Allah gecinden versin ama her insanın dünya'da kalacağı süre sınırlı kimi 50 kimi 80, kimi 100 yıl ama sonuçta hepimiz bu dünyadan göçüp gideceğiz. Bu dünyadan göçüp gittikten sonra o acı içerisinde geride kalanların miras ve vergi konusunda neler yapılması gerektiği hakkında bilgileri olmuyor. Bunu da geçtiğimiz hafta tanıdığım bir kaç arkadaşım kaybettikleri aile büyüklerinin arkasından arayarak miras işlemleri için neler yapılması gerektiği hakkında bilgi almak istediklerinde daha iyi fark ettim. Hepimizi ilgilendiren bu konu hakkında kafaları karıştırmadan genel bir bilgilendirme yapmak istedim.
Nedir bu Veraset ve İntikal Vergisi? Mükellefi kimdir? Nasıl, Ne Zaman, Nereye Bildirilir? İstisnaları Varmıdır? Hangi Matraha Hangi Oranda Uygulanır? Ne Zaman Ödenir? Taksit İmkanı Var mı? Kısa kısa değinelim.
Veraset ve İntikal Vergisi Nedir?
Bir bedel karşılığı olmadan elde edilen değerler için ödenen vergidir. Elde edilen değerler miras yoluyla elde edilmişse Veraset yoluyla intikal, bağış veya diğer yollarla elde edilmişse İvazsız intikal olarak vergiye konu olur ve elde edilen değerler için kanunun belirttiği hesaplamalara göre bir miktar Vergi ödenmesi gerekir.
Bu yazımız da kısa kısa Veraset ve İntikal Vergisinin miras yoluyla edinilen kısmını yani Veraset yoluyla intikal kısmını ele alacağız. İvazsız İntikal kısmı mı? Onu da bir sonraki yazımızın konusu olarak kenara bırakalım.
Veraset ve İntikal Vergisinin Mükellefi Kimlerdir?
Veraset ve İntikal Vergisinin mükellefi, miras yoluyla kendisine mal kalan kişidir.
Nasıl, Ne Zaman, Nereye Bildirilir?
Önce nasıl bildirilir? kısmına değinelim, bunun için Gelir İdaresi Başkanlığının İnternet Sitesinde bulunan "Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesi doldurup imzalayarak ilgili Vergi Dairesine verebilirler. Bu beyanname doldurulurken öncelikle intikalin şekli bölümünde Veraset bölümü işaretlenir. Bu beyannamede neler var? Öncelikle ölenin kimlik bilgilerinin yanı sıra üzerine miras kalanların bilgileri doldurulur. (Bu beyannameyi üzerine miras kalan her mükellef ayrı ayrı verebileceği gibi tek beyanname üzerinde tüm mirasçıların bilgileri doldurularak ta verilebilir.)
Beyannamenin arka yüzünde ise miras kalan gayrimenkullere ilişkin bilgiler, miras kalan diğer menkul değerler ve bunlardan düşülmesi gereken varsa miras bırakanın borçlarına ilişkin bilgiler yer alır. Beyannamenin ekinde Veraset İlamı (Mirascılık Belgesi), Miras kalan gayrimenkuller için Tapu fotokopisi ve Belediyelerden alınacak Emlak Vergisi Rayicini gösterir belgeler, miras kalan diğer menkul değerler ve borçlar için ise ispat edici diğer belgeler (Örn. Araba Ruhsat Fotokopisi, Banka para bakiyesini gösterir yazı vb.) beyannameye ek yapılır.
Ne Zaman Bildirilir? Ölüm Türkiye'de gerçekleşmişse miras kalan mükelleflerin de Türkiye'de bulunmaları halinde ölüm tarihinden itibaren dört ay içinde, miras kalan mükelleflerin yurtdışında bulunmaları halinde ölüm tarihinden itibaren altı ay içinde;
Ölüm Yabancı bir memlekette gerçekleşmişse miras kalan mükelleflerin Türkiye'de bulunmaları halinde ölüm tarihinden itibaren altı ay içinde, miras kalan mükelleflerin miras bırakanın öldüğü yabancı ülkede bulunmaları halinde ölüm tarihinden itibaren dört ay içinde, miras kalan mükelleflerin miras bırakanın öldüğü yabancı ülkenin dışında başka bir yabancı ülkede bulunmaları halinde ölüm tarihinden itibaren sekiz ay içinde;
Şayet miras gaiplik kararından (Gaiplik: Kişinin ölüm tehlikesi içinde kaybolması, veya uzun yıllar kendisinden haber alınamamış olması halinde belirli şartlarda ve sürelerde mahkemelerden alınan kararla kişiliğin ortadan kaldırılmasıdır.) sonra edinilmişse gaiplik kararının ölüm siciline kaydolunduğu tarihi takibeden bir ay içinde;
bildirilir.
Nereye Bildirilir?
Miras yoluyla gerçekleşen intikallerde miras bırakan kimsenin ikametgahının bulunduğu yer Vergi Dairesine;
Miras yoluyla mal edinen kişinin ikametgahı yabancı memlekette ise Türkiye'deki son ikametgahının bulunduğu yer Vergi Dairesine;
Miras yoluyla mal edinen kişi Türkiye'de hiç ikamet etmemişse veya son ikametgahı tespit edilememişse Maliye Vekaletine verilir.
Yabancı memleketlerde bulunan mükellefler beyannamelerini Türkiye konsolosluklarına verirler.
İstisnaları Varmıdır?
Hemen hemen tüm vergilerde olduğu gibi Veraset İntikal Vergisinde de istisnalar vardır.
Miras yoluyla intikal eden ev eşyası ile murise ait zat eşyası ve aile hatırası olarak muhafaza edilen tablo, kılıç, madalya gibi eşyaları Veraset vergisinden istisna edilmiştir.
Ayrıca her yıl Veraset ve İntikal Vergisi Genel Tebliğleri ile Kanunun 4./ (b-d-e) maddesinde belirtilen İstisna hadleri (bu hadlere kadar olan tutardan Veraset yoluyla intikallerde vergi alınmaz) Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artış yapılmak suretiyle belirlenir. 2019 yılı için Evlatlıklar dâhil, füruğ (altsoy) ve eşten her birine isabet eden miras hisselerinde 250.125 TL (füruğ (altsoy) bulunmaması halinde eşe isabet eden miras hissesinde 500.557 TL Veraset ve İntikal Vergisinden istisna edilmiştir.
Hangi Matraha Hangi Oranda Uygulanır?
Yine her yıl Veraset ve İntikal Vergisi Genel Tebliğleri ile Vergi Matrahı dilim tutarları Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır.
Buna göre 2019 yılında hesaplamalarda kullanılacak Veraset Vergisi Matrahı ve Oranları aşağıdaki gibidir.
|
Matrah |
Veraset Yoluyla İntikallerde Vergi Oranı % |
|
İlk 290.000 TL için |
1 |
|
Sonra gelen 700.000 TL için |
3 |
|
Sonra gelen 1.500.000 TL için |
5 |
|
Sonra gelen 2.700.000 TL için |
7 |
|
Matrahın 5.190.000 TL'yi aşan bölümü için |
10 |
Ne Zaman Ödenir? Taksit İmkanı Var mı?
Merak edenler için hemen aktaralım parçalar halinde ödeme imkanı var. Veraset ve İntikal Vergisi tahakkukundan itibaren 3 yılda ve Mayıs ve Kasım Aylarında iki taksit olarak ödenir. (Toplam 6 taksit olarak ödenir.) Ama istenirse tek seferde ödeme imkanı vardır. Ancak peşin ödemeler için bir indirim uygulanmamaktadır.
Kaynak: www.bdTurkey.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
