Anayasamızın 61 inci maddesi ile engellilerin hayat standartlarının iyileştirilmesi ve geliştirilmesi anayasal güvence altına alınarak; Devletin, engellilerin korunmaları ve toplum hayatına intibaklarını sağlayıcı tedbirler alacağı ve bu amaçlarla gerekli teşkilat ve tesisler kuracağı veya kurulmasını sağlayacağı hüküm altına alınmıştır.
Bu kapsamda, engelli vatandaşların içinde bulunduğu zor koşulların giderilmesine katkıda bulunmak, sosyal ve ekonomik hayata katılımlarını kolaylaştırmak ve engelliler ile engelli olmayanlar arasındaki rekabet eşitsizliğini gidermek amacıyla vergi mevzuatında çeşitli düzenlemeler yapılmıştır.
Bu düzenlemeler kapsamında engelliler tarafından edinilen motorlu taşıtlar için bazı şartlarla vergi avantajları sağlanmıştır.
15 Ocak 2025 tarihli Resmi Gazete’de malul ve engelli bireylerin araç alımında ÖTV istisnasına ilişkin “Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 14)” yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
27 Aralık 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7537 Sayılı Kanun ve 9321 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yapılan yeni düzenlemeler ile;
İstisnadan 10 Yılda Bir Defa Yararlanılabilecektir,
ÖTV Kanunu’nun 7/2. maddesinde yer alan “beş yıl” ibaresi “on yıl” olarak değiştirilmiştir.
Buna göre, engelliler tarafından kapsama giren taşıtların maddedeki şartlar dahilinde ilk iktisabındaki ÖTV istisnası 10 yılda bir defaya mahsus olmak üzere uygulanabilecektir. ÖTV istisnasından yararlananlar, bir başka ifade ile istisnadan yararlanarak araç alanlar, ilk iktisap tarihinden itibaren on yıl geçmeden aynı istisnadan yararlanarak bir başka araç satın alamayacaklardır.
Söz konusu değişiklik, 7537 sayılı Kanun’un Resmi Gazete’de yayımlandığı 27.12.2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
İstisnadan Yerli Katkı Oranı En Az %40 Olan Araçların Alımında Yararlanılabilecektir,
7537 sayılı Kanun ile ÖTV Kanunu’nun 7/2. maddesinde yapılan düzenleme çerçevesinde, engellilerin istisnadan yararlanarak satın alacakları araçların yerli katkı oranının en az %20 olması şartı getirilmiş, Cumhurbaşkanı’na bu oranı yarısına kadar indirmeye, iki katına kadar artırmaya yetki verilmiştir.
27.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “9321 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı” ile söz konusu yerli katkı oran %40 olarak belirlenmiştir. Buna göre engelliler, ÖTV Kanunu’nun 7/2. maddesinde belirlenen araçlardan yerli katkı oranı en az %40 olanların alımında ÖTV istisnasından yararlanabileceklerdir.
Söz konusu değişiklik, 7537 sayılı Kanun’un Resmi Gazete’de yayımlandığı 27.12.2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
ÖTV Kanunu’nun 7/6. maddesi kapsamında engellilerin yurt dışından araç ithalinde ÖTV istisnası uygulanmasında ise yerli katkı oranı aranmayacaktır.
İstisna Uygulamasında Aranan Parasal Sınır 2025 Yılı İçin 2.290.200,00 TL Olarak Belirlenmiştir,
30.12.2024 tarihli Resmi Gazete’de (2. Mükerrer) yayımlanan “13 seri no.lu ÖTV Genel Tebliği” ile 2024 yılında 1.591.200,00 TL olarak uygulanan engelli araç alımındaki parasal sınırlar, 2025 yılı için 2.290.200,00 TL olarak belirlenmiştir.
Buna göre, hesaplanması gereken ÖTV ve diğer her türlü vergiler dahil bedeli (2025 yılı için) 2.290.200,00 TL’nin üstünde olan taşıtların engelliler tarafından ilk iktisabında ÖTV istisnası uygulanmayacaktır.
İstisna Kapsamında Alınan Taşıtın Satışı veya Devri Halinde Vergilendirme,
Malul ve engelliler tarafından ÖTV’den müstesna olarak satın alınan taşıtların, istisnadan yararlananların alım tarihinden itibaren beş yıl geçmeden istisnadan yararlanamayan kişi veya kurumlara satışı veya devrinde ÖTV aranır. 5 yıl geçtikten sonra satılması veya devrinde herhangi bir vergi aranmaz. Ancak 10 yıl geçmedikçe başka bir araç için istisnadan yararlanması mümkün değildir.
Malul ve engelliler tarafından ÖTV’den istisna olarak ilk iktisabı yapılan taşıtın, istisnadan yararlanabilecek durumdaki bir malul ve engelliye satış veya devrinde ÖTV aranmaz. Ancak, bu durumda da alıcı engelliye ilişkin aranan belgelerin ilgili vergi dairesine ibrazı zorunludur.
Satış veya devir nedeniyle ÖTV’nin arandığı durumlarda, taşıtın istisnadan yararlanılan ilk iktisabındaki matrah ve istisnadan yararlanamayan üçüncü şahıslar adına kayıt ve tescil ettirildiği tarihteki oran üzerinden alıcı tarafından ÖTV beyan edilir ve ödenir. Dolayısıyla, bu uygulama kapsamında vergileme, alıcının beyanname vermesi suretiyle yapılır.
Yeminli Mali Müşavir
