Network Marketing  Nasıl Doğdu?

Birçok uzman, network marketing yöntemini ilk kez başarıyla kullanan Carl Rehnborg olduğu konusunda hemfikirlerdir. Tavsiyenin gücünü çokça deneyen ve sonrasında bu güce çok inanan Carl Rehnborg 1934’te bu mantıktan yola çıkarak California Vitamin Company şirketini kurar ve satışlara başlar. 1945’te ise Network Marketing sistemini çok daha iyi bir hale getirerek Nutrilite Products şirketini kurar. Nutrilite daha sonra bir anlamda, birçok katlı pazarlama devinin doğumuna aracılık etmiştir. Nutrilite Distribütörleri Rich DeVos and Jay Van Andel, Nutrilite’dan ayrılarak kendi şirketlerini, ünlü Amway Corporation’ı kurmuşlardır.  Amway, 1994 yılnda Türkiye Temsilciliğini kurarak faaliyet göstermeye başlar. Böylelikle Türkiye 1994’te Network Marketing ile tanışmış olur.
 

Network Marketing Nasıl Çalışır?

Network kelime anlamı ile “Pazarlama ağı” demektir.Teknolojinin gelişimiyle birlikte network marketing de hızla gelişiyor. Ev hanımlarından maaşlı çalışanlara kadar pek çok kişi bu sektördeki yerini alıyor. Network Marketing Doğrudan Satışın bir türüdür ve Doğrudan Satış ise ürün veya hizmetin tüketiciye aracısız olarak ulaştırılmasıdır. Network Marketing için, çok katlı pazarlama(MLM) da denmektedir.

Çok katlı pazarlama (MLM) denmesinin nedeni ise her temsilcinin, kendi aracılığı ile yeni kişileri kayıt etme, onları yetiştirip, destekleyerek onların cirolarından da belirli bir yüzde alıyor olmasıdır. Network Marketing’de ilk olarak uygun fiyata aldığınız ürünleri satarak para kazanabilirsiniz. İkinci olarak da kişileri kayıt edip onların ürün almalarını ve satış yapmalarını sağlayabilir ve onların satışlarından da bir yüzdelik alarak gelir kazanabilirsiniz.

Network Marketing (çok katlı pazarlama), Türkiye’de titan ve saadet zinciri vakalarından sonra pek de hoş olmayan bir şöhrete sahiptir. Bir çok kişinin şüphe ile yaklaştığı, ama aslında mantığı, kullanılan bir ürünün memnuniyeti ve o ürünün tavsiyesiyle gelir elde etmek olan yeni bir ticaret modelidir. Doğrudan Satış’ın gerek pazarlama gerekse kazanç elde etme yönünden geliştirilmiş şeklidir.
 

Network Marketing Yapmak İçin Bir Yere Üye Olmak Gerekiyor mu?

Türkiye’de network Marketing alanında faaliyet gösteren yaklaşık 550 şirket mevcuttur. Bu şirketlerin her biri bağımsız olup Türkiye’de Faaliyet gösteren Doğrudan Satış Derneği(DSD), Avrupa Doğrudan Satış Dernekleri Federasyonu (SELDIA) ve Dünya Doğrudan Satış Dernekleri Federasyonu (WFDSA)’nuna üye olma zorunluluğu yoktur. Bu derneklere üye olmayan şirketlere hiçbir yaptırım yâda kısıtlama kesinlikle getirilmemektedir.
 

Doğrudan Satış Nedir?

 Doğrudan satış, tüketicilere ürün ve hizmet pazarlamak için en iyi küresel markalar ve daha küçük, girişimci şirketler tarafından kullanılan bir perakende kanalıdır. Şirketler gıda takviyeleri,Besin maddeleri, kozmetik, ev eşyaları ,mücevherat, tencere seti, , enerji ve sigorta ve çok daha fazlası dahil olmak üzere her türlü mal ve hizmeti pazarlar. Dünyanın dört bir yanındaki milyonlarca insan, bir şirketin ürün veya hizmetlerinden yararlandıkları ve bunları indirimli olarak satın almak istedikleri için doğrudan satışa dahil olmayı tercih ediyor. Bazıları bu teklifleri arkadaşlarına, ailelerine ve diğerlerine pazarlamaya ve satışlarından komisyon kazanmaya karar veriyor. En başarılı danışmanlar, doğrudan satıcılardan oluşan bir ağ oluşturarak işlerini genişletmeye karar verebilir.
 

Doğrudan Satış Sisteminin Yasal Dayanağı Nedir?

 Doğrudan Satış sistemi Türkiye’de 28 Kasım 2013 tarihinde resmi gazetede yayınlanan, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 47. ve 84. Maddeleri ile iş yeri dışında kurulan sözleşmelerin (network satış da dahil) usul ve esasları belirlenmiştir.

14 Ocak 2015 tarihli 29236 sayılı resmi gazetede yayınlanan Gümrük ve Ticaret Bakanlığının, İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler Yönetmeliği ile iş yeri dışında kurulan sözleşmeler ile doğrudan satışlara ilişkin (network satış da dahil) uygulama usul ve esasları düzenlenmiştir.

Kamu yararına uygun olarak tüketicinin sağlık ve güvenliği ile ekonomik çıkarlarını koruyucu, zararlarını tazmin edici, çevresel tehlikelerden korunmasını sağlayıcı, tüketiciyi aydınlatıcı ve bilinçlendirici önlemleri almak, tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini özendirmek ve bu konulardaki politikaların oluşturulmasında gönüllü örgütlenmeleri teşvik etmeye ilişkin hususları düzenlemek amacıyla 2013 yılında kabul edilen Tüketici kanununda doğrudan satışa ilişkin hususlar da düzenlenmiştir. Kanunun 7. Maddesinde, doğrudan satışlar, tüketici ile satıcı ve sağlayıcının hak ve yükümlülükleri, cayma hakkı, bilgilendirme yükümlülüğü, teslimat, satış yapacaklarda aranacak nitelikler ile diğer uygulama usul ve esaslarının yönetmelikle belirleneceği ifade edilmiştir.

Bu çerçevede, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından, 2015 yılında iş yeri dışında kurulan sözleşmeler ile doğrudan satışlara ilişkin uygulama usul ve esaslarını düzenlemek amacıyla İşyeri Dışında Kurulan Sözleşmeler Yönetmeliği yayımlanmıştır. Yönetmelik kapsamında, Doğrudan satış sistemi, Doğrudan satış; herhangi bir doğrudan satış şirketi tarafından istihdam edilsin ya da edilmesin satış temsilcisi, dağıtıcı, distribütör ve benzeri adlarla hareket edenlerin bir mal veya hizmeti kendi evlerinde ya da perakende satış yerleri kullanılmaksızın tüketicinin ev veya iş yaşantısını sürdürdüğü mekânlar gibi iş yeri dışında, tek veya çok katmanlı satış yöntemleriyle tüketicilere sunulmasını öngören pazarlama sistemi olarak tanımlanmıştır.


Doğrudan Satış İstatistikleri

Dünya Doğrudan Satış Dernekleri Federasyonu (WFDSA), dünya doğrudan satış istatistikleri 2020 verilerini geçtiğimiz günlerde yayınladı. Doğrudan satış yıllara göre büyüme oranları, küresel istatistikleri hakkında bize geniş bilgiler vermektedir. Peki bu istatistikler nelerdir gelin birlikte bakalım. Yıllara göre doğrudan satış büyüme oranları artış görülmektedir.

Nitekim ;

  • 2015 senesinde 183.6 Milyar dolar iken,
  • 2016 senesine geldiğimizde 187 Milyar dolara ulaşmıştır.
  • 2017 senesine geldiğimizde 190.6 Milyar dolara gelen doğrudan satış sektörü, en son
  • 2018 senesinde 192.9 milyar dolar olmuştur.
  • 2020 senesinde bu oranın daha da artacağı öngörülmektedir. 2015-2018 yılları arasında ortalama %1.7 oranında büyüme yakalamıştır. Dünya Doğrudan Satış Dernekleri Federasyonu (WFDSA), dünya çapında 60’tan fazla Doğrudan Satış Derneği ve ona üye firmaları temsil etmektedir. 2018 senesinde, 118.4 milyon kişilik satış gücü, toplamda 192.9 Milyar dolar perakende satış rekoru oluşturmuştur.

Global satışlar, 118.4 milyon bağımsız temsilci aracılığıyla 2017’ye oranla %1.6 artış gösterdi. Bu satış gücü 2015-2018 arası dönemde yıllık %4.2 oranında büyümüştür.

Doğrudan satış, yasal olarak 18 yaşını doldurmuş 118.4 milyon bağımsız temsilci sayısına ulaşmıştır. Bu çok büyük bir ekonomik güçtür. Ve her geçen gün büyümeye devam etmektedir.

Dünya Doğrudan Satış Dernekleri Federasyonu (WFDSA), dünya doğrudan satış istatistiklerindeki diğer verilerde şu şekildedir

  • 5 milyon kişi, tam zamanlı olarak haftada 30 saatten fazla doğrudan satışa zaman ayırmaktadır.
  • 9 milyon kişi, yarı zamanlı olarak, haftada 30 saate kadar bu işe zaman ayırmaktadır.
  • 9 milyon kişi ise ürün ve hizmeti sevdikleri ve indirimli olarak almak istedikleri için bu işe katılmışlardır.
  • %8’i 18-24 yaş aralığında yer almaktadır. Sektörün neredeyse yüzde onu, genç girişimcilerden oluşmaktadır.
  • %20’si 25-34 yaş aralığında yer almaktadır.
  • %26’sı 35-44 yaş aralığında bulunmaktadır. Bu yaş grubu, sektör içerisindeki en büyük grubu oluşturmaktadır.
  • %24’ü 45-54 yaş aralığında bulunmaktadır.
  • %22’si +55 yaş aralığındaki gruptan oluşmaktadır. Yani bu yaş grubu bizim emekli diye belirttiğimiz, artık ellerinden pek iş gelmez gözüyle baktığımız yaşlardır. Ancak bu sektör içerisinde de görülüyor ki her yaştan insana eşit fırsat sunmaktadır.

Doğrudan satış 2018 verileri sonucunda görüyoruz ki,

kadınlar yine bu iş içerisinde erkeklere açık ara fark atmışlardır.

istatistiklerde;

%74 kadın, %26 erkek bağımsız temsilci bulunmaktadır.

Doğrudan satış endüstrisi, X, Y ve Z kuşağının, aynı sektörde, aynı şartlarda beraber iş yapmalarını sağlamaktadır. Dünya geneline baktığınız zaman, yaş gruplarının birlikte, bu kadar homojen oranda iş yapmalarını sağlayan bir iş fırsatı daha yoktur diyebiliriz.
 

Network Marketing Uzmanlarının Başarıyı Artırma Önerileri;

 Becerileriniz üzerinde çalışın;

Öncelikle ve en önemlisi, yetenekleriniz üzerinde çalışmalısınız. İşinizin öğrencisi olun. Davet etme, tanıtım yapma, kapatma ve takip etme becerilerinize ince ayar yapın. Bir süre içinde yeteneklerinizi doğal olarak geliştirirsiniz. Artı, kitap okuyabilir, etkinliklere katılabilir ve yaptığınız işte gerçekten iyi olmak için akıl hocanızla yakın çalışabilirsiniz. Becerilerinizi geliştirdikçe, daha az kişiyle konuşabilir ve daha fazla temsilci kaydedebilirsiniz.
 

 Daha kaliteli potansiyel iş ortakları edinin;

Başarı oranınızı artırmak için yapabileceğinizi düşünebildiğim tek şey, daha kaliteli potansiyel iş ortaklarınız ile konuşmaktır. Yani başarılı insanları aramak. Güvenilirliği ve bağlantıları olan insanları arayın. İyi bir tavır ve etki alanı olan insanları arayın. Seçtikleri mesleğe bakılmaksızın, yaptıkları işte çok başarılı olan kişileri arayın. Bunlar en iyi umutlarınızdır.
 

Yeni işe başladığınızda, önce sıcak pazarınıza odaklanın;

Sıcak pazarınızla birlikte, sizin için giden benzerlik, bilgi ve güven faktörüne zaten sahipsiniz. Güvenilirliğin var. Soğuk pazarda öyle değil. Soğuk pazara girmeden önce sıcak pazarınızla pratik yapın.
 

Her büyük ağ pazarlamacısı, ilk başta berbat bir ağ pazarlamacısıydı;

Kimse bu işte iyi başlamaz. Anahtar, doğru başlamak ve daha sonra daha iyi ve daha iyi olmaya devam etmektir.
 

En iyi çalışanlar bile görüştüğü her 10 kişiden 1’inden daha fazlasını kaydedemiyor;

Ne kadar iyi olursanız olun, konuştuğunuz herkesi asla işe almayacaksınız. Gerçekçi beklentilerinizin olduğundan emin olun.Doğrudan satış iş bir rakam oyunudur. Düşük başarı oranına sahip bir kişi bile, daha fazla kişiyle konuşursa, en iyi bir oyuncuyu işe alabilir.
 

Mesleğinizin öğrencisi olun;

Şirketiniz, ürünleriniz ve sektörle ilgili öğrenebileceğiniz her şeyi öğrenin. İnsanların insanlara katıldığı ve katılmaya değer bir kişi olmanız gerektiğinin farkına varın.
 

İzlemezseniz, iyileştiremezsiniz;

Büyük satış temsilcileri her gün istatistiklerini takip eder. Çünkü rakamlar asla yalan söylemez.


Nevzat ERDAĞ

Kaynaklar