Kanun Teklifine göre 2025 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri 14 trilyon 731 milyar TL, gelirler ise 12 trilyon 800 milyar TL olarak hedeflenmiş. Bu durumda bütçe açığı 1 trilyon 930 milyar olarak öngörülmüş.
Beklenen toplam gelirler içindeki vergi gelirleri ise 12 trilyon 651 milyar 462 milyon TL’dir.
2025 yılı Kanun Teklifine göre hedeflenen vergi geliri 2024 yılı Kanunu’na nazaran yaklaşık yüzde 51,77 artmış görünüyor.
Aşağıda 2025 yılı Bütçe Kanun Teklifinde yer alan önemli vergi hedefleri 2024 yılı hedefleri ile birlikte yer almaktadır.
Tabloda açıkça görüldüğü üzere 2025 yılı vergi gelirleri hedeflerinde bir önceki yıla göre önemli artışlar öngörülmüş.Bu artış hedeflerinin tutturulması için mükellefler nezdinde yoğun bir baskı oluşturulacağı şüphesiz.Önümüzdeki yıl ekonomide yaşanan kırılganlığın devam edeceği düşünüldüğünde mükellefleri zor bir yılın beklediğini söyleyebiliriz.
Bütçe teklifinde Önemli Vergi Gelirleri bazında bakıldığında;
2025 yılında hedeflenen gelir vergisi 2 trilyon 150 milyar 959 milyon TL iken bunun 1 trilyon 980 milyar lirası stopaj yoluyla alınması hedefleniyor. Hedeflenen gelir vergisinin yüzde 92’si stopaj yoluyla alınacak. Bu tutar sadece çalışanların ücretlerinden kesilen tutar değildir. Kira stopajları, mevduat faizlerinden vs.’den de alınan stopajlar bu kalem içinde yer alacak.
Stopaj yoluyla alınacak gelir vergisinde bu denli yüksek öngörünün nedeni 2025 yılında ücret gelirlerinden alınan stopaj gelir vergisi yanında özellikle mevduat faizlerinden, devlet tahvili ve hazine bonusundan, KKM’den elde edilen gelirlerden yapılacak stopaj oranlarının artırılacağı gibi bir sonuç çıkarmak mümkün..
2024 yılında 1 trilyon 409 milyar 766 milyon lira ÖTV’den gelir hedeflenmektedir. Bu hedef içindeki en büyük pay ise petrol ve doğal gaz ile motorlu araçlardan elde edilecek ÖTV’dir. Sadece petrol ve doğal gaz ile motorlu araçlardan hedeflenen tahsilat tutarı 953 milyar 353 milyon liradır.
2025 yılı bütçe hedefinde ise beklenen toplam ÖTV 2 trilyon 145 milyar 950 milyon liradır. 2024 yılındaki hedefe nazaran yaklaşık yüzde 52 artış beklenmektedir.
Bu hedef içindeki payı en yüksek kalem yüzde 81 ile tütündür. Yani tütünden yüzde 81 artışla ÖTV tahsilatı hedeflenmektedir.
Motorlu araçlardan ise beklenen gelir 2024’e nazaran yaklaşık yüzde 64 oranında bir artışla 106 milyar 584 milyon TL.
Bütçede en büyük gelirin 4 trilyon 987 milyar TL ile Katma Değer Vergisi’nden (KDV) sağlanması bekleniyor. Bu durumda Özel Tüketim Vergisi’nden elde edilecek 2 trilyon 145 milyar 950 milyon TL ile birlikte, dolaylı vergilerin vergi gelirleri içindeki payının önemini koruduğunu söyleyebiliriz. 12. Kalkınma Planı’nda gelir dağılımı eşitliği vurgusu yapılırken, sıklıkla tartışma konusu olan dolaylı vergilerin payında gerileme öngörülmüyor. Bir başka anlatımla önümüzdeki yıl da dolaysız vergiler olarak bilinen ve vergi adaleti açısından en önemli gelir kalemleri arasında yer alan Gelir Vergisi Ve Kurumlar Vergisinin toplam vergi gelirleri içindeki payı yine yaklaşık yüzde 30’larda kaldığı görülüyor.
Olay | Fatih ACAR
