15.04.2022 tarihli resmi gazetede yayımlanan 7394 Sayılı Kanunun 11. Maddesi ile 3065 sayılı Kanunun geçici 37’nci maddesinde yapılan değişiklikle imalat sanayii ile turizme yönelik yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin mal teslimleri ve hizmet ifaları 31/12/2025 tarihine kadar katma değer vergisinden müstesna edilmiş ; Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın, bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili olduğu hükmü getirilerek uygulama başlangıcı 01.05.2022 olarak belirlenmişti.
Söz konusu istisnanın uygulanması amacıyla o tarihten bugüne kadar vergi dairesine müracaat edip istisna belgesi almak isteyen mükellef talepleri tebliğ çıkmadı gerekçesiyle karşılanmamıştı. Bu bir anlamda teşvik belgesine sahip binlerce firmanın bu kapsamda yapacakları inşaat yatırımlarını durdurmuştu.
Yukarıda ifade edilen mağduriyet 28/05/2022 Tarih Ve 31849 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 42 Seri Nolu KDV Genel Tebliği ile giderilmiş olup İmalat sanayii ile turizme yönelik “Yatırım Teşvik Belgesi” kapsamındaki inşaat işleri için sağlanan istisnaların uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar aşağıda aşağıda özet halinde açıklanmıştır.
İstisna Uygulaması
İstisnadan yararlanmak isteyen yatırım teşvik belgesi sahibi mükellefler KDV yönünden bağlı oldukları vergi dairesine istisna belgesi almak için başvuruda bulunurlar. Başvuruda bulunan mükellefler tarafından inşaat işlerine ilişkin istisna kapsamında alınacak mal ve hizmet listesi, hazırlanan projeye uygun olarak elektronik ortamda sisteme girilir. Vergi dairesince gerekli kontroller yapıldıktan sonra şartları sağlayanlara elektronik olarak sisteme girilen mal ve hizmetle sınırlı olmak üzere istisna belgesi verilir.
İstisna hükmünün yürürlüğe girdiği 01/05/2022 tarihinden önce veya bu tarihten itibaren başlayan inşaat işlerine ilişkin, 01/05/2022 tarihinden sonra yapılan mal ve hizmet alımları istisna kapsamında olup, inşaat işlerine ilişkin bu tarihten önce alınan mal ve hizmetlerin istisna belgesine dahil edilmesi mümkün değildir.
Vergi dairesinden alınan istisna belgesinin alıcı tarafından onaylanmış bir örneği satıcılara verilir. Bu belge satıcılar tarafından 213 sayılı Kanunun muhafaza ve ibraz hükümlerine uygun olarak saklanır.
Mal teslimi ve hizmet ifası gerçekleştikçe alıcı ve satıcılar alım/satım bilgilerini sisteme girerler.
Satıcı mükellefin iade talebi, bu istisna belgesi ve sisteme yapılan alış ve satış giriş bilgileri esas alınmak suretiyle, iade için gerekli diğer belgeler de aranarak sonuçlandırılır.
Projenin sonradan revize edilmesi, güncellenmesi veya ek proje düzenlenmesi halinde proje kapsamındaki mal ve hizmetlere ilişkin liste de elektronik ortamda revize edilir. Revize sonrası istisna kapsamına giren alışlarda istisnadan faydalanılabilmesi için istisna belgesinin de revize edilmesi gerekir.
İstisna belgesi, 31/12/2025 tarihini geçmemek üzere projede öngörülen süreyle sınırlı olarak verilir.
Projedeki sürenin revize edilmesi durumunda, istisna belgesindeki süre de revize edilir.
İstisna kapsamındaki malların ithalat yoluyla temin edilmesi halinde söz konusu belge, ilgili gümrük idaresine ibraz edilir. İstisna belgesindeki istisna kapsamında ithal edilen mala ilişkin bölüm doldurulduktan sonra ilgili gümrük idaresi tarafından bu bölüm de onaylanır.
İstisna kapsamında mal ve hizmet alanlar istisna belgesinin süresinin sona erdiği tarih itibarıyla istisna belgesini vergi dairesine ibraz ederek kapattırmak zorundadır. Vergi dairesi istisna belgesinde yer alan mal ve hizmet bölümlerinin satıcılar tarafından doldurulup doldurulmadığını ve faturalarla uyumunu kontrol ederek istisna belgesini kapatır.
Satıcılar, yaptıkları teslim ve hizmet ifalarına ilişkin faturada, Tebliğde yer alan açıklamaları da göz önünde bulundurmak suretiyle KDV hesaplamazlar.
İstisna tek safhada uygulanacak olup, yatırım teşvik belgesi sahibi mükellefe istisna kapsamında mal teslimi ve hizmet ifasında bulunan satıcıların alımlarında istisna uygulanması söz konusu değildir.
Kapsam
Söz konusu düzenleme ile 31/12/2025 tarihine kadar uygulanmak üzere imalat sanayii ile turizme yönelik yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin 1/5/2022 tarihinden itibaren yapılan teslim ve hizmetler KDV’den istisna edilmiştir.
Bu istisnadan yararlanacak mükelleflerin, imalat sanayii ile turizme yönelik düzenlenmiş bir yatırım teşvik belgesine sahip olması gerekmekte olup, bu belgenin Kanunun yürürlük tarihinden önce düzenlenmiş olması istisna uygulanmasına engel değildir.
Öte yandan, inşaat işlerinin yatırım teşvik belgesinde öngörülen yatırıma ilişkin olması, 31/12/2025 tarihini aşmamak kaydıyla yatırım teşvik belgesinde öngörülen süre içinde yapılmış olması ve istisna uygulanacak harcama tutarının inşaat işlerine yönelik yatırım teşvik belgesinde yer alan yatırım tutarını aşmaması gerekmektedir.
İstisna, münhasıran söz konusu yatırımlar kapsamındaki inşaat taahhüt işi, nakliye, hafriyat ve benzeri inşa işlerine ilişkindir. Yatırımı yapanların söz konusu inşaat işlerinde kullanılan mal alımları da bu kapsamda değerlendirilir. Dolayısıyla söz konusu istisna inşaat işlerine ilişkin olmak koşuluyla hem hizmet hem de mal alımlarını kapsamaktadır.
Söz konusu yatırımlar kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin alınan makine, araç-gereç ve tefrişatın (yatırım teşvik belgesinde yer alsa dahi) bu istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.
Söz konusu düzenleme ile imalat sanayiine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamındaki inşaat işlerine ait KDV yüklenimlerinin belli şartlarla yatırımcıya iade edilmesi yönteminden vazgeçilerek;Gerek imalat sanayiine gerekse turizme yönelik yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin mal teslimlerinde ve hizmet ifalarında 31.12.2025 tarihine kadar KDV istisnası uygulanması esası getirilmiştir.
Yatırım Teşvik Belgesine Konu Yatırımın Tamamlanmaması
3065 sayılı Kanunun geçici 37. maddesine göre, yatırım teşvik belgesine konu yatırımın tamamlanmaması halinde, zamanında alınmayan vergi yatırım teşvik belgesi sahibi alıcıdan, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir.
Diğer Hususlar
Bu istisna kapsamındaki teslim ve hizmetlerden kaynaklanan iade taleplerinde aranacak belgeler, nakden ve mahsuben iade usul ve esasları, parasal sınırlar ,iadenin YMM raporu veya inceleme raporu ile yerine getirilip getirilmeyeceğine ilişkin özel koşullar v.b hususlar ilgili tebliğde ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
Olay | Fatih ACAR
