Asgari Ücret Tespit Komisyonu yeni asgari ücreti belirlemek için iki toplantı yaptı. Komisyonun bugün veya yarın yapacağı üçüncü toplantının ardından yeni asgari ücretin açıklanması bekleniyor. Asgari ücrete yapılacak zamma ilişkin tahminler yüzde 40-50 aralığında yoğunlaşıyor. Yüzde 40 zamla brüt asgari ücret 18.780 TL, net asgari ücret 15.963 TL olacak. Yüzde 50 zamla ise brüt asgari ücret 20.121 TL, net asgari ücret de 17.103 TL’ye çıkacak.
Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) yapılan askerlik borçlanması, doğum borçlanması ve yurt dışı borçlanması başta olmak üzere her türlü hizmet borçlanmalarında primler asgari ücrete göre belirleniyor. Asgari ücret zammı, SGK’ya yapılan hizmet borçlanması maliyetlerini de doğrudan etkiliyor.
Askerlik, doğum gibi borçlanmalarda prim ödemeleri, borçlanma yapan kişilerce belirlenen brüt asgari ücret ile bunun 7.5 katı arasında değişen kazançlar üzerinden yapılıyor. Genellikle de asgari ücret üzerinden borçlanma tercih ediliyor.
Askerlik ve doğum borçlanmasında 1 günlük en düşük prim tutarı olarak günlük asgari ücretin yüzde 32’si oranında, yurt dışı borçlanmasında ise günlük asgari ücretin yüzde 45’i oranında prim ödeniyor.
Şu an itibarıyla bir günlük askerlik ve doğum borçlanma primi en düşük 143.09 TL olarak uygulanıyor.
ASGARİ ÜCRET ZAMMI İLE ASKERLİK BORÇLANMASINDA MALİYET NE OLACAK?
SSK, BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı’na tabi erkek çalışanlarca en yaygın olarak er ve erbaşlıkta geçen süreler ile yedek subay okulundaki süreler için askerlik borçlanması yapılıyor. Askere sigortalı çalışmaya başlamadan önce gidenler askerlik borçlanması yaptıklarında sigorta başlangıç tarihini öne çekebiliyorlar. Bu da genellikle erken emeklilik hakkı verdiği için prim günü eksiği bulunmayanlar da askerlik borçlanmasını tercih edebiliyor.
18 ay askerlik yapanlar bu sürenin tamamını en düşük primden borçlandığında halen 77.268 TL ödeyerek 540 günlük askerlik süresini emekliliğe saydırabiliyorlar. Askerlik borçlanmasını 1 Ocak 2024 tarihinden sonra yaptıklarında ise asgari ücrete yüzde 40 zam geldiğinde 108.175 TL, yüzde 50 zam geldiğinde ise 115.901 TL ödeyecekler. Askerlik borçlanması maliyeti yüzde 40 zamla 30.907 TL, yüzde 50 zamla ise 38.634 TL olacak.
Askerlik borçlanması primleri (TL) | ||
540 gün borçlanma maliyeti | Maliyet artışı | |
Mevcut | 77.268 | |
Yüzde 36 | 105.084 | 27.816 |
yüzde 40 | 108.175 | 30.907 |
yüzde 45 | 112.038 | 34.770 |
Yüzde 50 | 115.901 | 38.634 |
DOĞUM BORÇLANMASINDA MALİYET ARTIŞI DAHA FAZLA OLACAK
Doğum sonrası ücretsiz izin kullanan veya çalışmaya ara veren kadınlar her bir çocuk için boşta geçen sürelerinin 2 yıla kadar olan kısmını borçlanabiliyorlar. Borçlanma hakkı üç çocuğa kadar tanınıyor. Bir kadın bu şekilde 6 yıla kadar doğum borçlanması yapabiliyor.
Doğum borçlanması normalde sigortalı çalışmaya başladıktan sonra boşta geçen süreler için yapılıyor. Ancak, staj sigortası yapmış kadınlar da staj sigortası ile normal sigortalı çalışma arasındaki dönemde doğan çocukları için borçlanma yapabiliyorlar. Staj sigortası sayesinde bu şekilde borçlanma yapan kadınların sigorta başlangıç tarihleri, borçlanma yapılan süre kadar geriye çekildiği için daha erken emeklilik hakkı elde edebiliyorlar.
Halen en düşük prim üzerinden borçlanma yapan kadınlar, bir çocuk için 720 gün borçlanma yaptığında 103.023 TL ödüyorlar. Borçlanmayı 1 Ocak 2024 tarihinden sonra yaptıklarında ise asgari ücrete yüzde 40 zam gelmesi halinde bir çocuk için 144.233 TL ödemek zorunda kalacaklar. Asgari ücret zammının yüzde 50 olması halinde ise bir çocuk için ödeyecekleri doğum borçlanması primi 154.535 TL’ye ulaşacak. Bu durumda bir çocuk için borçlanma maliyeti yeni yılda yüzde 40’lık asgari ücret zammında 41.209 TL, yüzde 50’lik asgari ücret zammında ise 51.512 TL’ye çıkacak.
Doğum Borçlanması primleri (TL) | ||
Zam senaryoları | 720 gün borçlanma maliyeti | Maliyet artışı |
Mevcut | 103.023 | |
Yüzde 36 | 140.112 | 37.089 |
yüzde 40 | 144.233 | 41.209 |
yüzde 45 | 149.384 | 46.361 |
Yüzde 50 | 154.535 | 51.512 |
YURT DIŞI BORÇLANMASI MALİYETİ YAKLAŞIK 400 BİN TL ARTACAK
Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları bir günlük borçlanma için halen en düşük 201.22 TL prim ödüyorlar. Gurbetçi bir evkadını 5400 gün borçlanma için 1 milyon 86.6 bin TL ödeyerek emekli olabiliyor. 1 Ocak 2024 tarihinden sonra borçlanma yapan gurbetçi bir evkadını yüzde 40’lık asgari ücret zammında 1 milyon 521.2 bin lira, yüzde 50’lik asgari ücret zammında ise 1 milyon 629.9 bin lira ödeyecekler. Gurbetçi bir ev kadınının borçlanma maliyeti en az 400 bin lira dolayında artacak.
Yurtdışı Borçlanması primleri (TL) | ||
Zam senaryoları | 5400 gün borçlanma maliyeti | Maliyet artışı |
Mevcut | 1.086.575 | |
Yüzde 36 | 1.477.741 | 391.166 |
yüzde 40 | 1.521.204 | 434.630 |
yüzde 45 | 1.575.533 | 488.959 |
Yüzde 50 | 1.629.862 | 543.287 |
HAFTA SONUNA KADAR BORÇLANMA BAŞVURUSU YAPAN DAHA AZ PRİM ÖDEYECEK
Gelecek yıl SGK’ya borçlanma yapmayı planlayanlar 2024 yılını beklemek yerine borçlanma başvurusunu 31 Aralık 2023 tarihine kadar yapmaları halinde maliyet artışından etkilenmeyecekler. 31 Aralık tarihine kadar başvuru yapanlar mevcut asgari ücret üzerinden, 1 Ocak 2024’ten sonra başvuru yapanlar ise zamlanacak asgari ücret üzerinden prim ödeyecekler.
SGK, başvuruyu 31 Aralık tarihine kadar yapanlara, ne kadar prim ödemeleri gerektiğine dair yazı gönderecek. Ödeme için de askerlik ve doğum borçlanmasında bir ay, yurt dışı borçlanmasında ise 3 ay süre tanınacak. Askerlik ve doğum borçlanması başvurusu yapanlar en erken şubat ayında, yurt dışı borçlanma başvurusu yapanlar da en erken nisan ayında prim ödeyecekler.
Borçlanma başvuruları doğrudan sosyal güvenlik müdürlüklerine yapılabildiği gibi e-Devlet üzerinden de gerçekleştirilebiliyor.