Ekonomistler ofise geri çağırılan çalışanların sayısının yatay seyrettiğini söylüyor. Diğer bir deyişle pandemi döneminde yaygın bir biçimde uygulanan uzaktan çalışma uygulaması iş dünyasının demirbaşı haline gelmiş olabilir.
CNCB’nin haberine göre Stanford Üniversitesi Ekonomi Profesörü Nick Bloom bu hafta yaptığı bir açıklamada, “Ofise dönüş öldü” ifadelerine yer verdi.
ABD’de gerçekleştirilen Çalışma Düzenlemeleri ve Tutumları Anketi’ne göre Kovid-19 pandemisinin ilk günleri olan Mayıs 2020’de tam zamanlı ücretli işlerin %61,5’i evden yapılıyordu. Bu oran şirketlerin çalışanlarını yüz yüze çalışmaya geri çağırmasının ardından 2022’de yarı yarıya düştü. Ancak bu oran 2023 yılı boyunca hiç değişmedi.
Habere göre Bloom, ücretli evden yapılan mesailerin payının bu yıl "tamamen sabit” olduğunu ve %28 civarında seyrettiğini söyledi. Söz konusu oran pandemi öncesi %7'lik seviyeden hala dört kat daha fazla. ABD Nüfus Sayımı Bürosu'nun Hane Halkı Nabız Anketi'nin de benzer bir eğilim görülüyor.
Bu arada, Bloom, çalışanların ofise gitme sıklığını ölçen Kastle verilerini de örnek göstererek, ABD'nin en büyük 10 metropol bölgesindeki ofis doluluk oranının 2023'te yaklaşık %50'de sabit kaldığına dikkat çekti.
Ekonomi profesörü, “Üç buçuk yıldır bu noktadayız ve sıkışmış durumdayız. Bu sıkışıklığı çözmek için pandemi kadar aşırı bir şey gerekiyor” dedi.
Uzaktan çalışmanın neden kalıcı bir gücü var?
Uzaktan çalışmanın ilk artışı, Kovid-19 kilitlenmeleri ve evde kalma emirleri tarafından teşvik edildi. Ancak birçok çalışan bu yeni düzenlemeyi beğenmeye başladı. WFH Research'e göre uzaktan çalışmanın birincil faydaları arasında işe gidip gelmemek, esnek çalışma programları ve işe hazırlanmak için daha az zaman harcama gibi konular var.
Bu eğilim, 2021'in başından bu yana ABD'de iş piyasasının ısınmasıyla da güçlendirildi ve çalışanlara benzeri görülmemiş bir destek sağladı. Bir çalışan şirketinin sağladığı imkanları beğenmiyorsa istifa edip daha iyi çalışma düzenlemelerine sahip başka bir iş bulabiliyordu.
Araştırmalar, tipik bir çalışanın evden çalışmayı %8'lik bir ücret artışına denk olarak gördüğünü gösteriyor.
Bununla birlikte evden çalışma trendi sadece çalışanlara avantaj sağlamıyor. Ekonomistler birçok işveren için de bu düzenlemenin kârlı olduğunu belirtiyor. İşverenlere sağlanan potansiyel faydalar arasında gayrimenkul, ücretler ve işe alım maliyetlerinin düşürülmesi, çalışanların daha kolay kadroda tutunabilmesi ve yetenekli çalışanların işe alınabileceği genişletilmiş bir havuz olarak gösteriliyor. Bloom uzaktan çalışma nedeniyle çalışan üretkenliğinin de zarar görmediğini belirtiyor.
Bloom, “Şirketler para kazandıran şeylere tutunma eğilimi gösterir” dedi.
Uzaktan çalışma politikaları ‘inanılmaz çeşitlilik’ gösteriyor
Günümüzde çoğu uzaktan çalışma uygulaması haftalık mesainin bir kısmının evde bir kısmınınsa ofiste yapıldığı ‘hibrit’ bir düzende işliyor. WFH Research'e göre, Ekim 2023 itibarıyla evden çalışabilenlerin yaklaşık %47'si hibrit olarak, %19'u tam zamanlı uzaktan ve %34'ü tamamen sahada mesai yapıyor.
ZipRecruiter'ın baş ekonomisti Julia Pollak, bugün internetteki iş ilanlarının yaklaşık %11'inin tamamen uzaktan veya hibrit çalışacak eleman aradığını belirtiyor. Pollak’a göre pandemiden önce ise bu oran sadece %3'tü.
Baş ekonomist uzaktan çalışmanın işgücü piyasasının yeni normali olmasına rağmen, şirketten şirkete önemli farklılıklar olduğunu da söyledi. Örneğin, yakın tarihli bir ZipRecruiter işveren anketine göre, katılımcıların %7'si çalışanlarını haftada bir gün, %9'u iki gün, %13'ü üç gün ve %8'i dört gün çalışanlarını ofiste görmek istiyor. Neredeyse her 5 kişi işverenden 1'i, (%18) yüz yüze iş günleri üzerinde takdir yetkisine sahip.
Pollak, “Bu yeni normal inanılmaz derecede çeşitlilik sağlıyor. Hâlâ devam eden çok fazla deney var. Ancak bu uygulamaların toplam etkisi, uzaktan çalışmanın istikrarlı olmasıdır” dedi.
Uzaktan çalışma 2025 sonrası artacak
Ekonomistler, uzaktan çalışmanın yaygınlığının pandemi öncesi seviyesine düşmesini pek olası görmüyor. Ancak ABD'deki olası bir resesyon ve daha zayıf bir istihdam piyasası uzaktan çalışma uygulamalarının biraz düşmesine neden olabilir.
Pollak, "İşverenler, uzaktan çalışmanın en büyük faydasının çalışanları ellerinde tutma imkanı olduğunu söylüyor" dedi. Ancak baş ekonomiste göre daha gevşek bir işgücü piyasasında, çalışanları elde tutma çok daha kolay hale gelir.
Ancak Bloom, evden çalışma düzenlemeleri şirketlerin paradan tasarruf etmesini sağladığını ve uzaktan çalışmada anlamlı bir düşüş görmek için ciddi bir resesyonun gerekli olacağını söyledi. Bloom, uzun vadeli trendlerin, evden çalışan çalışanların payının muhtemelen 2025'ten itibaren daha fazla artacağını gösterdiğini de söyledi.
Bloom’a göre gelişen teknoloji sayesinde uzaktan çalışma da kolaylaşacak. Daha genç firmalar ve CEO’lar halihazırda çalışma düzenlemeleri konusunda daha hevesli olma eğiliminde. Ekonomi profesörü işletmelerin mevcut başkanları emekli oldukça zamanla yeni çalışma uygulamalarının daha popüler hale geleceğini öngörüyor.
