Şeklinde bir yayını gördüm ve inceleyip yazı haline getir­mek istedim. Ancak bir ay sonra sıra geldi. Bana göre çok önemli bir başlangıç bu. Bırakın Adriyatik’ten Pasifik’e kadar olmayı, taa Atlantik’ten Pasifik’e kadar olan bölgeyi etkisi al­tına alacak bir anlaşma ve hazırlık diye düşünüyorum.

Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkiye ve Özbekistan devletleri arasında yapılan bu anlaşma ile:

Taraf devletler arasında dolaşımda bulunan eşya ve taşıt­ların gümrük kontrollerinin yürütülmesine dair koşulların az­altılması ve basitleştirilmesine ilişkin şartlar belirlenecektir

Tedarik zinciri sürecinde eşyanın dolaşımını destekle­mekte gümrük idarelerinin önemli rolünü göz önüne ala­caklardır.

Taraf devletlerin ulusal mevzuat hükümlerini, Birleşmiş Milletler ve Dünya Gümrük Örgütü’nün standartları ve tavsi­yeleri ile uluslararası bilgi alışverişi uygulamalarını dikkate alacaklardır.

Basitleştirilmiş Gümrük hattının geliştirilmesini ve güvenliğini sağla­mak üzere belirti­len konularda mutabık kalmış­lardır.

Basitleştirilmiş gümrük hattı, tica­ret erbaşı, bilgi de­ğişimi ve teknik koşullar bu anlaşmada tarif edilmiştir.

Taraflar Azerbaycan Cumhuriyeti, Kazakistan Cumhuri­yeti, Kırgız Cumhuriyeti, Türkiye Cumhuriyeti ve Özbekistan Cumhuriyetidir.

Basitleştirilmiş Gümrük Anlaşması BGH olarak anılacaktır.

Anlaşmanın amaç ve kapsamı bilgi paylaşımı, bilgi alışve­rişinin teknik koşulları, taşımacılık yöntemleri için geçerli bir ortak uygulama olacaktır. Anlaşmaya taraf devletler bu an­laşmaya aykırı hareket etmekten kaçınacaktır. BGH şeffaf, öngörülebilir ve ayrımcı olmayan bir niteliğe sahip olacak ve haksız rekabete yol açmayacaktır.

Böylece gümrük işlemlerinin tamamlanmasında öncelik

Kolaylaştırılmış gümrük işlemleri

Gümrük muayenesi yapılmaması ve gerekli olduğu hal­lerde ise en kısa sürede gerçekleştirilmesi

Bilgi ve belgelerin kullanımı esasları

Uygulama süreci konusunda hükümler

6 aylık bir pilot proje hazırlanıp uygulanması

Bu anlaşmanın Diğer uluslararası anlaşmalarla ilişkisi

Anlaşmazlıkların halli konusundaki hükümler bulunmak­tadır. Anlaşmanın yürürlüğe girişi için gerekli iç yasal prose­dürler tamamlandığı bildirilecek ve bu bildirimden itibaren 30’uncu (otuz) gün anlaşma yürürlüğe girecektir.

Anlaşma belirsiz bir süre için akdedilir, taraflardan her­hangi biri yazılı olarak talep eder ve bildirimde bulunursa anlaşma bildirim tarihinden itibaren 3 ay içinde fesih olur.

Anlaşmanın Depozitörü Türk Devletleri Teşkilatı Sekreter­yası’dır.

Anlaşmanın ekinde paylaşılacak bilgilerin içeriği tek tek belirtilmiştir.

Bana göre bu anlaşma Türk Devletlerinin birbiri ile ilişkile­rini artırabilmek için yapılmış en önemli anlaşmalardan biri­dir. Bu ve bundan sonraki düzenlemeleri özellikle tüccar ve sanayicilerimizin dikkatle takibi, öğrenmesi, uygulaması çok önemli olacaktır. Uzak bir hayal ama niye Türk devletleri bir­liği olmasın? Orada Avrupa Birliği varsa burada da Türk Dev­letleri Birliği (TDB) olacaktır demek istiyorum.

EkoHaber | Cevdet AKÇAKOCA