Servet vergilendirmesi AB’nin gündeminde

Rapor, üye Devletlerin vergi sistemlerinin tasarımı ve performansına ilişkin genel bir bakış ve derinlemesine bir analiz sunmaktadır. Paydaşları son gelişmeler hakkında bilgilendirmenin yanı sıra politika yapıcılara AB’deki vergi sistemlerinin işleyişini iyileştirmelerine yardımcı olabilecek bilgiler sağlamayı amaçlamaktadır. Raporun kapsamı Raporda, AB genelinde vergi gelirlerinin yapısı, ekonomik işlevlerine ve vergi türüne göre, ülkeler arasındaki ve zaman içindeki farklılıklara odaklanarak incelenmektedir. Rapordan hareketle küresel gündeme ve dolayısıyla AB üzerinden Türkiye’deki tartışmalara yönelik pek çok çıkarım yapmak mümkün ancak özellikle servet vergilendirmesinin üzerinde durmak gereklidir. Hükümetlerin servet eşitsizlikleri nedeniyle mali durumlarını iyileştirmek için ek kaynaklara ihtiyaç duymaları, yüksek işgücü vergilerinin yerini alacak büyüme ve istihdam dostu bir gelir kaynağı arayışında olmaları -Sao Paulo’daki son G20 tartışmalarında da görüldüğü gibi- servetin vergilendirilmesini küresel olarak öne çıkarıyor. Uygulamalar, Avrupa ve ABD’de genişliyor. Rakamlar çarpıcı Rapor, AB genelinde çarpıcı bir tespit yapıyor. Servet, gelirden çok daha eşitsiz bir şekilde dağılmaktadır. Servet Eşitsizliği Laboratuvarı verilerinin de gösterdiği üzere, AB’deki en yüksek gelire sahip %1’lik kesim AB’de tahakkuk eden tüm gelirin %11,6’sını alırken, en zengin %1’lik kesim net kişisel servetin %24,6’sını elinde bulundurmaktadır . Veriler ayrıca gelire kıyasla servet oranının arttığını, AB’de servetin gelire oranının son on yılda %14’lük bir artışla %549’dan %626’ya yükseldiğini göstermektedir. Bu artış Latin Amerika (+%5) veya Japonya’dan (+%3) daha yüksek, ancak Çin (+%36) ve Amerika Birleşik Devletleri’nden (+%39) daha düşük. Ayrıca, mevcut servet eşitsizliğinin artması, sermaye geliri üzerinden gelir eşitsizliğini artırmaktadır. Servet vergilendirmesi yöntemleri Rapora göre, varlık vergilendirmesi çeşitli biçimlerde olabilir. Bir olasılık, şu anda Norveç, İsviçre ve İspanya tarafından uygulanan ve vergi matrahı olarak tüm sermaye varlıkları eksi borçların toplamını kullanan “net aktif vergisi”dir. Varlık vergisi, taşınmaz mallar (konut, arazi vb.) veya Belçika, Fransa, İtalya ve Hollanda örneklerinde olduğu gibi (finansal varlık vergileri, lüks mallara uygulanan tüketim vergisi) yalnızca belirli türdeki varlıklara da uygulanabilir. Bir başka servet vergisi türü de servet transferlerine uygulanan vergilerdir; bu vergiler, kişilerin servet stokundan değil, servet transferi üzerinden (bağış ve miraslar, varlıkların satışı) alınması nedeniyle diğer servet vergilerinden farklıdır. Veraset ve intikal vergisi sorunu Veraset ve intikal vergileri AB’deki toplam vergi gelirlerinin oldukça küçük bir kısmını temsil ediyor. Veraset, emlak ve intikal vergilerinin payı 2022 yılı içinde, toplam vergi gelirlerinin %0,6’sıdır. Şu anda yalnızca İspanya net aktif vergisi uygulamaktadır. Geçtiğimiz on yıllarda AB’de servet vergileri, özellikle sermaye kaçışı sorunu ve vergi yönetiminin maliyeti nedeniyle yürürlükten kaldırılmış veya azaltılmıştır. Miras vergilendirmesi, doğumda eşitsizliği sınırlamanın ve işgücü arzını artırmanın bir yolu olarak görülmektedir. Miras, servetin yeniden üretiminin ve eşitsizliklerin ana etmenlerinden biridir. Üye Devletlerin üçte ikisi veraset vergisi uygulamaktadır, ancak oran ve tasarım önemli ölçüde farklılık göstermektedir; uygulanan oranlar mirasın büyüklüğüne ve bağışçı ile mirasçı arasındaki ilişkiye bağlıdır ( %0’dan %87,6’ya kadar). Türkiye bakımından benzer bir rakam çalışmasına ulaşmak güç ancak AB Raporu’nda yer alan temel tespit ve değerlendirmelere katılmak gerektiği görüşündeyim. İlk vergi paketinde olmasa bile sonraki vergi paketlerinde uluslararası gelişmelere uyumlu olarak servet vergilemesinin daha yüksek sesle tartışılması gerekmektedir. *Annual report on taxation 2024 Review of taxation policies in the European Union https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication Dünya | Doç. Dr. Ayhan Selçuk ÖZGENÇ

Servet vergilendirmesi AB’nin gündeminde

Türkiye’de yeni vergi paketi tüm hızıyla tartışılmaya devam ederken, geçtiğimiz hafta Avrupa Birliğinin Yıllık Vergilendirme 2024 Raporu yayınlandı*.

Tasfiyeye giriş beyannamesi ne zaman verilmelidir?

Vergi ceza ihbarnamesi nedir?

Vergi ve Diğer Kamu Alacaklarında Kanuni Temsilcilerin Sorumluluk ve Ödevleri

Personellere bir şirket aracılığıyla taşımacılık hizmeti verilmesinin vergisel durumu

KAYITLARDA YER ALAN HURDA MAKİNE VE TEÇHİZATLARIN KDV’ DEN İSTİSNA OLARAK TESLİMLERİ SONUCU YÜKLENİLEN KDV’ NİN DURUMU

Elektronik Postada Sarf Edilen Söz Sebebiyle İş Akdinin Feshedilmesi (AYM Sayı: 32664)

İkmalen tarhiyatın önemi

Şirketlerde Asgari Sermaye Tutarları, Avukat Bulundurma Zorunluluğu Ve Cezaları

10 milyon liralık üst sınır, Vergi Usul Kanunu Madde 160/A'da da uygulanabilecek mi?

Esnaf ve sanatkârlarca üretilen mal ve hizmetlerin fiyat tarifelerinin fiyatları nasıl belirlenir?