Sosyal güvenlik sisteminde güvence altına alınan ölüm riski, ölüm gibi ani bir olayın gerçekleşmesi halinde geride kalanların hayatlarını yoksulluğa düşmeden sürdürmesini sağlamayı amaçlıyor. Ölüm sigortasından ölen sigortalının geride kalan hak sahiplerine aylık bağlanıyor. Aylık alan kız çocuklarının evlenmesi halinde çeyiz yardımı ödeniyor, ölüm aylığı bağlanamıyorsa primler iade ediliyor ve cenaze ödeneği veriliyor. Yani çalışan bir sigortalının ödediği primler, ölümü halinde geride kalanlarına pek çok yardımın sağlanması için kaynak oluşturuyor. Ayrıca pek bilinmiyor ama reddi miras halinde de aylık almak mümkün.
MAL VARLIĞI ALINMAZ
Ölüm çok ani bir olay olduğu için bazı durumlarda ölen kişilerin borçlarının ödenmemiş olduğunu ve geride kalan yakınlarına borç bırakıldığını görüyoruz. Hukuken 'terekesi borca batık' olmak şeklinde belirtilen ve mirasçılara bırakılan mal varlığının, ölen kişinin borcundan daha küçük olması olarak ifade edilebilecek durumda, mirasçıların mirası reddetme hakları bulunuyor. Ölüm tarihinden sonra üç ay içerisinde yapılabilecek reddi miras ile ölen kişinin mirasçıları, geriye kalan borçları ödemek zorunda kalmıyor. Aynı şekilde ölen kişiden kalan mal varlığından da yararlanamıyor.
ÇEYİZ PARASI DA VERİLİR
Bununla beraber dul eşin ve çocukların reddi miras yapması ve ölen kişinin borçlarından sorumlu olmaması, ölen kişiden aylık almaya engel değil. Miras hukuku açısından ölen kişi ile arasında bir ilişki kalmayan ve mirasçılık sıfatından sıyrılan kişiler, sosyal güvenlik hukuku açısından hak sahibi olmaya devam edecekleri için aylık almalarında herhangi bir sakınca bulunmuyor. Aynı şekilde hak sahibi kız çocukları reddi miras yapmış olsalar bile çeyiz yardımı olarak ifade edilen ve evlilik halinde iki yıllık ölüm aylığının toptan ödenmesinden de yararlanabilir.
YARGITAY KARARLARI VAR
Yargıtay'ın konu ile ilgili verdiği kararlarda, ölüm aylığının ölen kişinin terekesine dahil olmadığı, miras reddedilse bile ölüm aylığının alınmaya devam edilebileceği yönünde ifadeler yer alıyor. Dolayısıyla bu durumdaki kişilerin 'acaba ilerde SGK durumu öğrenip benden aldığım maaşları geri ister mi?' diye endişelenmelerine de gerek yok. Mirasın reddedildiğinin SGK'ya bildirilmesi de gerekli değil.
BAĞ–KUR BORCU ÖDENMELİ
Mirasın reddi halinde ölen kişinin borçlarının reddedilmesi söz konusu. Ancak ölen kişi Bağ–Kur'lu ise ölüm aylığı bağlanırken SGK'ya prim borcu bulunmaması şartı aranıyor. Dolayısıyla prim borcu bulunursa geride kalan kişilere aylık bağlanamıyor. Geride kalan hak sahipleri aylık bağlatmak için bu borcu ödemek durumunda. Mirasın reddi kapsamındaki borçlar, SGK borçlarını kapsamıyor ve bu borç ödenmedikçe SGK geride kalanlara aylık bağlamıyor.
