Vergi tahsilat artışı, ek bütçe yapılmasını engelleyemeyecek

Hazine ve Maliye Bakanlığı, Mayıs 2023 Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri Raporu'nu açıkladı. Mayıs ayında vergi tahsilatındaki artışların etkisi ile bütçe 118 milyar 906 milyon TL fazla verdi. Ocak-mayıs döneminde ise kümülatif bütçe açığı 263 milyar 590 milyon TL olarak varlığını sürdürüyor.

İlk 5 ayda bütçe giderleri, geçen yılın aynı dönemine göre %95.4 oranında artarken, bütçe giderleri içinde yer alan personel giderleri %108.3, cari transferler %106.1 ve faiz giderleri %95.2 oranında arttı. Geçen yılın mayıs ayında 17 milyar 912 milyon TL olan faiz giderinin 2023 yılı Mayıs ayında 102 milyar 714 milyon TL ile %473.4 oranında artması, seçimin ve borçlanma maliyetlerinin artmasının sonucu olsa gerek.

VERGİ TAHSİLATI YÜKSELİŞE GEÇTİ

Artan bütçe giderlerinin ana finansman kaynağı olan vergi tahsilatı, yıllık Kurumlar Vergisi beyannameleri ve geçici vergi ödemelerinin etkisi ile harekete geçti. Bütçe gelirleri ilk 5 ayda geçen yılın aynı dönemine göre %48.7 oranında artarken, vergi gelirleri %55.6 oranında arttı.

İlk 5 ayda vergi türleri itibari ile yapılan vergi tahsilatları ve toplam vergi gelirleri içindeki oransal ağırlıklarını gösteren tablo aşağıda yer almaktadır.

İlk 5 aylık vergi tahsilat analizi

– Özel Tüketim Vergisi ve Katma Değer Vergisi'nin toplam vergi tahsilatı içindeki oranı %49.09,

– Halen başvuru süresi devam eden 7440 sayılı Af Kanunu kapsamında; 31.5.3023 itibari ile yapılan tahsilat tutarı 14 milyar 991 milyon TL,

– 7440 sayılı Kanun kapsamında depremin yaralarını sarmak için 17.000 Kurumlar Vergisi mükellefine getirilen ve ilk taksiti ödenen Ek Kurumlar Vergisi'nden yapılan tahsilat tutarı 34 milyar 788 milyon TL,

– Türk Lirası mevduatı ile Kur Korumalı Mevduat yapanların kur farkı zararları için vergi gelirlerinden ödenen tutar mayıs ayında 1 milyar 600 milyon ve toplamda 96 milyar 979 milyon liraya çıktı,

– Motorlu araçlardan alınan Özel Tüketim Vergisi tutarı geçen yılın ilk beş ayında 45 milyar 216 milyon TL'den bu yılın aynı döneminde 123 milyar 99 milyon TL'ye yükseldi,

– Gelir Vergisi tahsilatı, çoğunlukla ücret gelirleri üzerinden alınan gelir vergisinin etkisi ile geçen yılın aynı dönemine göre %31.20 oranında artış göstermiş,

– Dahilde Alınan Katma Değer Vergisi tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre %96 oranında artarak, 128 milyar 694 milyon TL'ye yükselmiş,

– Geçen yılın son üç aylık dönemi için 17 Şubat 2023'te verilmesi gereken geçici vergi beyannamesi verilmesi uygulaması yasa ile tamamen kaldırıldığı için; Kurumlar Vergisi tahsilatı için Maliye nisan ayını bekliyordu. Beyanname verme süresi 5 Mayıs 2023'e ertelenince, bütün tahsilat mayıs ayında gerçekleşti. Mayıs 2023'te yapılan Kurumlar Vergisi tahsilatı 255 milyar 731 milyon TL oldu. Bu tahsilatın 148 milyar 165 milyon TL'si 2022 hesap dönemi Kurumlar Vergisi beyannamesi ile oluşan tahakkuklardan ve 96 milyar 965 milyon TL'si ise 2023 yılının Ocak-Mart dönemi geçici vergi beyannamesi ile oluşan tahakkuklardan yapılan tahsilatlardan oluştu.

Vergi tahsilatındaki artışlar ve enflasyonun etkilerine rağmen, ek bütçe yapılması zorunluluğunu ertelemek mümkün değil. Yapılacak maaş artışları, EYT ödemeleri, ertelenen doğalgaz ödemeleri, kamu bankaları zararları, cari transferler dikkate alındığında; Meclis tatile girmeden, Ek Bütçe Kanun Teklifi Meclis'e gelecektir.

Sözcü | Nedim TÜRKMEN

Vergi tahsilat artışı, ek bütçe yapılmasını engelleyemeyecek

Vergi sonrası yurtdışı alışverişi frene bastı

Konkordato kararlarının sosyal güvenlik uygulamalarına etkisi

İSPİH desteği nedir, kimler nasıl yararlanabilir?

Giyimde istihdam eriyor

Eylül ayı kira artış oranı belli oldu

Ağustos Ayı Enflasyon verileri açıklandı..

Vergi borçlularının isimleri Türkiye genelinde açıklanacak

Yeni bir başlangıç: İşgücü Uyum Programı

Tarımını kaybeden ülke

Küçük işletmelere ve yatırımcılara "enflasyon muhasebesi"nde kolaylık getiriliyor