Danimarka büyükbaş hayvanları karbon ayak izlerinden sorumlu tutan ilk ülke olmaya hazırlanıyor.

İskandinav ülkesindeki koalisyon hükümeti tarafından bu hafta uzlaşılan bir tasarıya göre, milletvekilleri çiftçilere küresel metan emisyonlarının büyük bir bölümünü oluşturan inekler, domuzlar ve koyunlar tarafından yayılan ton karbondioksit başına yaklaşık 43 dolar (300 kron) vergi planını açıkladı. Karbon emisyonunu azaltmak ve doğal habitatları korumak için yapılan geniş çaplı bir anlaşmanın bir parçası olan bu vergi 2030 yılında yürürlüğe girecek.

Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Lokke Rasmussen CNN International’daki açıklamasında, “Bugünkü uzlaşmayla birlikte Danimarka’daki tablonun son zamanlardaki en büyük dönüşümüne milyarları aşan yatırımlar yapıyoruz. Aynı zamanda dünyada tarıma karbon vergisi uygulayan ilk ülke olacağız” ifadelerine yer verdi.

Küresel iklim krizinin en büyük suçlusu tarım. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü verilerine göre 2015 yılında sadece hayvancılık sektörü insan yapımı sera gazı emisyonlarının yaklaşık %12’sine katkıda bulundu.

Önemli bir süt ve domuz eti ihracatçısı olan Danimarka’da bu sorun daha da belirgin hale geldi. Avrupa Komisyonu’nun 2022 raporuna göre İskandinav ülkesinin sera gazı emisyonlarının dörtte biri tarım kaynaklıydı ve bu diğer sektörlerin tamamından daha fazlaydı.

Anlaşmanın bir parçası olan vergi indirimleri nedeniyle çiftçiler için bir ton karbondioksit başına ilk beş yıl için sadece 120 kron (17 dolar) vergi ödeyecek. Danimarkalı düşünce kuruluşu Concito’ya göre bir süt ineği yılda ortalama 5,6 tona eşdeğer karbon salıyor. Bu da yıllık 672 kron veya kabaca 96 dolarlık vergiye eşdeğer olacak. 2035’te ise bu oran bir ton CO2 başına 300 krona çıkacak.

Vergi tasarısının bu yıl içerisinde Danimarka parlamentosunda onaylanması bekleniyor. Her ne kadar böyle bir politika ilk kez uygulanıyor olsa da Fortune’un haberine göre ilk kez denenmiyor. Yeni Zelanda’da “gaz çıkarma vergisi” olarak ortaya atılan tasarı tarım lobi örgütlerinin muhalefeti sonucunda geri çevrilmişti.

Avrupa'da ise tarım lobi örgütleri Danimarka'nın tasarısına karışık net bir cevap vermedi. Danimarkalı çiftçi grubu Bæredygtigt Landbrug'un Başkanı Peter Kiær salı günü yaptığı açıklamada, planı bürokratik ve gereksiz olarak nitelendirdi.

Kiær, "Bir iklim sorunu olduğunun farkındayız ve Danimarka tarımı bunun çözülmesine yardımcı olacak. Ancak bu anlaşmanın sorunları çözeceğine inanmıyoruz. Çünkü tarımın yeşil yatırımlarının çarkına bir çomak sokacak" uyarısında bulundu.

Avrupa'nın en büyük çiftlik tedarik şirketlerinden biri olan Danimarkalı kooperatif DLG Group'un CEO'su Kristian Hundeboll, CNN'e verdiği demeçte, Danimarkalı çiftçilerin rekabetçi kalabilmesi için politikanın Avrupa Birliği mevzuatına uyması gerektiğini söyledi.

Hundeboll "Ne iklim, ne tarım ne de yan sanayiler Danimarka'nın tek taraflı hareket etmesinden fayda sağlamıyor" açıklamasında bulundu.

Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre Avrupa Birliği’nin blok genelinde benzer herhangi bir politikayı yürürlüğe koyması ile kolay gözükmüyor. Avrupa'daki iklim lobisi, kıtayı saran çiftçi protestoları dalgasının ardından mart ayında zarar görmüş habitatları restore etmek için kapsamlı vergiler içeren yasa tasarılarını rafa kaldırdı. Bu ayın başlarında, Avrupa Birliği'nin yasama organı olan Avrupa Parlamentosu’nda seçimler de sağ siyasetçilerin önemli bir zaferiyle sonuçlandı.

FinansGündem