Yeniden Değerleme Oranları Artırıldı
Ekimden ekime 12 aylık ortalamalara göre üretici enflasyon oranı (Yİ-ÜFE) yüzde 58,46 olarak açıklandı. Bu oran, aynı zamanda 2023 yılı yeniden değerleme oranı olarak kabul ediliyor.
İlgili yasalarda, hangi tutarların yeniden değerleme oranında artırılacağı ve sıfırlama yöntemleri belirlenmiş durumda. Buna göre 2024 yılında geçerli olacak; gelir vergisi tarife dilimleri, damga vergileri, harçlar, cezalar, istisna ve beyan sınırları gibi birçok tutar yeniden değerleme oranını kullanarak hesaplanıyor.
Özellikle şirketlerin mali işler departmanında çalışanların bütçe çalışmalarında kullanabilmeleri için yeniden değerleme oranını kullanarak 2024 yılında uygulanacak olan bazı vergisel büyüklükleri hesapladık.
Günlük yemek istisnası
Çalışanlara işyeri ve müştemilatında yemek verilmediği durumlarda, çalışılan her gün için (2023 yılında) 110 liraya kadar yapılan ödemeler gelir vergisinden istisna olarak değerlendiriliyor. Günlük istisna tutarı 2024 yılında 170 lira olarak uygulanacak.
Ulaşım giderleri
İşverenlerce çalışanlara servis imkânı sağlanmadığı durumlarda, çalışılan günlere ait bir günlük ulaşım bedelinin (2023 yılında) 56 liraya kadar olan kısmı gelir vergisinden istisnadır.. Bu tutar 2024 yılında 88 lira olarak uygulanacak.
Gelir vergisi tarifesi
Gelir vergisi tarifesindeki gelir dilimleri, yeniden değerleme oranında artırıldığında (yüzde 5’e kadar olan kesirler de silinince) 2024 yılı için geçerli olacak gelir vergisi tarifeleri aşağıdaki şekilde oluşuyor:
Kira gelirlerini beyan eden mükellefler için bir istisna uygulaması var. Ancak sadece konut kira gelirleri için geçerli. 2023 yılı gelirleri için 21 bin lira olarak uygulanıyor. 2024 gelirleri için istisna tutarı 33 bin liraya çıkıyor.
Beyan sınırı
Temettü gelirleri, iş yeri kira gelirleri veya birden fazla işverenden elde edilen ücret gelirleri gibi, tevkifata (vergi kesintisi) tabi menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarının beyanında kullanılan sınır tutarı da yeniden değerleme oranına göre artırılıyor. 2023 gelirleri için 150 bin lira olan bu tutar, 2024 gelirleri için 230 bin liraya çıkıyor.
Herhangi bir tevkifat veya istisna uygulamasına tabi olmayan gayrimenkul ve menkul sermaye iratlarında (yurtdışı banka faiz geliri gibi) ise 8 bin 400 lira olan beyan sınırı 2024’te 13 bin lira olarak uygulanacak.
2023 yılında 4 bin 400 lira olarak uygulanan fatura düzenleme sınırı ve doğrudan gider yazılabilecek demirbaşlara ait sınır, 2024 yılında 6 bin 900 lira olarak uygulanacak.
Binek otomobil giderleriyle ilgili 2023 yılında uygulanan tutarlar ile yeniden değerleme oranında artırılarak hesaplanan 2024 tutarları aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.
Uyumlu mükellef indirimi
İndirim uygulaması ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlar ile kurumlar vergisi mükellefleri için geçerli. Beyannamelerini zamanında veren, vergi borcu olmayan, önceki yıllara ilişkin haklarında kesinleşmiş tarhiyat bulunmayan mükellefler bu indirimden yararlanabiliyorlar.
Yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin %5’i, ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden düşülüyor. Finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri ile emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları bu indirim uygulamasından yararlanamıyorlar.
İndirimin bir de üst limiti var. 2023 yılında verilen beyannameler için 4 milyon 400 bin lira olarak uygulanan limit 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde 6 milyon 900 bin liraya çıkıyor.
Diğer Tutarlar
Usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları, çeşitli istisna ve indirim tutarları, bilanço usulüne göre defter tutma hadleri, maktu (tutarsal) olarak alınan damga vergisi ve harçlar ile MTV gibi birçok tutar 2024 yılında yüzde 58,46 oranında, emlak vergileri ise yeniden değerleme oranının yarısı kadar (yüzde 29,23) artırılarak uygulanacak.
Değişen Diğer Vergisel Parametreler
Gecikme zammı oranı, 7782 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 14 Kasım 2023 tarihinden itibaren aylık %2,5’tan % 3,5’a yükseltilmiştir.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 51 inci maddesinde, amme alacağının ödeme müddeti içinde ödenmeyen kısmına, vâdenin bitim tarihinden itibaren her ay için ayrı ayrı %4 oranında gecikme zammı hesaplanmaktadır.Ay kesirlerine isabet eden gecikme zammı günlük olarak hesaplanmaktadır.
Diğer taraftan, Vergi Usul Kanununun 112/3 üncü maddesi gereğince hesaplanan gecikme faizi ile 371/5 inci maddesi gereğince hesaplanan pişmanlık zammının oranı, gecikme zammı oranına bağlanmış olduğundan, gecikme faizi ve pişmanlık zammı oranları da 14 Kasım 2023 tarihinden itibaren kendiliğinden aylık % 3,5’a yükselmiştir.
Tecil Faizi Oranı
Yıllık %24’ten %36’ya Yükseltilmiştir
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 14.11.2023 tarihli ve 32369 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tahsilat Genel Tebliği (Seri: C Sıra No: 7) (Tebliğ) ile 6183 Sayılı Kanunun 48’inci maddesinde kendisine tanınan yetkiye istinaden, tecil faizi oranını yıllık % 24’ten % 36’ya yükseltmiş bulunmaktadır.
Bu Tebliğ yayım tarihi olan 14.11.2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.