Mevzuat: ÖTVK

Özet:

10/08/2019 tarihli ve 30858 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No:6) ile;

- Engellilere engelli sağlık kurulu raporu verilmesine dair ilgili mevzuatta yapılan değişiklikler çerçevesinde, Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinin ilgili kısımlarında malul veya engellilerin taşıt alımında ÖTV istisnası ile ilgili gerekli değişiklikler yapılmıştır.

-700 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile yapılan değişiklik uyarınca, Başbakanlık merkez teşkilatının taşıt alımlarında ÖTV istisnası, Cumhurbaşkanlığı merkez teşkilatının taşıt alımlarında ÖTV istisnası olarak değişmiş olduğundan, ÖTV (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğin ilgili bölümünde, Kanundaki bu değişikliğe uygun ibare değişiklikleri yapılmıştır.

-Türk Silahlı Kuvvetlerine teslim edilen bazı taşıtlarla ilgili ÖTV uygulamalarına ilişkin açıklamalar yapılmıştır.

-Ticari taşıtların yenilenmesinde ÖTV istisnasına ilişkin ÖTV Kanununun geçici 7 nci maddesi uygulamasına ilişkin değişiklikler yapılmıştır.

İçerik:                              

Engelli Sağlık Kurulu Raporu

Bildiğimiz üzere Özel Tüketim Vergisi Kanuna ekli (II) sayılı listedeki kayıt ve tescile tabi malların malul veya engelliler tarafından beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabında ÖTV istisnası uygulanmaktadır.

Bu Tebliğ ile 20.2.2019 Resmi Gazete yayımlanan "Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik" ve "Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik" çerçevesinde Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği’nde bazı değişiklikler yapılmıştır. Bu Tebliğ ile anılan Tebliğin (II/C/1.1) bölümünde yer alan “Engelli sağlık kurulu raporu” tanımı aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, söz konusu tanımdan sonra gelmek üzere aşağıdaki “Çocuklar için özel gereksinim raporu (ÇÖZGER)” tanımı eklenmiş ve “Engellilik derecesi (oranı)” tanımında yer alan “Engelli” ibaresi “Engellilik” şeklinde değiştirilmiştir.

Engellilik sağlık kurulu raporu: 20/2/2019 tarihli ve 30692 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik çerçevesinde 20/2/2019 tarihinden itibaren yetkili sağlık kurumlarından alınan 18 yaşını doldurmuş erişkinler için engellilik sağlık kurulu raporunu veya raporun alındığı tarihte yürürlükte olan engelli sağlık kurulu raporu verilmesine yönelik ilgili diğer yönetmelik/mevzuat çerçevesinde 20/2/2019 tarihinden önce yetkili sağlık kurumlarından alınan (18 yaşın altında olan çocuklar için alınanlar dahil) engelli sağlık kurulu raporunu,”

Çocuklar için özel gereksinim raporu (ÇÖZGER): 20/2/2019 tarihli ve 30692 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik çerçevesinde, 20/2/2019 tarihinden itibaren yetkili sağlık kurumlarından alınan 18 yaşını doldurmamış çocuklar için özel gereksinim raporunu,”

Engellilik Derecesi %90 veya Üzerinde Olanların Taşıt Alımlarında İstisna

a) Taşıtta tadilat aranmayan istisna uygulaması

Özel Tüketim Vergisi Kanuna ekli (II) sayılı listedeki kayıt ve tescile tabi mallardan, Türk Gümrük Tarife Cetvelinin;

  • 87.03 tarife pozisyonunda yer alan, motor silindir hacmine bakılmaksızın, hesaplanması gereken özel tüketim vergisi ve diğer her türlü vergiler dâhil bedeli 247.400 TL'nin altında olan binek otomobil, panelvan, pick-up, arazi taşıtı, ATV, jeep, steyşın vagon, vb. taşıtların,
  • 87.04 tarife pozisyonunda yer alan, eşya taşımaya mahsus, 2800 cm³ veya altında motor silindir hacmine sahip van, panelvan, kamyonet, pick-up, vb. taşıtların,
  • 87.11 tarife pozisyonunda yer alan, motor silindir hacmine bakılmaksızın, motosikletlerin

engellilik derecesi %90 veya daha fazla olan malul veya engelliler tarafından beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV'den istisnadır.

Ayrıca bu istisnadan yararlanmak için, taşıtın özel tertibatlı olması ve malul veya engellinin taşıtı bizzat kullanması zorunlu değildir.

Bu Tebliğin 2 nci maddesiyle, anılan Tebliğin (II/C/1.2.1) bölümüne eklenen paragraf ile 18 yaşını doldurmuş ve doldurmamış malul veya engellilerin bu uygulamadan yararlanabilme şartları açıklanmıştır.

Buna göre;

  • 18 yaşını doldurmuş malul veya engellilerin bu uygulamadan yararlanabilmesi için engellilik derecesinin %90 veya daha fazla olduğuna dair engellilik sağlık kurulu raporunu haiz olması gerekmektedir.
  • 18 yaşını doldurmamış malul veya engellilerin bu uygulamadan yararlanabilmesi için ise 20/2/2019 tarihinden önce düzenlenen ve engellilik derecesinin %90 veya daha fazla olduğuna dair engelli sağlık kurulu raporunu veya bu tarihten itibaren ilgili mevzuat çerçevesinde yetkili sağlık kurumlarından alınan, “7” özel gereksinim kodu ile “Özel koşul gereksinimi vardır (ÖKGV)” bilgileri çerçevesinde özel gereksinim düzeyini içeren ÇÖZGER’i haiz olması gerekmektedir. Bununla birlikte, ilgili Yönetmelik gereği 18 yaşını dolduran malul veya engellilerin haiz olduğu daha önceki yıllara ait ÇÖZGER’e göre işlem yapılması mümkün bulunmadığından, bu kişilerin 18 yaşını doldurduktan sonra bu istisnadan yararlanabilmeleri için engellilik derecesinin %90 veya daha fazla olduğuna dair erişkinler için engellilik sağlık kurulu raporunu haiz olmaları gerekmektedir.

b) Taşıtta tadilat aranan istisna uygulaması

Özel Tüketim Vergisi Kanuna ekli (II) sayılı listede 87.03 tarife pozisyonu kapsamında vergilendirilen;

  • Yük taşımasında kullanılıp azami ağırlığı 3,5 tonu aşmayan ve yolcu taşıma kapasitesi istiap haddinin %50'sinin altında olan taşıtların,
  • Sürücü dâhil 9 kişilik oturma yeri olan taşıtların

engellilik durumlarının taşıtları bizzat kullanamayacak ve sürekli olarak tekerlekli sandalye veya sedye kullanmalarını gerektirecek nitelikte olduğunu, yetkili sağlık kurumundan alınmış engellilik sağlık kurulu raporuyla tevsik eden ve engellilik derecesi %90 veya daha fazla olan malul veya engelliler tarafından, beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV'den istisnadır. Taşıtta, ilk iktisaptan önce tekerlekli sandalye veya sedye ile binilmesine ve seyahat edilmesine uygun tertibat yaptırılması ise zorunludur.

Engellilik Derecesi %90'ın Altında Olanların Taşıt Alımlarında İstisna Uygulaması

Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı listedeki kayıt ve tescile tabi mallardan, Türk Gümrük Tarife Cetvelinin;

  • 87.03 tarife pozisyonunda yer alan, motor silindir hacmine bakılmaksızın, hesaplanması gereken özel tüketim vergisi ve diğer her türlü vergiler dâhil bedeli 247.400 TL'nin altında olan binek otomobil, panelvan, pick-up, arazi taşıtı, ATV, jeep, steyşın vagon, vb. taşıtların,
  • 87.04 tarife pozisyonunda yer alan, eşya taşımaya mahsus, 2800 cm³ veya altında motor silindir hacmine sahip van, panelvan, kamyonet, pick-up, vb. taşıtların,
  • 87.11 tarife pozisyonunda yer alan, motor silindir hacmine bakılmaksızın, motosikletlerin

bizzat kullanmak amacıyla engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malul veya engelliler tarafından ilk iktisabı ÖTV'den istisnadır.

İstisnadan yararlanmak için taşıtın, özel tertibatlı olması ve malul veya engelli tarafından bizzat kullanılabilecek durumda olması şarttır.

Türk Silahlı Kuvvetlerine teslim edilen taşıtlarda ÖTV istisnası

Özel Tüketim Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde geçen "kayıt ve tescile tabi olanlar" ifadesi;

  • Kara taşıtları için, Karayolları Trafik Kanunu ve Karayolları Trafik Yönetmeliğine göre trafik tescil kuruluşlarınca,
  • Deniz taşıtları için, belediyeler veya liman başkanlıklarınca,
  • Hava taşıtları için, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce

kayıt ve tescil edilmesi zorunlu olan taşıtları kapsamaktadır.

Ayrıca, "kayıt ve tescil" tanımına, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yapılan kayıt ve tescil işlemi dâhil değildir. Dolayısıyla, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından kayıt ve tescil edilen/edilecek taşıtlar, bu Kanun uygulamasında "kayıt ve tescile tabi olmayanlar" kapsamında değerlendirilmektedir.

Bu Tebliğ ile anılan Tebliğin (IV/B) bölümünün sonuna eklenen paragraf uyarınca; Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından kayıt ve tescili yapılan taşıtlar, motorlu araç ticareti yapan ithalatçılar tarafından Türk Silahlı Kuvvetlerine teslim edileceği bilinmeden ÖTV ödenmeksizin ithal edilen veya imalatçısı/ithalatçısı tarafından motorlu araç ticareti yapanlara teslim edilen kayıt ve tescile tabi olan taşıtların, sonradan ithalatçılar veya motorlu araç ticareti yapanlarca Türk Silahlı Kuvvetlerine teslim edilmesi halinde, bu teslime ilişkin ÖTV’nin Türk Silahlı Kuvvetlerine teslimi gerçekleştiren tarafından vergi dairesine beyan edilecektir.

Ayrıca yine bu Tebliğ ile anılan Tebliğin (IV/C/3.2) bölümüne eklenen paragrafla, kayıt ve tescile tabi taşıtların motorlu araç ticareti yapanlar tarafından, münhasıran Türk Silahlı Kuvvetlerine kayıt ve tescile tabi olmayan taşıt olarak teslim edilmesi halinde bu taşıtlara ilişkin (2B) numaralı ÖTV Beyannamesinin, sadece ÖTV’ye tabi işlemlerin bulunduğu dönemlerde verilmesinin mümkün olduğu açıklanmıştır.

Ticari Taşıtların Yenilenmesinde Yenilemeye Konu Edilen Taşıtın Devri

Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun geçici 7 nci maddesi ile ticari yolcu ve yük taşımacılığı faaliyetiyle uğraşanların, sahibi oldukları taşıtla aynı cinsteki bir taşıtın bahse konu faaliyette kullanılması amacıyla, bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten 30/6/2019 tarihine kadar ilk iktisabı, ÖTV’den istisna edilmiştir.

Diğer taraftan, istisna uygulamasından yararlanılmak suretiyle yenilenen taşıtın, yeni taşıtın iktisap tarihinden itibaren iki tam yıl içinde satılması, devredilmesi veya sair suretle işletme kayıtlarından çıkarılması şarttır.

Söz konusu devir veya işletme kayıtlarından çıkarmaya ilişkin işlemlerin iki yıllık süre içinde gerçekleştirilmemesi halinde, yeni alınan taşıta ilişkin zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler (ÖTV ve ÖTV'den kaynaklanan KDV), alıcıdan (istisnadan faydalanandan) vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte tahsil edilmektedir.

Bu Tebliğin 8 inci maddesiyle, anılan Tebliğin (VI/E/1.3) bölümünün üçüncü paragrafında yapılan değişiklik uyarınca, bu işlemler iki yıllık süre içinde gerçekleştirilmekle (ve gerçekleştirildiği vergi dairesince tespit edilmekle) birlikte aranan belgelerin bu süre içinde ilgili vergi dairesine ibraz edilmemesi halinde, istisnadan yararlanan adına ikinci derecede usulsüzlük cezası kesilecektir.

Bilgilerinize Saygılarımızla Arz Olunur.

Ali Çakmakçı
Yeminli Mali Müşavir | Denetçi