HER ülke kendi vatandaşlarının başka ülkelerdeki varlıklarını kendi ülkesine getirerek ülke ekonomisine katkıda bulunmasını ister. Bu konuda her ülkenin kendine özgü yasaları ve uygulama esasları bulunuyor. Ülkemizde de, başta para olmak üzere yurtdışından ülkeye varlık girişleri belli mevzuata tabi. Bunların başında “vergi” ve “kambiyo” mevzuatı geliyor. Bu konuda mevzuatımız biraz sıkı olmasına rağmen çeşitli zamanlarda “af” veya “barış” adı altında düzenlemeler yapılarak varlıkların ülkeye girişi sağlanmaya çalışılıyor. Gerçek ve tüzel kişilerin yurtdışındaki para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının yurda getirilerek milli ekonomiye kazandırılmasına ilişkin düzenlemeleri içeren “Varlık Barışı” uygulaması, daha önce 4 Temmuz 2018 tarihinde, 7143 sayılı Kanun ile sağlanmıştı. İlgili Kanuna göre 30 Kasım olan yararlanma süresi, altı ay uzatılarak 31 Mayıs 2019 oldu.
YURTDIŞINDA BULUNAN VARLIKLARIN DURUMU
Gerçek ve tüzel kişilerin, yurtdışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını, 31/5/2019 tarihine kadar Türkiye’deki banka veya aracı kuruma bildirmeleri halinde, söz konusu varlıklar serbestçe tasarruf edilebilecek. Bildirime konu edilen varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi gerekiyor. Banka ve aracı kurumlar, kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin olarak yüzde 2 oranında hesapladıkları vergiyi, 1/7/2019 tarihine kadar vergi sorumlusu sıfatıyla bir beyanname ile bağlı bulunduğu vergi dairesine beyan ederek aynı sürede ödemesi gerekiyor. Diğer taraftan, 31 Ağustos 2018 tarihli ve 30521 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 48 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile; l Yurtdışı iştirak hisselerinin satışından doğan kazançlar, l Yurtdışı iştirak kazançları, l Yurtdışında bulunan işyeri ve daimi temsilcileri aracılığıyla elde edilen ticari kazançlar, l Tam mükellefiyete tabi gerçek kişiler ile kurumların kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumların tasfiyesinden doğan kazançlarının 7143 sayılı Kanun kapsamında gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilebilmesi için öngörülen sürelerin bitim tarihinden itibaren altı ay uzatıldığını ve bu Karar ile yukarıda belirtilen; 31/10/2018 tarihine kadar elde edilen kazançlara ilişkin süre 30.04.2019 tarihine, 31/12/2018 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olması şartı 30.06.2019 tarihine uzatılmış bulunuyor.
YURTİÇİNDE BULUNAN VARLIKLAR
Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar, 31/05/2019 tarihine kadar, bağlı olunan vergi dairelerine doğrudan ya da elektronik ortamda da beyan ederek, kanuni defterlerine kaydedilebiliyor. Bu takdirde, söz konusu varlıklar vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilecek. Vergi dairelerine beyan edilen varlıkların değeri üzerinden yüzde 2 oranında vergi tarh edilecek olup, söz konusu verginin de 01/07/2019 tarihine kadar ödenmesi gerekiyor.
İNCELEME VE TARHİYAT YAPILMAYACAK
Bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaması imkanından yararlanılabilmesi için; l Bildirilen veya beyan edilen varlıklara ilişkin tarh edilen verginin vadesinde ödenmesi, l Bildirilen varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi ya da Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi gerekiyor. Görüldüğü üzere; yurtdışı ve içi varlıkların ekonomiye kazandırılması amacıyla getirilen “varlık barışı”ndan yararlanılması halinde, başta vergi incelemesinden muaf tutulması ve yüzde 2 gibi düşük oranda vergilendirilmesi gibi önemli avantajlar sağlıyor. Ayrıca, bazı yurtdışı kazançların da varlık barışı kapsamında ilgili sürede yurda getirilmesi önemli vergi avantajı sağlıyor.
TALHA APAK
Yeminli Mali Müşavir (YMM)
[email protected]
