İsterseniz önce kısaca asgari kurumlar vergi uygulaması ne getiriyor onu hatırlayalım. Sonra da tebliğin hangi bölümleri için yürütmeyi durdurma kararı verildiğine bakalım.
Asgari Kurumlar Vergisine İlişkin Düzenleme,
Hatırlanacağı üzere geçtiğimiz yıl Ağustos ayında Resmi Gazetede yayımlanan 7524 sayılı torba kanun ile asgari kurumlar vergisi 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren uygulanmak üzere hayatımıza girdi.
Söz konusu düzenleme uyarınca; hesaplanan kurumlar vergisinin, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının %10’undan az olamayacağı düzenlenmiştir. İlk uygulamada önümüzdeki Mayıs ayında verilecek ilk geçici vergi de olacaktır.
Yapılan yasal düzenlemenin ardından uygulamanın nasıl olacağına dair açıklamalar içeren 23 Seri No'lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği ile Kurumlar Vergisi Genel Tebliğine (Seri No:1) eklemeler yapıldı.
Ancak tebliğ ile yapılan düzenlemenin geçmiş yıl zararlarını ilgilendiren kısımlarının Kurumlar Vergisi Kanununa aykırı olması gerekçesiyle iptali ve yürütmesinin durdurulması talepli olarak Danıştay’a dava açıldı.
Kurumlar Vergisi Kanunu’na 32/B maddesinden sonra gelmek üzere eklenen “Yurt içi asgari kurumlar vergisi” başlıklı 32/C maddesiyle, Kanun’un 32 ve 32/A maddeleri hükümleri dikkate alınarak hesaplanan kurumlar vergisinin, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının % 10’undan az olmaması öngörülmüştür.
Buna göre, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32 ve 32/A maddeleri çerçevesinde kurumlar vergisi hesaplanacak, bu şekilde hesaplanan vergi tutarı, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının % 10’undan az olamayacaktır.
Kurumlar Vergisi Kanunu’na 32/C maddesinde yapılan düzenlemede, hesaplanan kurumlar vergisinin, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının % 10’unda az olmayacağı hükme bağlanmış, ancak bazı indirim ve istisnaların asgari kurumlar vergisi matrahından düşülmesine izin verilmiştir. Maddede, asgari kurumlar vergisi matrahından düşülecek indirim ve istisnalar sayılmıştır.
Düzenlemeye göre, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancı ibaresi, ticari bilanço kârına kanunen kabul edilmeyen giderlerin eklenmesiyle bulunan tutarı ifade etmektedir.
İptal Davasına Konu Düzenleme ve Yürütmeyi Durdurma Kararı,
28.09.2024 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 23 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği ile Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 1)’ne eklenen 32.5. Yurtiçi asgari kurumlar vergisi” bölümünde, asgari kurumlar vergisi uygulamasına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
Tebliğin, geçmiş yıl zararlarının, asgari kurumlar vergisi matrahının hesabında dikkate alınamayacağına ilişkin açıklamaları iptal davasına konu olmuş, ayrıca yürütmenin durdurulması talep edilmiştir.
Geçmiş yıl zararlarının, dönem sonu ve dönem başı öz sermaye karşılaştırması sonucu ticari bilanço zararı (gider fazlalığı durumu) olarak ortaya çıkabilmesinin yanında çeşitli istisnalardan faydalanılması sonucu mali zarar (zarar olsa dahi indirilebilecek indirim ve istisnaların ticari bilanço karından/zararından düşülmesi durumu) olarak da ortaya çıkabilmesi de mümkündür.
Düzenlemenin amacının, çeşitli indirim ve istisnalar nedeniyle düşük vergilemenin önlenmesi olduğu belirtilmesine karşın bu mahiyette olmayan gider fazlalığından kaynaklanan geçmiş yıl zararlarının asgari vergi matrahından düşülmesine izin verilmemesi, ticari bilanço zararı üzerinden %10 oranında vergi alınmasına yol açacağından kurumlar vergisinin konusunun, Kanun’un 1. maddesinde sayılan kurumların kazançları olduğu dikkate alındığında, geçmiş yıl zararından dolayı vergiye tabi kazancı olmayan bir mükellefin dava konusu düzenleme nedeniyle vergi ödemek zorunda kalacaktır.
Yürütmenin durdurulması talebini inceleyen Danıştay Üçüncü Dairesi;
• İlgili mevzuat hükümleri bir arada değerlendirildiğinde, 7524 sayılı Kanun'un 36. maddesiyle 5520 sayılı Kanun'a eklenen "Yurt içi asgari kurumlar vergisi" başlıklı 32/C maddesinde, Kanun'un 32. ve 32/A maddeleri hükümleri dikkate alınarak hesaplanan kurumlar vergisinin, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının %10’undan az olamayacağı ve yurt içi asgari kurumlar vergisi hesaplanırken 1. fıkrada belirtilen kurum kazancından 2. fıkrada sayılan istisna ve indirimlerin düşüleceğinin belirtildiği, bunların dışında asgari verginin matrahının hesaplanmasına yönelik başkaca bir belirleme yapılmadığı,
• Davalı idareye matrahın belirlenmesine yönelik bir yetki verilmediği gibi indirim ve istisnalar dışında kalan diğer unsurların asgari verginin matrahından düşülmesine izin verilmeyeceğine dair bir yasal düzenleme de bulunmadığı,
• Geçmiş yıl zararlarının asgari kurumlar vergisi matrahından düşülmeyeceği ve asgari kurumlar vergisinin hesaplanmasında dikkate alınacağına ilişkin dava konusu düzenlemede hukuka uygunluk bulunmadığı ve
• Uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararların doğmasına yol açabileceği,
gerekçeleriyle, 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Tebliğinin, 32.5. Yurtiçi asgari kurumlar vergisi” bölümünün, “32.5.4.” ve “32.5.6.” alt bölümlerinin yedinci paragrafları ile “32.5.6.” alt bölümünde yer alan üçüncü ve beşinci örneklerin geçmiş yıl zararlarını ilgilendiren kısımlarının yürütmesinin durdurulmasına karar vermiştir.
Şimdi Ne Olacak,
Yürütmenin durdurulması kararı verilen davada nihai karar verilinceye kadar veya yeni bir kanuni düzenleme yapılıncaya kadar, Geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere geçmiş yıl zararları, Yurt İçi Asgari Kurumlar vergisi hesabında düşülebilecektir.
Yeminli Mali Müşavir
