Geçici Vergi ve Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

GEÇİCİ VERGİ VE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

Geçici vergi, gerçek usulde vergilendirilen gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin cari vergilendirme döneminin gelir ve kurumlar vergisine mahsuben üçer aylık kazançları üzerinden hesaplanarak ödenen bir peşin vergi uygulamasıdır.

GEÇİCİ VERGİ MÜKELLEFLERİ KİMLERDİR?

Gerçek kişiler tarafından elde edilen ticari kazançlar ve serbest meslek faaliyeti sebebiyle elde edilen serbest meslek kazançları ile kurumların elde etmiş olduğu kurum kazançları Geçici verginin konusunu oluşturmaktadır. Adi ortaklıklar, kolektif şirketler ve adi komandit şirketler, ortaklık olarak gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olmadıklarından geçici vergi mükellefi değillerdir. Ancak adi ortaklıklar ile kollektif şirketlerde ortakların, komandit şirketlerde ise komandite ortakların elde ettikleri kazançlar geçici verginin konusuna girmektedir.

KİMLER GEÇİCİ VERGİ ÖDEMEZLER?

Tasfiye halindeki kurumlar vergisi mükellefleri tasfiye dönemlerinde, basit usulde vergilendirilen gelir vergisi mükellefleri, yıllara sari inşaat ve onarma işi yapanlar, ücret geliri elde edenler, menkul ve gayrimenkul sermaye iradı sahipleri, zirai kazanç sahipleri, diğer kazanç ve irat elde edenler, kazançları vergiden istisna edilen serbest meslek erbabı, noter bulunmayan yerlerde Adalet Bakanlığı’nca geçici yetkili noter yardımcısı olarak görevlendirilenler geçici vergi ödemezler.

Ancak yıllara sari inşaat onarma işi yapanlar ile geçici noterlik görevini ifa edenler, bu işlerinden elde ettikleri kazançları dışında kalan ticari veya mesleki kazançları nedeniyle geçici vergi ödemek zorundadırlar.

VERGİLENDİRME DÖNEMLERİ

Hesap dönemi takvim yılı olanlar ve özel hesap dönemi tayin edilenler olarak ikiye ayırabiliriz.

Hesap dönemi takvim yılı olanlar yeni düzenlemeyle ;

Birinci dönem ; Ocak - Şubat - Mart

İkinci dönem; Nisan –Mayıs –Haziran

Üçüncü dönem ; Temmuz – Ağustos – Eylül

Olarak üç dönem ve 3,6,9 aylık Mali tablolar esas alınarak geçici vergide beyan edilecek kazancın hesaplamasını yapacaklardır.(4. Dönem (26.10.2021 tarihli ve 31639 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7338 sayılı Kanunla 4. geçici vergilendirme dönemi, 2022 yılı vergilendirme dönemine ilişkin verilecek beyannamelerden itibaren uygulanmak üzere kaldırıldı.) 6 aylık ve 9 aylık mali tablolara göre bulunan kazanç üzerinden hesaplanan vergiden , birinci ve ikinci dönemlerde ödenmesi gereken vergiler indirilerek geçici vergi hesaplaması yapılır.

Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilenler ise; özel hesap döneminin başından itibaren üçer aylık dönemler olarak yukarda bahsettiğimiz esaslar çerçevesinde geçici vergi hesaplaması yapacaklardır.

ÖZELLİK ARZ EDEN DURUMLAR İŞE BAŞLAMA , İŞİ BIRAKMA, HESAP DÖNEMİNİN DEĞİŞMESİ

İşe başlamada ,işe başlanılan tarihin içinde bulunulan dönemin sonuna kadar İşi bırakma veya tasfiye hallerinde işin bırakıldığı veya tasfiyeye girildiği tarihe kadar olan süre Hesap döneminin değişmesi halinde yeni hesap döneminin başladığı tarihe kadar olan süre ayrı bir vergilendirme dönemi sayılacaktır. Dikkat edilmesi gereken noktalar;

Kasa hesabına Adat hesaplaması yapılması(Aylık olarak) Alınan ve verilen çekler hesaplarının banka hesap hareketlerine istinaden kontrolünün yapılması Alıcılar veya Diğer Ticari Alacaklar hesaplarının mutabakatlarının yapılması Alacak senetlerine reeskont uygulaması ve şüpheli hale gelen alacaklarımız var ise karşılıklarının ayrılması Verilen avans hesaplarının kontrolü Gelecek Aylara Ait Giderler hesabının ilgili döneme ait kısmının gider hesaplarına yansıtılması Amortisman (ihtiyari) ayırma işlemi Kısa Vadeli Yabancı Kaynakların ana para ödemeleri ile faiz, bsmv giderlerinin kontrolü Sabit kıymetlerin kredili olarak alınması durumunda ilk yıl katlanılan faizlerin sabit kıymetin maliyetine eklenip eklenilmediğinin kontrolü Satıcılar hesabı ile Diğer Ticari Borçlar hesaplarının mutabakatlarının yapılması Borç senetlerine reeskont uygulanması Ücret bordrolarının kayıtlarda kontrolü Alınan avanslar hesaplarının kontrolü Gelecek Aylara Ait Gelirler hesabının ilgili döneme ait kısmının gelir hesaplarına yansıtılması Kira gelir veya giderlerinin kayıtlardaki kontrolü İlgili işletmenin faaliyet alanına göre maliyet hesaplarının gelir tablosu hesaplarına yansıtılması; A. Üretim işletmesi ise; 150-151-152-620 hesaplarının yansıtılması. B. Alım satım (perakende) işletmesi; 153-621 hesaplarının yansıtılması C. Hizmet üretim işletmesi; 741-622 hesaplarının yansıtılması

17. Kur değerlemelerinin yapılarak (646-656 hesap) ilgili hesaplara kaydının yapılması 18. Sabit kıymet satışlarının kar/zarar durumu veya kar olması durumunda varsa özel fonlar hesabına alınması gerekenlerin kontrolü 19. Maliyet hesaplarının Gelir tablosu hesaplarına yansıtılması 20. Finansman gider kısıtlaması hesaplamasının yapılması 21. Binek araçlara ait kısıtlamaların ve K.K.E.G kontrollerinin yapılması 22. Kiralanan araçlara ait aylık gider ve K.K.E.G kontrolünün yapılması 23. K.K.E.G hesaplarının ayrıntılı olarak takibinin yapılarak beyannameye aktarılmasının sağlanması 24. Geçmiş yıl zararlarının beyanname üzerinde indiriminin yapılması 25. Yıl içinde tahakkuk eden Geçici vergi ödemelerinin beyanname üzerinde indirim kısmının unutulmaması(Geçici verginin ödenip ödenmemesi hususu Yıllık Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi açısından önem arz etmektedir.)

GEÇİCİ VERGİ BEYAN ETME VE ÖDEME SÜRESİ

Geçici Vergi 3 aylık dönemi izleyen ikinci ayın 17. günü akşamına kadar beyan edilir ve ödenir.

KAYNAKÇA

TÜRMOB

Ayşe İşçi

Geçici Vergi ve Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Yurtdışından gelen hizmet faturaları

İNTERAKTİF VERGİ DAİRESİNE TAŞINAN DİLEKÇELER (Aralık 2024)

2025 YILI YASAL DEFTERLERİN NOTER TASDİK İŞLEMLERİ.

Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No: 1)'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Taslağı Hazırlanmıştır

KDV İADESİNDE / TECİL TERKİN UYGULAMASINDA KAPASİTE RAPORU

SERMAYE ARTIRIM KARARLARINI ERTELEYİN!

Basit usulde kazanç istisnası Hakkında Defter Beyan Sistem Duyurusu

DİJİTAL VERGİ DAİRESİNE TAŞINANLAR HİZMETLER

Mal teslimi veya hizmet ifalarında tahsilat ve ödemeleri

Tasfiye beyannamesinin verilme zamanı (Özelge)