Hal böyle olunca SGK, primlerin zamanında ve gerçeğe uygun bir şekilde eksiksiz bildirilmesi noktasında son derece hassas davranıyor. İşverenlerin SGK’ya her ay yapmış olduğu ücret ve diğer ödemeleri, mevzuata uygun olarak beyan etmeleri büyük önemi haiz. Aksi takdirde ağır idari para cezalarıyla karşılaşabilecekleri gibi halihazırda faydalanılmakta olan teşvik ve desteklerin de riske edilmesi söz konusu.
1 Ocak 2025 tarihinden itibaren geçerli olacak yeni asgari ücretin yürürlüğe girmesiyle en son yapılan diğer değişiklikler çerçevesinde bu aydan itibaren SGK’ya yapılacak kısmen prime tabi ödemelerin hesabı bu yazımızda izah ediliyor.
AİLE YARDIMLARI
Sigortalılara aile zammı adı altında yapılacak ödemelerin, sigortalının hizmet akdinin devam etmesi şartıyla fiilen çalışmasının olup olmadığı üzerinde durulmaksızın, sigortalının eşinin kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmaması ve kurumdan gelir veya aylık almaması durumunda, 16 yaşından büyükler için belirlenen aylık asgari ücretin yüzde 10’u, aylık prime esas kazançların hesaplanmasında dikkate alınmayacak. Bu durumda, aile zammı adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar;
Brüt aylık asgari ücret x yüzde 10 = İstisna tutarı
Ödenen aile zammı – İstisna tutarı = Prime esas kazanca dahil edilecek aile zammı
formülü vasıtasıyla hesaplanacak.
1 Ocak 2024 ila 31 Aralık 2024 tarihleri arasında; 20.002,50 TL x yüzde 10 = 2.000,25 TL (aylık) tutarındaki kazançları, prime esas kazanca dahil edilmezken, bu rakam 1 Ocak 2025 tarihinde asgari ücrete yapılan yaklaşık yüzde 30’luk artışa paralel olarak arttı. Buna göre, 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren aylık aile yardımı istisna tutarı 2.600,55 TL’ye yükseldi. Belirtilen tutarı aşan miktardan SGK prim kesecek.
ÇOCUK YARDIMI
Çalışan sigortalının hizmet akdinin devam etmesi şartıyla ve fiilen çalışmasının olup olmadığı üzerinde durulmaksızın; sigortalı veya isteğe bağlı sigortalı sayılmayan, kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olan çocuklarından 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya Mesleki Eğitim Kanunu’nda belirtilen aday çırak, çırak ya da işletmelerde mesleki eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukları ile yaşına bakılmaksızın kanuna göre malûl olduğu tespit edilen evli olmayan çocuklar için çocuk zammı adı altında yapılan ödemelerin, çocuk başına 16 yaşından büyükler için belirlenen aylık asgari ücretin yüzde 2’si aylık prime esas kazançların hesaplanmasında dikkate alınmayacak.
Bu durumda, çocuk zammı adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar;
Brüt aylık asgari ücret x yüzde 2 x Çocuk sayısı (İki çocuğa kadar) = İstisna tutarı
Ödenen çocuk zammı – İstisna tutarı = Prime esas kazanca dahil edilecek çocuk zammı
formülü vasıtasıyla hesaplanacak.
Buna göre 1 Ocak 2024 ila 31 Aralık 2024 tarihleri arasında bir çocuk için istisna tutarı aylık 400,05 TL iken, bu rakam 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren aylık 520,11 TL’ye yükseldi. Belirtilen tutarı aşan miktardan SGK prim kesecek.
YEMEK BEDELİ
Çalışanlara yemek parası adı altındaki ödemelerin, işyerinde veya müştemilatında işveren tarafından yemek verilmemesi şartıyla fiilen çalışılan gün sayısı dikkate alınarak ödeme şekline göre SGK primlerinden istisna tutulma esasları belirlenecek.
SGK Yönetim Kurulu, 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yemek bedelinin prime esas kazançtan istisna edilecek günlük tutarı 158,00 TL olarak belirledi.
Bu durumda, belirtilen tarihten itibaren yemek bedeli adı altında yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar;
Günlük istisna tutarı = 158,00 TL’yi aşmayacak.
Ay içinde fiilen çalışılan gün sayısı x 158,00 TL (Günlük istisna tutarı) = Aylık istisna tutarı,
Ödenen yemek bedeli - İstisna tutarı = Prime esas kazanca dahil edilecek yemek bedeli
formülüyle hesaplanacak.
* İşverenlerce işyerinde veya müştemilatında kendi imkanlarıyla yemek verilmesi amacıyla işverenler tarafından sigortalılara sağlanan bu menfaat sigorta primine esas kazanca dahil edilmeyecek.
* İşverenlerce sigortalılara yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatin üçüncü kişilere ait restoran ve bunun gibi yerlerde sağlanması halinde ödenen yemek bedelinin tamamı sigortalıların prime esas kazancına dahil edilmeyecek.
* Yemek kartı/çeki/kuponunun yemek bedeli ödemesi dışında nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkanı olmaması halinde, yemek kartı/çeki/kuponuna yüklenen tutar prime esas kazanca dahil edilmeyecek.
* Yemek kartı/çeki/kuponunun yemek bedeli ödemesi dışında nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkanı olması halinde, günlük 158,00 TL’lik tutar prime esas kazanca tabi tutulmayacak. Ancak bu tutarı aşan kısım SGK primine tâbi olacak.
ÖZEL SAĞLIK SİGORTASI İSTİSNASI
Sigortalı adına ay içinde özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payı adı altında işverence yapılan ödemeler toplamının aylık asgari ücretin yüzde 30’una isabet eden kısmı, prime esas kazanca dahil edilmeyecek. Kalan tutar ise ödendiği ayın prime esas kazancına dahil edilecek. Buna göre, özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payı adı altında işverenlerce yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutar;
Brüt aylık asgari ücret x yüzde 30 = İstisna tutarı
Özel sağlık sigortası primi + Bireysel emeklilik katkı payı – İstisna tutarı = Prime esas kazanca dahil edilecek özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payı tutarı formülü vasıtasıyla hesaplanacak. 1 Ocak tarihi itibarıyla 26.005,50 TL brüt asgari ücret esas alınarak belirtilen formül vasıtasıyla istisna tutarı hesaplanacak.
