İnşaat sektörü Ülke ekonomimiz açısından her dönemde en gözde sektör olmuştur. Bunun sebepleri arasında ilk akla gelenler; gelişmekte olan bir ülke olmamız, deprem kuşağında yer almamız, hızlı nüfus artışına sahip olmamız ve bu alanda yetişmiş personele ve çok sayıda inşaat firmasına sahip olmamızdır.
Sayılan sebeplerle sektörün çok hareketli olması, gerek başka işlerle iştigal eden firma yada şahısları gerekse yatırım yapmayı arzu eden herkesi bir şekilde inşaat sektörüne çekmiştir. Durum böyle olunca, talebi karşılamak için öncelikle yeni inşaat alanlarına yani arsalara ihtiyaç hasıl olmuştur. Bu ihtiyaç bazen özel şahıs yada firmalar tarafından bazen de Belediyeler tarafından karşılanmaktadır. Böylelikle arsa sahibi olanlarla inşaat işini üstlenen müteahhit firma arasında her iki tarafın da kazançlı çıkmasını sağlayacak farklı sözleşme şekilleri doğmuştur .Bu sözleşmeler; arsa sahiplerine belli sayıda bağımsız bölüm teslimi ile, arsanın bir kısmının müteahhit firmaya devri ile yada bağımsız bölüm paylaşımına ilave olarak nakit alış-verişi ile de gerçekleşebilmektedir.
Arsa sahipleri ile yapılan sözleşmelerde bağımsız bölüm teslimlerine karşılık müteahhit tarafından alınan nakit paraya uygulanacak KDV oranı yazımızın konusunu oluşturmaktadır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun,
-1/1 inci maddesinde; Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV’ye tabi olduğu,
-20 nci maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olacağı; bedel deyiminin malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler, hizmet ve değerler toplamını ifade ettiği hükümleri yer almaktadır.
Her iki hükümden anlaşılacağı üzere; arsa sahiplerinden alınacak nakit para KDV’ye tabidir.
Müteahhit, bağımsız bölüm teslimleri için arsa sahiplerine düzenlemesi gereken faturaya nakit tahsil edilen bedeli de ekleyecek ve KDV uygulayacaktır.
Peki nakit bedel için KDV oranı ne olmalıdır ?
24/12/2007 tarih ve 2007/13033 sayılı KDV oranlarını gösterir listeye göre ,Ekli I sayılı liste(%1) ile Ekli II sayılı listede(%8) yer almayan mal teslimi ve hizmet ifaları için genel oranda(%18) KDV uygulanır. Esasında Ekli I ve Ekli II sayılı listelerde tahsil edilen nakit para yer almaz. Bu sebeple genel oranda KDV uygulanması gerekir gibi anlaşılmaktadır.
Ancak; Çorum Valiliği Defterdarlık Gelir Müdürlüğü tarafından verilen 28.02.2020 tarih ve 76071283-130-E.7273 sayılı özelgede;
“ KDV Genel Uygulama Tebliğinin;
-“I/B-8.Arsa Karşılığı İnşaat İşleri” başlıklı bölümünde, arsa karşılığı inşaat işinde iki ayrı teslimin söz konusu olduğu, bunlardan birincisinin, arsa sahibi tarafından konut veya işyerine karşılık müteahhide arsa payı teslimi, ikincisinin ise müteahhit tarafından arsa payına karşılık arsa sahibine yapılan konut veya işyeri teslimi olduğu, ifade edilmektedir.
Bu durumda, firmanın tarafından arsa sahiplerinde alınan 600.000 TL, arsa sahiplerine bırakılan konut veya işyerlerinin karşılığını teşkil etmektedir.
Buna göre, firmanı tarafından arsa sahiplerine bırakılan taşınmazlara ilişkin olarak düzenlenecek faturaya ,arsa sahiplerine bırakılan konutların karşılığı olarak arsa sahiplerinden alınan 600.000 TL tutarın da dahil edilmesi gerekmekte olup, tahsil edilen bu tutar üzerinden de teslime konu taşınmazların tabi olduğu oranda genel esaslar çerçevesinde KDV hesaplanmalıdır. “ denilmiştir
Özelgeden anlaşıldığı üzere, Hazine ve Maliye Bakanlığı, arsa sahiplerinden tahsil edilen nakit bedelin, onlara teslim edilecek bağımsız bölümlerin karşılığını teşkil etmesi sebebiyle, teslime konu taşınmazın tabi olduğu oranda yani, net 150 M2’ nin altında konutlara isabet eden tutar için % 1, işyerlerine isabet eden tutar için %18 KDV uygulanması gerektiğini ifade etmektedir.
SONER TÜRKÜM
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR
Kaynak: www.bdTurkey.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
