Hani arkadaşlar arasında klişe bir söz vardır ya, "sana bir iyi, bir de kötü haberim var. Hangisini önce duymak istersin” diye. Biz de bugünkü yazımıza bu sözle başladık.
Hemen söyleyelim; iyi haber de, kötü haber de şu an yürürlükte bulunan borç yapılandırması düzenlemesi ile ilgili.
Kesinleşmiş borçların yapılandırılması ile ilgili düzenlemenin yer aldığı 7326 sayılı Kanun, 9 Haziran 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak, aynı gün yürürlüğe girdi. Bu Kanunla ilgili 1 Seri No.lu Tebliğ’de, 14 Haziran 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayınlandı. Yani, yapılandırma konusunda mevzuat kısmı ile ilgili her şey tamam.
Maliye’de kesinleşmiş borçların yapılandırılması ile ilgili ekranı bir kaç gün önce hizmete açtı, başvuruları almaya da başladı.
7326 sayılı Kanunla, kesinleşmiş borcu olanlara pandeminin yarattığı olumsuz koşullar dikkate alınarak, yeni bir yapılandırma fırsatı daha verildi.
Yapılandırmada esas alınacak Yİ-ÜFE aylık değişim oranı, aylık yüzde 0,35, yıllık yüzde 4,2. Yıllık gecikme zammı oranı yüzde 19.2, yıllık tecil faizi oranı yüzde 15, banka kredi faiz oranları yüzde 24 - 25. Yapılandırmada esas alınan Yİ-ÜFE aylık değişim oranı, diğer oranlara göre oldukça düşük. Borçlulara ciddi bir faiz avantajı sağlanmış durumda. Yani, çok düşük bir faizle, vergi borçlarının yapılandırılması mümkün bulunuyor. Borçlarını yapılandırmak isteyenler için kaçırılmaması gereken büyük bir fırsat!
Kesinleşmiş vergi borçlarını bu Kanun kapsamında yapılandıranlar, sadece vergi asılları ile Yİ-ÜFE’ye göre hesaplanan faizi ödeyecekler. Kalan vergi ziyaı cezası, gecikme faizi, gecikme zammı ve diğer fer'ileri silinecek. Bununla da bitmiyor, ayrıca, bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş vergi cezaları (I. ve II. derece usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları) ile iştirak nedeniyle kesilmiş vergi cezaları varsa, bunların yüzde 50’sinin 9 Haziran 2021 tarihine kadar hesaplanacak Yİ-ÜFE faiziyle ödenmesi halinde, kalan yüzde 50’si ve hesaplanan gecikme zamları da siliniyor.
Yapılandırılan vergi borçları peşin veya taksitle ödenebilecek. İlk taksit ödemesi Eylül ayında. Diğer taksit ödemeleri ise, bu ay’ı takip eden ikişer aylık dönemler halinde 6, 9, 12 veya 18 eşit taksitte yapılabilecek.
Kesinleşmiş vergi borçlarını yapılandırmak isteyen mükelleflerin 31 Ağustos 2021 tarihine kadar başvuruda bulunmaları gerekiyor. Bu tarihi kaçıranların, kesinleşmiş borç yapılandırmasından yararlanmaları mümkün bulunmuyor.
Şimdi Gelelim, İyi ve Kötü Habere!
Borç yapılandırması için borçlulara sağlanan şartlar oldukça cazip. Borcu olan ve ödeme gücüne sahip bulunan herkesin bu cazip koşullarda borçlarını yapılandıracağını düşünüyorum. Gerçekten de, borçlular için kaçırılmaması gereken büyük bir fırsat!
Ancak, borç yapılandırması yapanlara bir iyi, bir de kötü haberimiz var!
Önceki yapılandırmalarda, sadece yapılandırılan borçların ödenmesi yetmiyor, taksit ödeme süresince cari dönemde mükelleflerin kendi beyanları üzerine tahakkuk edecek vergilerin (yıllık gelir veya kurumlar vergileri, gelir (stopaj) vergisi, kurumlar (stopaj) vergisi, KDV, ÖTV) de zamanında ödenmesi gerekiyordu. Cari döneme ilişkin vergilerin süresinde ödenmemesi halinde, yapılandırılan borçların taksitleri ödense bile, yapılandırma bozuluyordu. Gerçekten de, geçmiş dönemlerde sadece bu yüzden çok sayıda işletmenin yapılandırması bozuldu, ciddi mağduriyetlere yol açtı.
Geçtiğimiz Kasım ayında çıkarılan 7256 sayılı Yapılandırma Kanununda ilk defa cari dönem borçlarının ödenme şartı, borç yapılandırması şartları arasından çıkarıldı. Belki de, bu düzenleme, yoğun yaşanan pandemi nedeniyle yapıldı ama ne şekilde ve hangi gerekçeyle yapılırsa yapılsın, bu şartın kaldırılması çok isabetli oldu.
Yeni çıkarılan ve şu an yürürlükte bulunan 7326 sayılı Kanunda da bu anlayış aynen korundu. Bu Kanununa göre yapılacak borç yapılandırmasında da, cari dönem borçlarının ödenme şartı aranılmayacak!
Ciddi mağduriyetlere neden olan bu şartın kaldırılmasının, yapılandırılan borçların ödenmesine pozitif katkı sağlayacağını düşünüyorum. Tabi ki, kötü niyetli, ödeme gücü olduğu halde cari dönem borçlarını ödemeyip erteleyenler mutlaka olacaktır. Bunlarla ilgili olarak da Maliye’nin gerekli yasal tedbirleri alacağı ve uygulayacağı görüşündeyim.
Normal koşullarda vergi borcu tecil edilenlerin, “Borcu Yoktur Yazısı” alabilmeleri ve borç tutarının bu yazıda gösterilmemesi için, tecil ve taksitlendirdikleri borcun yüzde 10’unu peşin olarak ödemeleri gerekiyor.
Ancak, bugüne kadar çıkarılan Yapılandırma Kanunlarına göre borçlarını yapılandıranlara “Borcu Yoktur Yazısı” verilirken, borcun yüzde 10’unu ödeme şartı bulunmuyordu. Borcunu yapılandıran herkese, yapılandırdıkları borç tutarı belirtilmeden bu yazı veriliyordu!
Ancak, ilk defa 7326 sayılı Kanunla, yapılandırılan borçların “Borcu Yoktur Yazısı”nda yer almaması için, yapılandırılan borcun (katsayı dahil tutar) en az yüzde 10’unun ödenmiş olması şartı getirildi (7326 sayılı Kanun Madde. 9/12). Yani, 7326 sayılı Kanun kapsamında yapılan borç yapılandırmaları sonrasında, yapılandırılan borcun “Borcu Yoktur Yazısı”nda gösterilmemesi için, yapılandırma sonrası hesaplanan borcun (katsayı dahil tutar) yüzde 10’unun ödenmesi gerekiyor. Yapılandırılan borcun yüzde 10’una karşılık hiç ödeme yapılmaması halinde ise, katsayı dahil yapılandırılan borcun tamamı bu yazıda gösterilecek.
Kamuya iş yapanların hakedişlerini ya da mal ve hizmet bedellerini tahsil edebilmeleri için, ilgili idareye bu yazıyı vermeleri gerekiyor. Vergi borcu olanlara, hakedişlerinden borç tutarı kadar kesinti yapıldıktan sonra, kalan tutar ödeniyor (6183 sayılı Kanun Madde. 22/A). Ayrıca, kamu ihalelerine katılmak için de, bu yazının ilgili idarelere verilmesi gerekiyor.
Borçlarını yapılandıranlardan “Borcu Yoktur Yazısı” için, yapılandırılan borçların yüzde 10’unun peşin olarak ödenmesinin istenilmesine ilişkin düzenlemeden en çok kamuya iş yapanlar, ihaleci firmalar ve spor kulüpleri etkilenecek. Bu tutarı ödeyemeyenler kamuya yaptıkları işlerin bedelini alamayacaklar, ihaleye giremeyecekler.
Spor kulüpleri ise işin başka bir boyutunda. Spor kulüplerinin Süper Lig ve UEFA organizasyonlarına katılabilmeleri için UEFA’ya, Profesyonel futbolcuların Statüsü ve Transferleri Talimatı’nın 12/2. Maddesi gereğince transfer tescili ve lisanslama yapabilmeleri için de TFF’ye Aralık ve Haziran dönemleri sonu itibariyle vadesi geçmiş borçları olmadığına dair yazıyı Maliye ve SGK’dan alarak ibraz etmeleri gerekiyor. Bu yazının ibraz edilmemesi, UEFA tarafından regüle edilen organizasyonlara katılımın yasaklanmasına ve/veya para cezasına sebebiyet verebileceği gibi, sporcu transferleri sebebiyle tescil ve lisanslama yapılmasına da engel olabilecek.
Belirtilen sakıncaları dikkate alınarak, bu konunun yeniden değerlendirilmesinde fayda var.
Ne dersiniz?
Dünya | Abdullah TOLU
