Bilindiği üzere enflasyon düzeltmesi, yüksek enflasyon nedeniyle mali tablolarda yer alan duran varlıklar (taşınmaz – makine – taşıt vs.) önemli değer aşınmalarına uğramıştır. Mali tablolarda yer alan bu değerlerin enflasyonun etkisinden arındırılması ve bu aşınmanın giderilmesi için güncellenmesi işlemidir.
Vergi Usul Kanununun 298. Maddesinde, enflasyon düzeltmesinin yapılması için belirlenen şart şöyledir.
“Kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri fiyat endeksindeki artışın, içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde %100’den ve içinde bulunulan hesap döneminde % 10’dan fazla olması halinde mali tablolarını enflasyon düzeltmesine tabi tutarlar. Enflasyon düzeltmesi uygulaması, her iki şartın birlikte gerçekleşmemesi halinde sona erer.”
Bu belirlemeye göre, ilk yılı olan 2018 yılının son ayında da Yi-Üfe endeksinin 422,94 olduğu görülmektedir. Üç yıl sonrası yani 2021 yılının Aralık ayının Yi-Üfe endeksi ise 1022,25’tir. Endeks artışı 1022,25 – 422,94 = 599,31’dir. Yüzde olarak değerlendirildiğinde ise 599,31/422,94 = %142’dir. Yani son üç yılda toplam enflasyon %142 olmuştur. Yasada belirtilen birinci şart oluşmuştur.
İkinci şart ise son yıldaki enflasyonun %10’u aşmış olması gerekmektedir. Sadece Aralık 2021 %79,9 olarak açıklanmıştır. Dolayısıyla enflasyon şartları oluşmuş bulunmaktadır.
Şartların oluşması nedeniyle gelir idaresi başkanlığı internet sitesine enflasyon düzeltmesi ile ilgili taslak tebliğ koymuş olup, kamuoyunun tartışmasına açmıştır.
Ancak bu arada AKP Milletvekili Bülent Kuşoğlu’nun 07.01.2022 tarihinde plan bütçe komisyonuna sunduğu teklif TBMM tutanaklarında yer almaktadır.
İlgili teklife göre V.U.K.’nuna geçici 33. Madde eklenmektedir. Bu maddeye göre enflasyon düzeltme şartlarının oluşmuş bulunmasına karşın enflasyon düzeltmesinin yapılmaması istenmektedir.
Enflasyon düzeltmesinin ertelenerek, şartların oluşup oluşmadığına bakılmaksızın 31.12.2022 tarihine ertelenmesi önerilmektedir.
Eğer bu teklif yasalaşırsa bu dönemde enflasyon düzeltmesi yapılmayacağı anlaşılmaktadır.
Kimin ne yaptığı belli değil. Gelir idaresi başkanlığı kamuoyunun tartışmasına taslak tebliğ yayınlarken, diğer taraftan plan bütçe komisyonunda erteleme teklifi yer almaktadır. Yani herkes ayrı telden gidiyor. Tam bir yönetim zafiyeti yaşanıyor.
Bekleyip göreceğiz.
Kocaeli | Fikret GÖKMEN
