Neden dava açılmıştı?
Ek verginin özellikle eşitlik, hukuki belirginlik, öngörülebilirlik, verginin mali gücü göre alınması ve yapılan düzenlemenin geriye yürüme sayılıp sayılmayacağı yönleriyle, anayasaya aykırılık taşıyıp taşımadığı konusu tartışılmış, kanun kapsamına girip ek vergi beyan eden mükelleflerin büyük bölümü beyanlarını ihtirazi kayıtla vermiş, konuyu anayasaya aykırılık iddiası ile yargıya taşımıştı.
Bir yandan vergi vermeyen veya eksik verenler için af üzerine af çıkarılırken, hatta Ek Kurumlar Vergisi istenilen 2022 beyan dönemi için henüz beyanname verilmeden matrah artırımı imkânı getirilmiş olması dikkate alındığında, bu düzenlemenin (hem de af düzenlemesinin içinde yapılarak )kayıtlı mükelleflerin cezalandırılması anlamına gelmesi nedeniyle, mali güce göre vergi alma yerine, faturanın yine kümesteki kaz muamelesi yapılan düzgün beyanda bulunan şirketlere çıkarılması olduğu düşüncesi ile konu yargıya taşınmıştır.
Hatırlatmak gerekirse, mükelleflerce konunun yargıya taşınma nedenleri yukarıda zikrettiğimiz ilkelerle sınırlı olmamış, aşağıdaki hususlar da ayrıntılı açıklamalar ve bilimsel mütalaalarla desteklenerek mahkemelere sunulmuştu.
1-Üretim tesisleri deprem bölgesinde şirket merkezleri bölge dışında olan şirketler ek vergi ödediler Türkiye genelinde satış yapan, ithalat ve ihracatları da olan çok sayıda deprem bölgesi(6.2.2023 depreminde zarar gören il ve ilçeler) şirketinin merkezleri bölge dışında, çoğunlukla da İstanbul’da. Merkezi bölge dışında olan bu şirketler ek vergiye tabi oldular.
2- Şirketler zararda da olsalar ek vergi ödediler Şirketler, 2022 yılı şirket için zararla kapanmış olsa veya önceki yıllardaki birikmiş zararları nedeniyle 2022 yılında ödenecek kurumlar vergisi çıkmasa bile, indirim veya istisna tutarı üzerinden ek vergiye tabi oldular. Bu durum, vergi ile mali güç ilişkisini koparmakta, indirim ve istisnalar nedeniyle 2022 yılının vergilenmemiş kazançları üzerinden vergi alma amacıyla çelişmektedir.
3- Emisyon primleri ek vergiye tabi tutuldu Emisyon primi, ilgili şirketin 2022 yılı faaliyetleri sonucu elde edilen bir kazanç-gelir değil, ortakların şirkete koydukları sermaye benzeri bir fon olduğundan vergiye tabi tutulmaması gerekirdi.
4- İştirak kazançları istisnası vergilendi İştirak kazançları istisnası (ilk şirkette bu kazanç vergilendiği için, dağıtılmadıkça ikinci şirkette tekrar vergilememek ve) mükerrer vergilemeyi önlemek için getirilmiş bir düzenleme olduğundan hareketle ek vergi kapsamına girmemesi gerektiği ileri sürülmektedir.
Aykırılık iddiasını reddeden kararlar
İlk etapta anayasaya aykırılık iddiasını reddeden kararlar verildi. İstinaf kararı bildiğimiz kadarıyla henüz verilmedi. Ek MTV konusunda Anayasa Mahkemesince verilen kararla da birleşince mahkemelerin konuyu Anayasa Mahkemesine taşımamış olması mükelleflerde umutsuzluk yaratmıştı.
İstanbul'da bir mahkeme Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı
Anayasaya aykırılık iddiasının ciddi bulunarak bir mahkemece Anayasa Mahkemesine gönderilmiş olması nedeniyle, yargılaması devam eden bütün mahkemelerin konuyu bekletici mesele sayarak Anayasa Mahkemesi kararını bekleyecekleri öngörülmektedir. Bu kez Ek Kurumlar Vergisi için mükelleflerin gözü tekrar Anayasa Mahkemesine çevrildi.
Dünya | Zeki GÜNDÜZ
