Değerli okurlar, deprem nedeniyle bir defaya mahsus alınması öngörülen “ek vergi” birçok mükellef tarafından ihtirazî kayıtla beyan edildi ve Anayasa'ya aykırılığı olduğu gerekçesiyle dava konusu edildi.

Ek vergi, kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, 2022 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannameleri üzerinde indirim konusu yapılan istisna ve indirim tutarları ile teşvikli yatırımlara ilişkin indirimli kurumlar vergisine tabi matrahlar üzerinden yüzde 10 veya yüzde 5 oranında tahakkuk ettirildi.

Ek vergi için ayrı bir beyanname verilmedi, kurumlar vergisi beyannamesi ile ek verginin de beyanı yapıldı ve kurumlar vergisi tahakkuk fişinde ek vergi ayrıca gösterildi.

Kanunda ek verginin ilk taksitinin kurumlar vergisinin ödeme süresi içinde, ikinci taksitinin ise bu süreyi takip eden dördüncü ayda ödenmesi öngörüldü.

Buna göre, hesap dönemi takvim yılı olan kurumlarda kurumlar vergisi beyannamesinin Nisan ayı sonuna kadar (bu sürenin resmi tatile denk gelmesi nedeniyle 2022 yılı için 2 Mayıs 2023 tarihine kadar) verilmesi ve tahakkuk eden kurumlar vergisinin de aynı süre içinde ödenmesi gerekiyordu.

Ek vergi ikinci taksit ödeme süresi uzadı mı?

Ancak bu süre sonuna kadar verilmesi gereken 2022 hesap dönemine ait kurumlar vergisi beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri, 25 Nisan 2023 tarihli ve 154 sayılı Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile 5 Mayıs 2023 Cuma günü sonuna kadar uzatıldı.

Bu durumda ek verginin ilk taksitinin ödeme süresi de kendiliğinden 5 Mayıs 2023 Cuma günü sonuna kadar uzamış oldu. Bu konuda tereddüt yok!

Peki, bu durumda ek verginin ikinci taksitinin ödeme süresi de uzamış oldu mu?

Yani ikinci taksitin, normal kanuni ödeme süresi olan Nisan ayını takip eden dördüncü ay olan Ağustos 2023 ayı sonuna kadar mı, yoksa uzayan 5 Mayıs 2023 tarihi esas alınarak Eylül 2023 ayı sonuna kadar mı ödenmesi gerekiyor?

Kanunda açık olarak ikinci taksitin, birinci taksiti takip eden dördüncü ayda ödeneceği düzenlenmiş olduğuna ve birinci taksit de Mayıs ayına ertelendiğine göre, ikinci taksitin Mayıs ayını takip eden dördüncü ay (yani Eylül ayı) sonuna kadar ödenmesi mümkündür.

Kanun koyucu iki taksit ödeme süresi arasında mükelleflere dört ay süre tanımış olup, bu süre ikinci taksitin ancak Eylül sonunda ödenmesi ile sağlanabilir.

Aksi bir yorumla, ikinci taksitin Ağustos sonuna kadar ödenmesi gerektiği kabul edilirse, kanuni düzenlemeye aykırı olarak iki taksit arasında süre üç aya düşer, yani bir ay kısalır.

Nitekim Hazine ve Maliye Bakanlığı son iki yıla ilişkin tasdik raporlarının vergi dairelerine verilmesine ilişkin süreyi, uzatılan kurumlar vergisi beyanname verme sürelerini dikkate alarak (yani yukarıda belirtmiş olduğumuz görüşe göre) belirlemiştir.

Tasdik raporlarının ilgili yıl gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri ile birlikte veya beyannamenin verildiği ayı takip eden iki ay içerisinde verilmesi gerekir.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, İstanbul YMM Odasına verdiği görüş yazısında, 2 Mayıs 2023 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2022 hesap dönemine ait kurumlar vergisi beyannamelerinin verilme sürelerinin 5 Mayıs 2023 Cuma günü sonuna kadar uzatılmış olması nedeniyle, kurumlar vergisi mükellefleri için 2022 yılı Kurumlar Vergisi Beyannamesi Tasdik Raporlarının, 24 Sıra No.lu Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği çerçevesinde beyanname verme süresinin bitimini (05/05/2023) takip eden ikinci ayın son günü olan 31/07/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) verilmesi gerektiğini ifade etmiştir.

Bu yaklaşım son derece doğrudur. Aynı yaklaşımın ek vergi ikinci taksit ödeme süresi için de geçerli olması gerekir.

Benzer uygulamalar için farklı değerlendirmeler yapılamaz! Tutarlılık esastır.

Maliye'nin web sayfasındaki vergi takviminde ikinci taksit ödeme süresi sonu 31 Ağustos 2023 olarak gösteriliyor

Gelir İdaresi Başkanlığı'nın web sayfasında yer alan Ağustos 2023 dönemine ilişkin vergi takviminde, 2022 yılına ilişkin ek verginin 2. taksit ödemesinin 1 Ağustos-31 Ağustos tarihleri arasında yapılacağı öngörülüyor.

Bu bilginin hatalı olduğunu düşünüyor ve tasdik raporlarının teslim tarihine ilişkin görüşe paralel olarak ve kanunda iki taksit arasındaki süresinin dört ay olması gereği göz önünde bulundurularak, vergi takviminde ek vergi ikinci taksit ödeme süresine ilişkin bilgilendirmenin düzeltilmesini umuyorum.

Vergi takvimi uzatma öncesinde hazırlanmış olabilir. Bu nedenle hatalı bilgilendirmeye yer verilmiş olduğunu düşünüyorum.

Maliye düzeltme yapmazsa mükellefler ne yapabilir?

Gecikme zammına maruz kalmak istemeyen mükellefler ek verginin ikinci taksitini Ağustos sonuna kadar ödeyebilirler. Böylece gecikme zammına maruz kalmazlar.

Bu uygulamanın hatalı olduğunu düşünen ve hakkını yargıda aramak isteyenler, ödemeyi Ağustos sonu yerine Eylül sonunda yapıp, bir aylık geç ödeme nedeniyle hesaplanacak gecikme zammını dava konusu edebilirler.

Umarım Maliye ek verginin ikinci taksitinin ödeme süresinin Eylül ayı sonu olduğuna yönelik gerekli güncelleme ve bilgilendirmeleri en kısa sürede yapar ve böyle bir ihtilafa neden olmaz.