Bildiğimiz üzere Vergi Usul Kanunu’nun Mükerrer 298. ve Geçici 33. maddeleri uyarınca 31/12/2023 tarihli mali tablolar enflasyon düzeltmesine tabi tutuldu.
Düzenlemeye göre geçici vergi dönemlerinde de enflasyon düzeltmesi uygulanması gerekiyor. Enflasyon düzeltmesinin firmalara ve meslek mensuplarına ilave iş yükü getirmesi, geçici vergi döneminde bilanço çıkarılmasının zorluğu, fiktif vergilemeye yol açması gibi sebeplerle geçici vergi dönemlerinde yapılmaması yüksek sesle dile getirilmektedir.
Birinci geçici vergide enflasyon düzeltmesi yapılmadı
Geçici vergi, hesap döneminin 3’er aylık dönemlerinde tespit edilir ve 3’er aylık dönemi izleyen ikinci ayın 14’üncü günü akşamına kadar beyan edilir ve 17’nci günü akşamına kadar ödenir. Ancak beyan ve ödeme sürelerinde ertelemeler yapıldığını belirtelim. 30 Nisan 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 560 Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 2024 hesap döneminin birinci geçici vergi döneminde enflasyon düzeltmesi yapılmaması gerektiği açıklanmıştır. Tebliğde, 2024 hesap döneminin birinci geçici vergi dönemi gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri ekine bilanço eklenmeyeceği, izleyen geçici vergi dönemlerinde ise bu beyannamelere düzeltilmiş bilançoların ekleneceği açıklanmıştı.
İkinci geçici vergide ortalık karışık
İkinci geçici vergilendirme döneminde beyannamelerin verilme süresi 19.8.2024 Pazartesi günü sona ermekteydi. Uzunca bir süredir meslek mensupları TÜRMOB bünyesinde basın açıklamaları, duyurular, resmi yazışmalar yaparak geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapılmasının imkânsızlığını dile getirmekteler.
Gelir İdaresi ise 7.8.2024 tarihli Vergi Usul Kanunu Sirküleriyle 2024 hesap dönemi ikinci geçici vergilendirme dönemine ilişkin bilançoların enflasyon düzeltmesine tabi tutulacak olması nedeniyle beyanname verme süresinin 27.8.2024 Salı günü sonuna kadar uzatıldığını açıkladı.
Daha sonra beyanname verme süresi önce 6 Eylül’e, daha sonra 13 Eylül’e uzatıldı. Meslek mensupları ve TÜRMOB tarafından yapılan eylemler ve uyarılara iş dünyası da destek verince geçici vergide enflasyon düzeltmesinde esnemeler olacağı açıklandı ancak ne yazık ki çok sayıda mükellefin beyannameleri verilmişti. Nihayetinde 31.08.2024 tarih ve 563 No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 31.12.2023 tarihli gelir tablosundaki brüt satışları 50 milyon TL’nin altında olanların enflasyon düzeltmesi yapmaması uygun bulunmuştur açıklaması yapıldı.
Düzeltmenin düzeltmesi
Gelir İdaresi 563 No’lu Tebliği yayımlamakta maalesef çok geç kaldı. Geçici vergi beyannamelerinin birçoğu enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş ve beyan edilmiş oldu. Bu mükelleflerin beyannamelerini geçici vergi matrahlarını düzelterek vermeleri gerekmektedir. Oysa yılın başında geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapılmayacağı açıklanmış olsa idi hem kanuna aykırı bir durum ortaya çıkmayacak hem de bu karmaşa ve kaos oluşmayacaktı.
Beyanname verenler enflasyon düzeltmesinden kaynaklı kâr veya zarar kayıtları ile enflasyon düzeltmesi yapılmamasına göre oluşan kâr/zarar farkını, ‘Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler’ veya ‘Zarar Olsa Dahi İndirilecek İstisna ve İndirimler’ bölümünün ‘Diğer İndirimler’ kısmında beyan ederek düzeltme yapacaklar.
Dünya | Mahmut Bülent YILDIRIM
