31962 sayılı 23 Eylül 2022 tarihli Ticaret bakanlığının Tüketici Kredisi Sözleşmeleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik resmi gazetede yayınlandı.
Ticaret bakanlığımız Tüketicilerin finansal kuruluşlar karşısında bilgi asimetrisi ve güç dengesizliğine sahip olması , akdedilen sözleşme metinleri ve sonrasında gerçekleşen tüketici işlemlerinin çok fazla hukuki ve teknik terim içermesi gibi nedenlerden dolayı diğer tüketici işlemlerinin gerçekleştirildiği piyasalara nazaran finansal piyasalarda kurulan sözleşme ve uygulamalar karşısında tüketicilerin daha etkin ve fazla korunmaya ihtiyacı olduğu gerekcesi ile düzenlemeler yaptığı yönetmeliği yayınladı
Yönetmelikle Yapılan Değişiklikler
- Tüketicilerin finansal okuryazarlığının düşük olması nedeniyle cayma hakkı kullanımı için gerekli olan bildirim yapılmadan 14 gün içinde kredi borcunun tamamını erken ödemeleri durumunda da cayma hakkını kullandıkları kabul edilerek, işlemiş faizle kamu kurumları veya üçüncü kişilere ödenmiş ücretlerin dışında iadesi gerekli ücretlerin tüketicilere iade edilmesi sağlanarak ekonomik menfaatinin korunması amaçlandı.
- Kredi kartı veya kredili mevduat hesabı gibi belirsiz süreli kredi sözleşmelerinde yapılan faiz oranı indirimin uygulanabilmesi için 30 gün öncesinde bildirim yapılması şartı kaldırılıp, akdi faiz oranının düşürülmesi durumunda da bu değişikliğin tüketiciye bildirildiği döneme ilişkin son ödeme tarihinden itibaren uygulanabilmesine imkan sağlanarak, tüketicilerin katlanmak zorunda kalacakları faiz yükünün azaltılması hedeflendi.
- Kredinin kullanılabilmesi şartı olarak paket şeklinde sunulan ürün ve hizmetler ile sigortaların uygulamada yoğun tüketici şikayetlerine neden olduğu hususu dikkate alınarak, yapılan düzenlemeyle farklı faiz oranlı kredi tekliflerinden indirimli olanın seçilebilmesi için kredi verenin şart koştuğu kredi bağlantılı sigortalar dışında tüketicinin ihtiyaç duymadığı ve yararlanmayacağı yan finansal ürün veya hizmet alım şartı yasaklanarak, kredi nedeniyle tüketicilerin katlandığı maliyetler ve uyuşmazlıkların azaltılması planlandı.
- Sigortalı ve sigortasız kredi tekliflerine ilişkin kredi bağlantılı sigortalarla ilgili olarak, sigortasız kredi seçeneğinin de tüketiciye teklifi halinde krediyle bir paket oluşturacak şekilde kredi bağlantılı sigorta yaptırılmasının kredi sözleşmesinin bir şartı olarak tüketiciden talep edilebileceği kararlaştırıldı.
- Söz konusu sigortaların sadece kredi borcunun geri ödenme teminatını sağlama amacıyla meblağ sigortalarında kalan borç tutarı ve vadesiyle uyumlu olması gerektiği belirtildi.
- Aynı riskin teminatını sağlayan yalnızca bir sigorta yapılabileceği hükme bağlandı.
Tüketicinin istediği sigorta şirketinden sağladığı, kredi tutarı ve süresiyle uyumlu, riskin gerçekleşmesi durumunda birinci derecede alacaklısı kredi kuruluşu olan poliçenin kredi verenin iradesine bağlı olmaksızın kabul edilmek zorunda olduğu hususları düzenlendi.
Yine 31962 sayılı 23 Eylül 2022 tarihli Ticaret bakanlığının Konut Finansmanı Sözleşmeleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik resmi gazetenin aynı sayısında yayınlandı.
Yönetmelikle Yapılan değişiklikler
Tüketici Kredisi Sözleşmeleri Yönetmeliğinde Değişiklik
Değişiklik ile Tüketici Kredisi Sözleşmeleri Yönetmeliği’ne, “Tüketicinin talep ettiği kredi tutarı ve süresi esas alınarak, kredi verenin uygulamakta olduğu akdi faiz oranına göre hazırlanacak ve formun eki olarak da verilebilecek örnek ödeme planı, sigortalı ve sigortasız kredi teklifleri sunulması halinde her iki teklife ilişkin örnek ödeme planları, kredi taksit tutarlarının eşit olması halinde örnek ödeme planı yerine taksit tutarı ve toplam geri ödeme tutarına ilişkin karşılaştırmalı bilgi” ile “Sigortalı ve sigortasız kredi tekliflerinin sunulması halinde kredi bağlantılı sigortaların ismi ve süresi ile yenilemeli olup olmadığına ilişkin bilgi” maddeleri eklendi. Bu maddeler şöyle:
Faiz Oranının Artırılması Hâlinde, Yeni Oran Geriye Dönük Olarak Uygulanmayacak
“Belirsiz süreli kredi sözleşmelerinde akdi faiz oranının artırılması durumunda, bu değişikliğin yürürlüğe girmesinden 30 gün önce, tüketiciye kağıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla yazılı olarak bildirilmesi zorunludur. Bu bildirimde, yeni faiz oranının yürürlüğe girmesinden sonra varsa yapılacak ödemelerin tutarı, sayısı ile aralıklarının değişmesine ilişkin ayrıntılara yer verilir. Faiz oranının artırılması hâlinde, yeni faiz oranı geriye dönük olarak uygulanamaz. Tüketici, bildirim tarihinden itibaren en geç 60 gün içinde borcun tamamını ödediği ve kredi kullanmaya son verdiği takdirde faiz artışından etkilenmez. Akdi faiz oranının düşürülmesi durumunda bu değişiklik, bildirimin yapıldığı döneme ilişkin son ödeme tarihinden itibaren hüküm ifade eder.
Tüketici Kredileri Sigortalı Ve Sigortasız Olarak Teklif Edilebilecek
Tüketicinin yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile açık talebi olmaksızın kredi bağlantılı sigorta yaptırılamaz. Kredi veren, kredi bağlantılı sigorta içermeyen bir sözleşmeyi de tüketiciye teklif etmek koşuluyla kredi bağlantılı sigorta yaptırılmasını içeren bir kredi sözleşmesini tüketiciye sunabilir.
Tüketicinin istediği sigorta şirketinden sağladığı, kredi tutarı ve süresi ile uyumlu, dain-i mürtehini kredi veren olan sigorta poliçesi, tüketiciye önerilen kredinin koşullarında değişikliğe sebep olmaksızın kredi veren tarafından kabul edilmek zorundadır. Kredi bağlantılı sigortanın, kredi borcunun geri ödenme teminatını sağlama amacıyla meblağ sigortalarında kalan borç tutarıyla ve vadesiyle uyumlu olması gerekir.
Kredi bağlantılı sigortanın kredi konusu ile uyumlu olması zorunludur. Krediye ilişkin aynı teminatı içeren birden fazla sigorta yaptırılamaz. Kredi tutarını aşan sigorta yapılması yasaktır.”
Nevzat ERDAĞ