Günümüz dünyasında pek çok işyerinde 24 saatlik çalışmalar yapılıyor. Havalimanı, hastane gibi işyerlerinde hizmet sürekli devam ettiği için vardiyalı çalışma düzeni uygulanıyor. Ayrıca bazı fabrika ve imalathanelerde gece de üretime devam ediliyor. Bu tip işyerleri iş sağlığı ve güvenliği açısından da tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri. İşte faaliyetin sürekli devam ettiği bu tip tehlikeli işyerlerinde uyuyan işçi işinden oluyor. Diğer yandan uyuduğu için işyerinin güvenliğini tehlikeye düşürmeyen işçi tazminatını alabilirken uyuması nedeniyle güvenliği tehlikeye düşüren işçi tazminatsız olarak işinden oluyor.
OLAY NASIL GERÇEKLEŞTİ?
Yargıtay kararına konu olayda bir grup işçi, çalışma alanını terk edip başka bir alana geçip uyuyor. Bu durumu kamera kayıtlarından tespit eden işveren de işçileri tazminat ödemeden işten çıkartıyor. Yerel mahkeme, işçinin kendi kontrol ve gözetimi altında bulunan tezgahı çalışır vaziyette bırakarak kimseye de haber vermeden uyumasının işyeri güvenliğini tehlikeye düşürmesi nedeniyle işverenin kıdem tazminatı ödemeden işçiyi işten çıkartabileceğine karar veriyor. Hukuken feshin haklı nedenle gerçekleştiğine hükmediyor. Bölge Adliye Mahkemesi de yerel mahkemenin kararını haklı buluyor. Diğer yandan aynı durumdaki işçiler için farklı mahkemeler tarafından farklı kararlar verilmesi sonucu uyuşmazlığın giderilmesi gerekliliği doğuyor ve devreye Yargıtay giriyor.
YARGITAY KARARI
Yargıtay ise işçilerin kıdem ve ihbar tazminatı ödenmeden işten çıkartılmasının doğru olduğunu söylüyor. Yargıtay'ın bu kararının arkasında elbette yatan gerekçe ve kriterler var. Bu kriterler işyerinde uyuyan işçinin tazminat alarak ya da almadan işinden olacağını belirliyor. Eğer işçinin uyuması işyerinin güvenliğini tehlikeye düşürmüşse bu durumda işçi tazminatsız olarak işinden oluyor. Ancak eğer işçinin uyuması işyerinin güvenliğini tehlikeye düşürmüyorsa bu durumda işveren işçiyi işten çıkarsa bile kıdem ve ihbar tazminatı ödemek durumunda.
KOŞULLAR ÖNEMLİ
İşyerinde uyuyan işçinin işinden olması halinde somut olayın durumuna göre kıdem tazminatına hak kazanıp kazanamayacağı belirleniyor. İşçinin işi eğer işyerinde güvenliğe dayalı ise örneğin Xray cihazında bavulların kontrol edilmesi ile sorumlu bir güvenlik görevlisinin uyuması güvenliği tehlikeye düşürüyor. Diğer yandan bir mağazada satıştan sorumlu olan bir reyon görevlisinin uyuması, işyerinin güvenliğini tehlikeye düşürmeyecektir. Güvenlik görevlisinin uyuması halinde işçinin savunmasının alınıp uyarılmasına gerek olmadan işten çıkarılabilecekken, reyon görevlisinin uyuması halinde savunmasının alınıp uyarılması sonrası olayın devamı halinde iş sözleşmesinin feshi mümkün olabilecektir. Kıdem ve ihbar tazminatı ödenip ödenmeyeceği de aynı unsur üzerinden değerlendirilecektir.
İŞ GÜVENLİĞİNE DİKKAT EDİN
Bir bekçinin uyuması veya görev yerini terk etmesi, basınçla veya yüksek ısıyla çalışabilir bir cihazın kontrolü ile görevlendirilen işçinin görevini savsaklaması ve uyuması gibi durumlar, işin güvenliğini tehlikeye düşüren davranışlara örnektir. Bu nedenle bekçinin, cihaz kontrolü ile görevlendirilen bir işçinin uyuması tazminatsız feshi gerektiren bir durumdur. Yani işçinin uyuması sonrası bir zarar oluşmamış olsa da işveren işçinin iş sözleşmesini tazminatsız feshedebilir. Bu noktada önemli olan işyerinin güvenliğinin tehlikeye düşmüş olmasıdır.
