Asgari ücret, "İşçilere normal bir çalışma günü karşılığı olarak ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücret" olarak tanımlanmaktadır.
Asgari ücretin genel amacı, çalışanlara asgari yaşam düzeyini sağlamak ve işverenlerin daha düşük ücret ödemelerine engel olmaktadır. Diğer bir deyişle işçinin ücret bakımından korunması için de asgari ücret önemlidir.
Asgari ücretin değişmesiyle birlikte işsizlik maaşı, kıdem tazminatı, isteğe bağlı sigorta primleri, GSS primleri, askerlik ve doğum borçlanması, staj ücretleri, asgari ücretlilerin rapor ücretlerinin de aralarında olduğu birçok kalemde değişmektedir.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu
Asgari ücret, yasa gereği işçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan, beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirlenmektedir.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında aralık ayında belirlenen tarihlerde toplantılar yapmaktadır.
Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar verilmektedir. Oyların eşit olduğu durumda, başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul edilmektedir.
Asgari Ücret Toplantısı
İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2024 Ocak ayından itibaren geçerli olacak asgari ücreti belirlemek amacıyla çalışmaları kapsamında ilk toplantısını 11.12.2023 tarihinde gerçekleştirdi.
Asgari ücret, doğrudan 7 milyona yakın çalışanı ilgilendirmekle beraber, dolaylı olarak tüm vatandaşları etkilemektedir. Dolayısıyla yeni asgari ücretin belirlenmesi amacıyla resmi süreç 11.12.2023 tarihinde başlamış oldu.
İlk toplantıya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ev sahipliği yaptı. Toplantıda işveren tarafını Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), işçi tarafını ise en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) temsil ediyor.
Asgari ücret belirlenme sürecinde işçi ve işveren tarafın vergi indiriminin devam edeceği yönünde mutabıklar. Her iki taraf, ücretler üzerindeki vergi yüklerinin kademeli olarak azaltılması yönünde aynı düşünceye sahipler.
Bu yılki yapılacak asgari ücret belirleme toplantılarında daha önceki yıllardan farklı olarak, 5 kişilik TÜRK-İŞ heyetinde ilk kez 4 işçi birden yer almaktadır. Heyette yer alan kasiyer, sağlık çalışanı, enerji işçisi ve karayollarında çalışan bir taşeron işçi, yeni asgari ücretin belirlenmesi sürecine katkılarını sunmaktadır.
TÜRK-İŞ belirlenecek olan yeni asgari ücretin "İnsan onuruna yakışır" düzeyde olmasını talep etmektedir. Türk-İş Başkanı Ergün Atalay tecrübeli bir sendikacı olup, emek mücadelesinin bayraklaşmış ismidir. Burada çalışma hayatında dengeleri ve hassasiyetleri, emekçinin taleplerini en iyi bilen isimlerden birisidir.
TİSK ise yeni asgari ücretin dengeli, istihdamı ve rekabet gücünü koruyucu bir seviyede olması gerektiğini savunuyor.
Aynı zamanda TİSK tarafından asgari ücret işveren desteğinin hem devam etmesi hem de artırılması talep ediliyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Asgari ücretin çalışanları enflasyona ezdirmeyecek en makul noktada belirlenmesi için çalışılacağını belirtti.
Herhangi bir ücret konusunun görüşülmediği ilk toplantı sonrasında 2. toplantının 18 Aralık 2023 Pazartesi günü saat 13.30 gerçekleştirileceği açıklandı.
2023 Temmuz döneminden geçerli olan asgari ücretin neti 11.402,35 TL, brüt asgari ücret ise 13.414,50 TL'dir. Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 15.762,04 TL'dir.
İşçi ve işverenin asgari ücret üzerinde uzlaşarak Asgari Ücret Tespit Komisyonunun en doğru rakamı belirlemesini diliyorum.