel Uygulama Tebliği’nde değişiklik yapmasını bekliyor.
Biz de, Maliye’nin iş dünyasının ve sigorta şirketlerinin bu haklı beklentisine en kısa sürede cevap vereceğini düşünüyoruz.
Kefalet senedi gümrük işlemlerinde de geçerli olacak mı?
Kefalet sigortası için başka bir sorun da, gümrük işlemlerinde.
Kefalet senetlerinin gümrük işlemlerinde de teminat olarak kabul edilebilmesi için, Gümrük Tebliğleri başta olmak üzere ikincil gümrük mevzuatında değişiklik yapılması gerekiyor.
Sonuç olarak;
Bu büyük fırsat kaçırılmamalı, iş dünyası ve sigorta sektörünün önü açılmalı, kefalet sigortasının 6183 sayılı Kanun kapsamına giren tüm kamu idarelerinde teminat olarak kabul edilebilmesi için ilgili mevzuatlarda gerekli değişiklikler yapılmalı, biraz zor ve gecikmeli de olsa yapılan yasal düzenlemeye işlerlik kazandırılmalı.
Bu konuda ilk haber KDV iadeleri için Maliye’den bekleniyor!
Dünya | Abdullah TOLU
